|
KWIATY JAPONII I SZTUKA KOMPOZYCJI KWIATOWYCH
CONDER J. wydawnictwo: UNIVERSITAS, 2017, wydanie Icena netto: 55.00 Twoja cena 52,25 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Kwiaty Japonii i sztuka kompozycji kwiatowych
„Josiah Conder oprowadza czytelnika przez cztery pory roku i
całą Japonię, pozwalając zobaczyć, co w sercu Japończyka jest drogie. Podczas tej
wyprawy można zobaczyć drzewa, krzewy, kwiaty i trawy rosnące w ich naturalnym środowisku.
Podtytuł dodaje, że na tym kontakcie ze światem roślinnym w krajobrazie spotkanie się
nie kończy, lecz dopiero zaczyna. Wchodzimy bowiem stopniowo w pielęgnowaną w Japonii
przez wieki sztukę kompozycji kwiatowych (ikebana). Autor pokazuje, że u podstaw sztuki
kompozycji kwiatowych stoi obserwacja roślin w ich naturalnym środowisku. Stąd bierze
się dobór materiału roślinnego zgodny z porami roku i wypatrzone w krajobrazie formy
przenoszone do kompozycji. To z obserwacji natury w ikebanie pojawia się kompozycja o układzie
otwartym, z silnym akcentem na linię i asymetrię. Miejsca występowania roślin (ląd
lub woda) mają znaczący wpływ na dobór naczynia do aranżacji kwiatowej, a sama różnorodność
naczyń wskazuje na silne powiązanie z ikebaną innych sztuk, bowiem same naczynia często
są arcydziełami z bambusa, brązu, ceramiki. Nawet w sposobach mocowania i spinania
kompozycji (co wydaje się dziedziną czysto techniczną) związek z naturą zostaje
zachowany. Dzisiaj wiele z tych sposobów wyparł kenzan (ciężka podstawa metalowa z
ostrymi szpilkami), ale warto się przyjrzeć, jak radzono sobie wcześniej. Powinniśmy
zapamiętać, że układanie kwiatów było sztuką uprawianą wyłącznie przez mężczyzn.
W Japonii pozwolono kobietom układać kwiaty dopiero w XIX w. Obfity zestaw rysunków i
barwnych ilustracji zamienia dzieło Josiaha Condera w przepiękny album. Kwiaty Japonii w
polskim czytelniku powinny obudzić nadzieję, że wiedzy o ikebanie będzie stopniowo
przybywać, a być może już w niedalekiej przyszłości otworzą się również szanse
na poznanie tej sztuki bez konieczności wyjazdu do Japonii czy Niemiec, w oficjalnie
prowadzonej filii którejś z japońskich szkół”.
O. HIERONIM ST. KREIS OSB
„Kwiaty zdają się jakby specjalnie stworzone gwoli
pocieszenia zwykłych ludzi. Kochają je dzieci; zwykli, spokojni, wrażliwi i kulturalni
ludzie kochają je rosnące swobodnie”.
John Ruskin
Historycy japońscy przypisują sztuce układania kwiatów genezę indyjską i religijną.
Twierdzą, że ta sama doktryna buddyjska, która zakazywała niepotrzebnych ofiar zwierzęcych,
podsunęła koncepcję zbierania kwiatów i przedłużania im życia staranną pielęgnacją.
Od VI wieku w Japonii sztuka układania kwiatów ewoluowała od elementu rytuału
religijnego – będącego zbożną rozrywką dla kapłanów – do wyrafinowanego
ceremoniału towarzyskiego, stając się istotnym elementem kultury dnia codziennego
Japonii.
Układanie kwiatów uważano zawsze za zajęcie przystojące ludziom uczonym i
literatom. Praktykowały ją damy z arystokracji oraz kapłani, filozofowie i wybitne
osobistości, które wycofały się z życia publicznego. Sztuka ta niesie w sobie –
obok wielu tradycyjnych przesądów – poważną domieszkę chińskiej filozofii, która
przydaje jej aury czegoś dziwnego i tajemniczego.
Sztuka układania kwiatów jest w Japonii także elementem ogłady towarzyskiej, rządzą
nią więc ważne reguły i ograniczenia odnoszące się do etykiety i ceremoniału, zaś
głównym celem wszystkich kompozycji kwiatowych jest sprawienie przyjemności gościom.
Kwiaty i ich kompozycje towarzyszą Japończykom przez cały rok i pojawiają się
tylko w ściśle określonych zestawieniach. Wybór różnych gatunków kwiatów zależy
od pory roku i okazji, którą ma ona uświetnić oraz od tego, co dana kompozycja ma wyrażać.
Kolor, wiek i ułożenie kwiatów i przeznaczenie kompozycji to przedmiot ściśle określonych
wielowiekową tradycją zasad – nie ma tu przypadkowych zestawień, dlatego japońskie
kompozycje tak bardzo różnią się nastrojem, kolorystyką, doborem kwiatów i ich
przestrzennym rozmieszczeniem. Układanie ściętych kwiatów w najrozmaitszego rodzaju
naczyniach stało się u Japończyków sztuką dekoracyjną wysoce wyrafinowaną, w porównaniu
z którą zachodnie kompozycje kwietne wydają się najzupełniej przypadkowymi
zestawieniami.
Książka Josiaha Condera wprowadza czytelnika w nieznane Europejczykom tajniki japońskiej
sztuki układania kwiatów. Od omówienia czasu kwitnienia i odmian kwiatów, przez
symboliczne znaczenie i okoliczności pojawiania się poszczególnych gatunków japońskich
roślin w życiu codziennym oraz szczegółową prezentację zasad komponowania kwiatów
na stosowne okazje, po przykłady układania takich kompozycji – wprowadzani przez
urzeczonego Japonią autora – poznajemy to niezwykłe zjawisko kultury japońskiej.
Ryciny i drzeworyty, wykonane przez japońskich artystów z końca XIX wieku, przybliżają
nie tylko bogactwo roślin, wykorzystywanych do kompozycji, ale także prawidła ich układania
i zasady oglądania gotowych kompozycji. Josiach Conder - profesor architektury i
architekt przy Cesarskim Rządzie Japonii
Andrzej Wajda sądzi o książce:
„Czar, z jakim kwiaty oddziałują na Japończyków,
jest ściśle związany z ich narodowymi zwyczajami i sztuką. Układanie ściętych kwiatów
w najrozmaitszego rodzaju naczyniach, o czym opowiada książka, stało się u Japończyków
sztuką dekoracyjną wysoce wyrafinowaną, w porównaniu z którą zachodnie kompozycje
kwietne wydają się najzupełniej przypadkowymi zestawieniami. Charakterystyczne cechy
japońskich kompozycji kwietnych związane są ściśle z właściwym Japończykom
sposobem obserwowania natury kwiatów i rozkoszowania się nimi. Podczas gdy amator
zachodni główną uwagę zwraca na kwiecie, japoński miłośnik swym podziwem obdarza całą
roślinę czy drzewo, które owo kwiecie rodzi. Chropowatość pnia śliwy z jej prostymi
gałązkami, czy też wdzięk płaczącej wiśni, miękko swymi gałęziami zamiatającej
ziemie – są dlań nieoddzielne od całej urody samego kwiecia. Linie gałęzi i pnia,
kształty i powierzchnie liści, rozmieszczenie pąków i kwiatów, wszystko to w pełni i
na równi angażuje jego uwagę. Sztuka układania kwiatów w Japonii opiera się na
konwencjonalnej idei rośnięcia kwiatów, z tego też względu Japończycy usiłują
na-dać kompozycji charakter otwarty, by wyrażały się w niej w pełni indywidualne
formy gałęzi, łodyg, liści i kwiatów. Owa sztuka kwietnych kompozycji niesie w sobie
– obok tradycyjnych przesądów – poważną domieszkę chińskiej filozofii, która
przydaje jej aury czegoś na pierwszy rzut oka dziwnego i tajemniczego. Twierdzi się, że
z codziennej praktyki sztuki układania kwiatów rodzą się zalety takie jak religijność,
samozaparcie, uprzejmość. W książce zamieszczono przepiękne ilustracje stylizowane na
XIX - wieczne drzeworyty japońskie. Książka godna prawdziwego miłośnika japońskiej
sztuki układania kwiatów”.
Conder Joseph Josiach (1852-1920), architekt and. Zaproszony w 1876 do
Japonii, objął stanowisko wykładowcy sekcji architektury mieszkalnej w Tokijskiej
Szkole Inżynieryjnej. Wywarł wielki wpływ na kształcenie nowego pokolenia japońskich
architektów. Spędził w Japonii 43 lata zajmując się nauczaniem, propagowaniem
budownictwa w stylu zachodnim oraz projektowaniem. Zmarł w Tokio. Za najważniejsze dzieła
Condera uważa się: Muzeum Narodowe w Tokio (1882), Pawilon Rokumeikan (1883), Gmach
wydziału prawa Uniwersytetu Tokijskiego (1884), Kościół prawosławny Nikorai-seido
(1891)
176 stron, Format: 17.0x24.5cm, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy pocztą e-mail lub telefonicznie, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|