Banki centralne wobec kryzysu
Niestandardowe narzêdzia polityki pieniê¿nej
Polityka pieniê¿na i narzêdzia stosowane przez banki centralne s± od dawna
przedmiotem szczegó³owych badañ i analiz. Wzrost zainteresowania t± problematyk±
przypada na ostatnie lata. Jest to wynik wysokiej aktywno¶ci banków centralnych w
reakcji na kryzys na rynku finansowym i w sferze realnej gospodarki. Zaburzenia na
globalnych rynkach zmieni³y warunki dzia³ania w³adz monetarnych. Stanê³y one przed
wyzwaniem zwi±zanym z nieskuteczno¶ci± dotychczas stosowanych instrumentów polityki
pieniê¿nej. Odpowiedzi± by³o wypracowanie i wdro¿enie nowych narzêdzi. Efekty ich
zastosowania ci±gle jeszcze nie s± do koñca rozpoznane, a przed badaczami staje wiele
problemów do rozwi±zania:
W publikacji autorka stara siê znale¼æ odpowied¼ na niektóre z nich
• Czy prowadzona przed wybuchem kryzysu finansowego polityka pieniê¿na by³a
skuteczna?
• Jak zareagowa³y banki centralne na zaburzenia na rynkach finansowych?
• Jakie nowe instrumenty zosta³y wypracowane w reakcji na nieefektywno¶æ dotychczas
stosowanych narzêdzi polityki pieniê¿nej?
• Jaka jest skuteczno¶æ wdro¿enia niestandardowych instrumentów polityki pieniê¿nej?
• Czy i na jakich zasadach jest mo¿liwy powrót do przedkryzysowej, konwencjonalnej
polityki pieniê¿nej?
• Czy do¶wiadczenia banków centralnych zwi±zane ze stosowaniem niestandardowych
instrumentów polityki pieniê¿nej mog± byæ przydatne dla Polski?
Ksi±¿ka zawiera przegl±d aktualnej wiedzy na temat reakcji banków centralnych na
zaburzenia na rynkach finansowych oraz uruchamianych niestandardowych instrumentów
polityki pieniê¿nej. Publikacja przeznaczona jest dla szerokiego krêgu odbiorców. Jest
przydatna zarówno dla pracowników naukowych, jak i studentów oraz dla wszystkich osób
zainteresowanych problematyk± rynku finansowego, bankowo¶ci centralnej i polityki
pieniê¿nej.
Wstêp 9
Rozdzia³ 1
Polityka pieniê¿na - zagadnienia wprowadzaj±ce 13
1.1. Nowa synteza neoklasyczna - podstawa dla prowadzenia wspó³czesnej polityki pieniê¿nej
14
1.2. Strategia bezpo¶redniego celu inflacyjnego 23
1.3. Instrumenty wspó³czesnej polityki pieniê¿nej 28
1.3.1. Standardowe instrumenty polityki pieniê¿nej 28
1.3.2. Niestandardowe instrumenty polityki monetarnej 38
1.4. Kana³y transmisji impulsów monetarnych do gospodarki realnej 41
1.5. Skuteczno¶æ przedkryzysowej polityki pieniê¿nej 48
Rozdzia³ 2
Globalny kryzys finansowy - przyczyny i przebieg 55
2.1. Przyczyny wybuchu kryzysu finansowego 56
2.1.1. Polityka pieniê¿na Systemu Rezerwy Federalnej na prze³omie XX i XXI wieku 58
2.1.2. Ekspansja gospodarcza krajów azjatyckich - globalna nierównowaga bilansów p³atniczych
61
2.1.3. Niewystarczaj±cy nadzór nad systemem finansowym 66
2.2. Wybuch kryzysu w Stanach Zjednoczonych 67
2.2.1. Kryzys na rynku subprime 68
2.2.2. Problemy instytucji finansowych 70
2.2.3. Kryzys zaufania na rynku finansowym 73
2.2. Zaburzenia na europejskim rynku finansowym i ich skutki dla sfery realnej 75
2.3.1. Zaburzenia na europejskim rynku finansowym 76
2.3.2. Europejski kryzys zad³u¿enia 78
Rozdzia³ 3
Dzia³ania Systemu Rezerwy Federalnej wobec kryzysu finansowego 83
3.1. Zadania i organizacja Systemu Rezerwy Federalnej 84
3.2. Standardowe instrumenty polityki monetarnej SRF 88
3.3. Dzia³ania podjête w reakcji na kryzys finansowy 89
3.4. Efekty prowadzonej w warunkach kryzysu polityki pieniê¿nej 100
Rozdzia³ 4
Polityka Banku Anglii w reakcji na globalny kryzys finansowy 105
4.1. Cele, zadania i organizacja Banku Anglii 105
4.2. Standardowe instrumenty polityki pieniê¿nej Banku Anglii 108
4.3. Niestandardowe instrumenty polityki pieniê¿nej, jako reakcja Banku Anglii na
globalny kryzys finansowy 110
4.4. Ocena skuteczno¶ci wdro¿onych rozwi±zañ 118
Rozdzia³ 5
Europejski Bank Centralny w obliczu kryzysu finansowego i zad³u¿eniowego 125
5.1. Europejski System Banków Centralnych - ramy organizacyjne i zadania 126
5.2. Przedkryzysowe instrumenty polityki pieniê¿nej EBC 130
5.3. Reakcja EBC na kryzys finansowy i zad³u¿eniowy w Europie 131
5.4. Makroekonomiczne skutki przyjêtych rozwi±zañ 142
Rozdzia³ 6
Narodowy Bank Polski i jego reakcja na globalny kryzys finansowy 147
6.1. Narodowy Bank Polski - cel, zadania, organizacja 149
6.2. Instrumenty polityki pieniê¿nej wykorzystywane przez NBP 151
6.3. Programy kryzysowe NBP 154
6.4. Ocena skutków polityki pieniê¿nej NBP po 2008 r. 169
Rozdzia³ 7
Do¶wiadczenia wynikaj±ce ze stosowania niestandardowych instrumentów polityki
pieniê¿nej 173
7.1. Polityka pieniê¿na w warunkach zerowych stóp procentowych 174
7.2. Niestandardowe instrumenty polityki pieniê¿nej - czynniki implementacji i skutki
wdro¿enia 181
7.2.1. Instrumenty quantitative easing 182
7.2.2. Instrumenty qualitative easing 187
7.2.3. Instrumenty credit easing 189
7.3. Przegl±d dyskusji na temat bezpiecznej strategii wyj¶cia z niestandardowej polityki
pieniê¿nej 194
Podsumowanie 199
Bibliografia 209
Spis tabel 225
Spis rysunków 229
230 stron, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miêkka