BANKOWOŚĆ CENTRALNA. FUNKCJE, METODY, ORGANIZACJA BAKA W. Bankowa.pl

Drugie wydanie książki zostało zaktualizowane i rozszerzone, aby można było uchwycić przemiany, które w bankowości centralnej, zarówno w Polsce, jak i na świecie, dokonały się pod koniec lat dziewięćdziesiątych. A działo się w tym czasie w tej dziedzinie bardzo dużo. Wystarczy zwłaszcza przypomnieć tak doniosłe wydarzenie, jakim było powstanie Europejskiej Unii Monetarnej i rozpoczęcie z dniem 1stycznia 1999 r. działalności Europejskiego Systemu Banków Centralnych. Uformowana została zupełnie nowa struktura instytucjonalna, a w ślad za tym - nowe zasady i mechanizmy funkcjonowania bankowości centralnej, wytyczające rozwój tej dziedziny w XXI wieku.

W drugim wydaniu książki postanowiono utrzymać zarówno jej dotychczasową konwencję, jak i strukturę. Książka składa się z czterech części. Część pierwsza nosi tytuł Ogólne zagadnienia bankowości centralnej. Przedstawiono w niej między innymi tezę, że tak jak w przeszłości, kiedy rozwój bankowości centralnej nierozdzielnie splatał się z wielkimi reformami społeczno-ekonomicznymi, tak w czasach współczesnych integracja regionalna (np. europejska) i globalizacja w skali światowej nieuchronnie wiążą się z przemianami bankowości centralnej. Dalej, w formule podręcznikowej, przedstawiono cele, funkcje, zasady i narzędzia działania współczesnego banku centralnego. W porównaniu z wydaniem pierwszym, część ta została poszerzona o zestawienie wyników badań empirycznych dotyczących celów działalności banków centralnych w świecie, charakterystykę kanałów transmisji impulsów polityki pieniężnej oraz o nowe elementy dotyczące mechanizmów i narzędzi realizacji polityki pieniężnej. Ponadto włączono nowy rozdział, obejmujący między innymi zagadnienia wymienialności pieniądza oraz funkcjonowania kursu wymiennego i rynku walutowego, a także przesłanki, kryteria i metody zarządzania rezerwą walutową przez bank centralny.

Część druga, pt. Narodowy Bank Polski - status, funkcje, organizacja, działalność, jest monograficznym opisem polskiego banku centralnego, z uwzględnieniem jego genezy i ewolucji, aż do końca lat dziewięćdziesiątych. W porównaniu z pierwszym wydaniem książki zostały dokonane istotne zmiany w części dotyczącej kształtowania i realizacji polityki pieniężnej. Przedstawiono mianowicie zasady polityki oraz nowe podejście do jej realizacji, określone w średniookresowej strategii uchwalanej i realizowanej przez Radę Polityki Pieniężnej. Scharakteryzowano również zmiany struktury organizacyjnej Narodowego Banku Polskiego, wprowadzone w ostatnich trzech latach.

Część trzecia zawiera charakterystykę 11 czołowych banków centralnych (Anglia, Austria, Belgia, Francja, Hiszpania, Holandia, Japonia, Republika Federalna Niemiec, Szwajcaria, Włochy, Stany Zjednoczone) podaną wg standardowego układu: rys historyczny, rola w dziedzinie tworzenia i realizacji polityki pieniężnej, pozostałe funkcje, status i niezależność, instancje kierownicze, struktura organizacyjna.

Największe zmiany, w porównaniu z pierwszym wydaniem książki, zostały dokonane w części czwartej, poświęconej bankowości centralnej Europejskiej Unii Monetarnej. Część ta została napisana właściwie na nowo. Jest to w pełni zrozumiałe zważywszy, że nowa instytucja, jaką jest Europejski System Banków Centralnych i jego główne ogniwo - Europejski Bank Centralny, funkcjonują dopiero dwa lata. Był to okres wypełniania konkretną treścią postanowień Traktatu z Maastricht, tworzenia nowych koncepcji, zasad, mechanizmów i narzędzi działania banku centralnego o szczególnym charakterze. Na początku przypomniano etapy budowy Unii Ekonomicznej i Monetarnej (Economic and Monetary Union - EMU), ze szczególnym uwzględnieniem ostatniej fazy, obejmującej wprowadzenie euro oraz przejęcie uprawnień i obowiązków w dziedzinie polityki pieniężnej na całym obszarze EMU przez Europejski System Banków Centralnych (ESBC). W dalszej kolejności zostały zaprezentowane: cele, funkcje, pozycja instytucjonalna i organizacja ESBC. Szczególnie dużo uwagi poświęcono najważniejszej funkcji Eurosystemu, a mianowicie kształtowaniu i realizacji polityki pieniężnej, a także dotychczasowym doświadczeniom i rezultatom.

Można oczekiwać, że również w przyszłości największa dynamika zmian nastąpi w obrębie bankowości centralnej Europejskiej Unii Monetarnej. Dlatego też ten obszar tematyczny powinien być przedmiotem szczególnego zainteresowania. Tym bardziej, że dla Polaków sprawa to ma nie tylko wymiar wyłącznie poznawczy, lecz również - zważywszy perspektywę przystąpienia naszego kraju najpierw do Unii Europejskiej, a następnie do EMU - jak najbardziej praktyczny.

Spis treści

Przedmowa do wydania drugiego

Część pierwsza. Ogólne zagadnienia bankowości centralnej

I. Geneza i ewolucja bankowości centralnej

1. Banknot - epokowa innowacja

2. Pierwsze banki emisyjne

3. Rozwój bankowości emisyjnej w XIX wieku

4. Od banku emisyjnego do banku centralnego

5. Zmiany systemu pieniężnego i nowe wymiary działalności banku centralnego

6. Wzrost roli państwa w gospodarce i rozwój funkcji banku centralnego

7. Globalizacja gospodarki i umiędzynarodawianie bankowości centralnej

II. Bank centralny i banki komercyjne w dwupoziomowym systemie bankowym

1. Struktura systemu bankowego

2. Bank centralny i banki komercyjne - odmienność celów

3. Funkcje współczesnego banku centralnego

4. Bilans i rachunek wyników banku centralnego

5. Płaszczyzny oddziaływania banku centralnego na banki komercyjne

III. Kształtowanie i realizacja polityki pieniężnej

1. Definicja, funkcje i rodzaje pieniądza

2. Proces kreacji pieniądza bankowego

3. Pomiar pieniądza

4. Alternatywne cele polityki pieniężnej

5. Kanały transmisji impulsów polityki pieniężnej

6. Narzędzia realizacji polityki pieniężnej

IV. Zarządzanie rezerwą walutową

1. Bank centralny jako uczestnik rynku walutowego

2. Wymienialność pieniądza i kurs walutowy

3. Zarządzanie rezerwą walutową

V. Kształtowanie funkcjonalnej infrastruktury obiegu i rozliczeń pieniężnych

1. Emisja i organizacja obiegu pieniądza gotówkowego

2. Bank centralny w systemie rozliczeń pieniężnych

VI. Regulacje i nadzór bankowy

1. Potrzeba i cele regulacji bankowych

2. Zadania nadzoru bankowego

3. Instytucjonalizacja nadzoru bankowego

4. W poszukiwaniu prawidłowości

VII. Niezależność banku centralnego

1. Przesłanki niezależności banku centralnego

2. Argumenty przeciw niezależności banku centralnego

3. Niezależność instytucjonalna, funkcjonalna i finansowa

Część druga. Narodowy Bank Polski (status, funkcje, organizacja, działalność)

I. Rys historyczny

II. Cele i zadania oraz pozycja instytucjonalna NBP

III. Instancje kierownicze NBP - uprawnienia i odpowiedzialność

IV. Działalność emisyjna

V. Kształtowanie polityki pieniężnej

VI. Realizacja polityki pieniężnej

VII. Zarządzanie rezerwami dewizowymi i polityka kursowa

VIII. Kształtowanie standardów i organizowanie rozliczeń finansowych

IX. Obsługa bankowa rządu i jego instytucji

X. Regulacje i nadzór bankowy

XI. Struktura organizacyjna

XII. Bilans i rachunek wyników

Załącznik - Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim

Część trzecia. Wybrane banki centralne świata - zarys charakterystyki

I. Bank Anglii

1. Rys historyczny

2. Rola Banku w dziedzinie polityki pieniężnej

3. Pozostałe funkcje Banku

4. Instancje kierownicze

5. Struktura organizacyjna

6. Sieć bankowa

II. Narodowy Bank Austrii

1. Rys historyczny

2. Forma instytucjonalna Banku

3. Funkcje Banku

4. Instancje kierownicze

5. Niezależność Narodowego Banku Austrii

6. Sieć oddziałów

III. Narodowy Bank Belgii

1. Rys historyczny

2. Forma instytucjonalna

3. Funkcje Banku

4. Niezależność Banku - stosunki z rządem

5. Instancje kierownicze

6. Struktura organizacyjna

IV. Bank Francji

1. Rys historyczny

2. Funkcje Banku

3. Niezależność Banku - stosunki z rządem

4. Instancje kierownicze

5. Organizacja centrali i sieć oddziałów

V. Bank Hiszpanii

1. Rys historyczny

2. Funkcje Banku

3. Niezależność Banku - stosunki z rządem

4. Instancje kierownicze

5. Struktura organizacyjna

VI. Bank Holandii

1. Rys historyczny

2. Funkcje Banku

3. Niezależność Banku - stosunki z rządem

4. Instancje kierownicze

5. Struktura organizacyjna

VII. Bank Japonii

1. Rys historyczny

2. Rola Banku w dziedzinie polityki pieniężnej

3. Inne funkcje Banku

4. Instancje kierownicze Banku - stosunki z rządem

5. Struktura organizacyjna

VIII. Federalny Bank Niemiec

1. Rys historyczny

2. Status Banku

3. Instancje kierownicze i gremia doradcze

4. Polityka pieniężna Bundesbanku w okresie do 1999 r.

5. Funkcje Banku

6. Struktura organizacyjna

IX. Narodowy Bank Szwajcarii

1. Rys historyczny

2. Forma instytucjonalna

3. Rola Banku w kształtowaniu i realizacji polityki pieniężnej

4. Inne funkcje Banku

5. Instancje kierownicze

6. Niezależność Banku - stosunki z władzami Konfederacji

7. Struktura organizacyjna

X. Bank Wioch

1. Rys historyczny

2. Funkcje Banku

3. Instancje kierownicze

4. Niezależność Banku

5. Struktura organizacyjna

XI. System Rezerwy Federalnej USA

1. Rys historyczny

2. Forma instytucjonalna i niezależność Fed

3. Struktura i instancje kierownicze

4. Rola Fed w kształtowaniu i realizacji polityki pieniężnej

5. System Rezerwy Federalnej jako bank banków

6. Rezerwa Federalna jako bank państwa

Część czwarta. Bankowość centralna Europejskiej Unii Monetarnej

I. Europejski System Banków Centralnych - cele, organizacja, funkcjonowanie

1. Rys historyczny

2. Traktat z Maastricht - etapy przygotowań do utworzenia Unii Ekonomicznej i Monetarnej (EMU)

3. Dostosowanie legislacji państw UE do Traktatu z Maastricht

4. Dostosowania ekonomiczne - realizacja kryteriów zbieżności

5. Utworzenie Unii Ekonomicznej i Monetarnej

6. Wprowadzenie euro

7. Cel podstawowy i funkcje ESBC

8. Niezależność ESBC

9. Organy i struktura zarządzania ESBC

10. Modus operandi ESBC - kierunki prac

11. Kształtowanie polityki pieniężnej przez ESBC

12. Narzędzia realizacji polityki pieniężnej ESBC

13. System TARGET - rozliczenia pieniężne i rozrachunek międzybankowy w ramach ESBC

14. Kształtowanie warunków bezpieczeństwa finansowego i stabilności sektora bankowego - rola ESBC

15. Wpływ europejskiej integracji monetarnej na gospodarkę

II. Protokół w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego

Bibliografia

341 stron

Księgarnia nie działa. Nie odpowiadamy na pytania i nie realizujemy zamówien. Do odwolania !.