Europejskie metropolie i ich regiony
Od krajobrazu gospodarczego do sieci metropolii
We współczesnej gospodarce najistotniejszym czynnikiem rozwoju stają się wiedza i
informacja, czemu towarzyszy dynamiczny rozwój sieci globalnych metropolii. Procesy
metropolizacji prowadzą do zmian w strukturze wewnętrznej miast oraz do przekształcenia
ich relacji z otaczającymi je regionami. W szczególności osłabiają się związki
społeczno-gospodarcze metropolii z otaczającym je regionem, a rozwijają powiązania w
ramach globalnych lub kontynentalnych sieci miast.
Autorzy wyjaśniają mechanizmy tych zjawisk, odpowiadając na następujące pytania:
Jak powiązania między metropolią i regionem wpływają na konkurencyjność tych
układów terytorialnych?
Jakie czynniki oddziałują na relacje między metropolią i regionem?
Jakie są i od czego zależą: zasięg rozprzestrzeniania rozwoju metropolii, stopień
wymywania zasobów rozwojowych z regionu i ich przepływ do metropolii?
Badaniami objęto makroregiony metropolitalne w Europie, do ukazania skali i przyczyn
ich wewnętrznych zróżnicowań wykorzystano zaawansowane metody ilościowe. Na
przykładzie pięciu pogłębionych studiów przypadku regionów Barcelony, Glasgow,
Sztokholmu, Tuluzy i Warszawy omówiono także szczegółowo mechanizmy zaobserwowanych
zjawisk. W książce podjęto również próbę prognozowania rozwoju sytuacji i wskazano
działania, jakie należy podjąć, żeby wzmocnić pozytywne skutki procesów
metropolizacji i przeciwdziałać ich negatywnym następstwom.
Spis treści:
PRZEDMOWA
WSTĘP
CZĘŚĆ 1 RELACJE MIASTO - REGION - RÓŻNE KONCEPCJE TEORETYCZNE
ROZDZIAŁ 1. RELACJE MIASTO - REGION W ŚWIETLE WYBRANYCH UJĘĆ TEORETYCZNYCH
ROZDZIAŁ 2. TYPY RELACJI MIĘDZY MIASTEM I REGIONEM
2.1.Związki typu przedsiębiorstwo - przedsiębiorstwo
2.2.Związki typu przedsiębiorstwo - gospodarstwo domowe
2.3.Związki typu gospodarstwo domowe - gospodarstwo domowe
2.4.Związki typu sektor publiczny - przedsiębiorstwo
2.5.Związki typu sektor publiczny - gospodarstwa domowe
2.6.Związki typu sektor publiczny - sektor publiczny
ROZDZIAŁ 3. DEFINICJA OTOCZENIA REGIONALNEGO MIASTA
CZĘŚĆ 2 MAKROREGIONY METROPOLITALNE W EUROPIE - SPÓJNOŚĆ
WEWNĄTRZREGIONALNA?
ROZDZIAŁ 1. METROPOLIE W PRZESTRZENI EUROPEJSKIEJ
1.1.Cechy i klasyfikacje metropolii
1.2.Obszary miejskie w Europie
1.3.Powiązania europejskich obszarów metropolitalnych
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 2. DELIMITACJA MAKROREGIONÓW METROPOLITALNYCH
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 3. PROCESY KONWERGENCJI W MAKROREGIONACH METROPOLITALNYCH
3.1.Dynamika obszarów rdzeniowych makroregionów na tle innych funkcjonalnych obszarów
miejskich
3.2.Skala wewnątrzregionalnych zróżnicowań poziomu rozwoju
3.3.Procesy konwergencji wewnątrzregionalnej
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 4. ZRÓŻNICOWANIE I TYPOLOGIA MAKROREGIONÓW METROPOLITALNYCH
4.1.Zróżnicowanie makroregionów metropolitalnych
4.2.Typologia makroregionów metropolitalnych
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 5. DETERMINANTY MAKROREGIONALNEJ KONWERGENCJI POZIOMU ROZWOJU
GOSPODARCZEGO
5.1.Różnice w poziomie rozwoju między metropolią i regionem
5.2.Zmiana różnicy poziomu rozwoju między metropolią i regionem
Podsumowanie
CZĘŚĆ 3. MAKROREGIONY METROPOLITALNE W EUROPIE - STUDIA PRZYPADKU
ROZDZIAŁ 1. RELACJE METROPOLIA - REGION: BARCELONA - KATALONIA
1.1.Region metropolitalny i jego części składowe
1.2.Powiązania między metropolią i regionem
1.3.Czynniki kształtujące powiązania między metropolią i regionem
1.4.Wzajemna zależność metropolii i regionu
1.5.Działania władz publicznych w układzie metropolia - region
1.6.Funkcjonowanie obszaru metropolitalnego
1.7.Perspektywy rozwojowe
ROZDZIAŁ 2. STUDIUM PRZYPADKU GLASGOW I ZACHODNIEJ SZKOCJI
2.1.Region metropolitalny i jego części składowe
2.2.Powiązania między metropolią i regionem
2.3.Czynniki kształtujące powiązania między metropolią i regionem
2.4.Współzależność metropolii i regionu
2.5.Działania władz publicznych w układzie metropolia - region
2.6.Funkcjonowanie obszaru metropolitalnego
2.7.Perspektywy rozwojowe
ROZDZIAŁ 3. RELACJE MIASTO - REGION: SZTOKHOLM - REGION MALAR. STUDIUM
PRZYPADKU
3.1.Region metropolitalny i jego części składowe
3.2.Powiązania między metropolią i regionem
3.3.Czynniki kształtujące powiązania między metropolią i regionem
3.4.Współzależność metropolii i regionu
3.5.Działania władz politycznych w relacjach metropolia - region
3.6.Funkcjonowanie obszaru metropolitalnego
3.7.Perspektywy rozwojowe
ROZDZIAŁ 4. STUDIUM PRZYPADKU TULUZY I REGIONU MIDI-PYRENEES
4.1.Region metropolitalny i jego części składowe
4.2.Powiązania między metropolią i regionem
4.3.Czynniki kształtujące powiązania między metropolią i regionem
4.4.Współzależność metropolii i regionu
4.5.Działania władz publicznych w układzie metropolia - region
4.6.Funkcjonowanie obszaru metropolitalnego
4.7.Perspektywy rozwojowe
ROZDZIAŁ 5. STUDIUM PRZYPADKU WARSZAWY I WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
5.1.Region metropolitalny i jego części składowe
5.2.Powiązania między metropolią i regionem
5.3.Czynniki kształtujące powiązania między metropolią i regionem
5.4.Współzależność metropolii i regionu
5.5.Działania władz publicznych w układzie metropolia - region
5.6.Funkcjonowanie obszaru metropolitalnego
5.7.Perspektywy rozwojowe
ROZDZIAŁ 6. STUDIA PRZYPADKU - PORÓWNANIE I PRÓBA SYNTEZY
6.1.Najważniejsze relacje między metropolią i regionem
6.2.Determinanty powiązań i procesy polaryzacji - dyfuzji
6.3.Interwencja publiczna w układzie metropolia - region
6.4.Funkcjonowanie obszarów metropolitalnych
6.5.Perspektywy rozwojowe
WNIOSKI
ANEKSY
Aneks 1.Dobór i delimitacja makroregionów metropolitalnych na potrzeby badań
Aneks 2.Charakterystyka makroregionów metropolitalnych
Aneks 3.Dostępność wybranych danych na poziomie NUTS3
Aneks 4.Główne składowe zróżnicowania obszarów metropolitalnych
(po rotacji Varimax)
Aneks 5.Główne składowe zróżnicowania otoczenia regionalnego (po rotacji Varimax)
Aneks 6.Analiza korespondencji obszarów metropolitalnych i otoczenia regionalnego
Aneks 7.Typologia makroregionów metropolitalnych - dobór studium przypadku
Aneks 8.Struktura wywiadu pogłębionego
Aneks 9.Ankieta samorządów lokalnych - przykład Warszawy
Aneks 10.Ankieta przedsiębiorstw
Aneks 11.Sieć osadnicza i zmiana liczby ludności w badanych
regionach metropolitalnych
LITERATURA
356 stron, Format: 15.0x24.0cm, oprawa miękka