Podręcznik System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii jest szóstym
wydaniem, zmienionym i zaktualizowanym. Treść podręcznika odpowiada realizowanemu
programowi nauczania ekonomii na wyższych uczelniach ekonomicznych.
Oprócz kursu podstawowego z mikro- i makroekonomii zawiera on rozwinięty
wykład z makroekonomii na kursie wyższym. Dużą jego zaletą jest zwięzłość oraz
dostosowanie do możliwości percepcyjnych nawet nie przygotowanego teoretycznie
Czytelnika. W celu zbliżenia wykładu ekonomii do realiów współczesnego świata trzy
rozdziały poświęcone są aktualnym przemianom instytucjonalnym. Dotyczą one
międzynarodowych instytucji finansowych i ich polityki pieniężnej; integracji
europejskiej i skutków wejścia Polski do Unii Europejskiej oraz społecznej gospodarki
rynkowej, powstałej w Niemczech i stosowanej w wielu innych krajach europejskich.
Podręcznik ten przeznaczony jest dla studentów wydziałów ekonomicznych, studentów
szkół biznesu oraz nauczycieli przedmiotów ekonomicznych w szkołach średnich.
Spis treści:
Od autora
CZĘŚĆ PIERWSZA Wprowadzenie do ekonomii
1.Czym zajmuje się ekonomia
Definicja ekonomii i jej interpretacja
Modelowe ujęcie zagadnień ekonomicznych
Mikro- i makroekonomia
Polityka gospodarcza
Ekonomia pozytywna i normatywna
Podstawowe problemy wyboru ekonomicznego
Główne pytania ekonomiczne wymagające teoretycznych odpowiedzi
Pytania sprawdzające
2.Podstawowe podmioty w gospodarce rynkowej
Gospodarstwa domowe
Gospodarstwa rolne
Przedsiębiorstwa
Banki komercyjne
Giełda
Bank centralny
Instytucje państwowe
Pytania sprawdzające
CZĘŚĆ DRUGA
3. Mikroanaliza rynku
Czynniki kształtujące popyt
Zależność między popytem a ceną
Zależność między ceną a podażą
Stan równowagi i nierównowagi poszczególnych dóbr na rynku
Cena równowagi a cena maksymalna i minimalna
Negatywne skutki powszechnego regulowania cen przez państwo
Funkcje cen w gospodarce rynkowej
Cenowa elastyczność popytu i jej znaczenie ekonomiczne
Cenowa elastyczność podaży
Elastyczność dochodowa. Struktura wydatków i zmiana poziomu płacy realnej
Wpływ państwa na ceny za pośrednictwem podatku VAT
Pytania sprawdzające
Zadania
4.Teoria racjonalnego zachowania się konsumenta
Pojęcie użyteczności
Krzywa obojętności konsumenta
Graficzna ilustracja zmian poziomu dochodu konsumenta oraz proporcji cen nabywanych dóbr
Równowaga konsumenta
Efekt dochodowy przy obniżce cen i efekt substytucyjny przy zmianie relacji cen
nabywanych dóbr
Pytania sprawdzające
Zadania
5.Analiza czynników produkcji
Krzywa produktu całkowitego a krzywe przeciętnej i krańcowej produkcyjności pracy
Wybór najbardziej efektywnej kombinacji czynników wytwórczych
Mechanizm kształtowania popytu na pracę i podaży pracy w warunkach doskonałej
konkurencji
Czynniki kształtujące poziom i zróżnicowanie płac
Pytania sprawdzające
Zadanie
6.Teoria funkcjonowania przedsiębiorstwa
Pojęcie oraz składniki kosztów produkcji i zysku
Rodzaje kosztów i kształt ich krzywych w krótkim okresie
Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwie przy założeniu konkurencji doskonałej
Koszty przeciętne w długim okresie
Ceny rynkowe a długookresowe koszty wytwarzania w gałęzi w warunkach doskonałej
konkurencji
Przedsiębiorstwa krańcowe w gałęzi w długim okresie
Maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa monopolistycznego
Doskonałe zróżnicowanie cen w pełnym monopolu
Wpływ zmian poziomu kosztów i popytu na rozmiary wytwarzanej produkcji w pełnym
monopolu
Model monopolu naturalnego
Przedsiębiorstwo na rynku konkurencji monopolistycznej
Złamana krzywa popytu w oligopolu
Różne formy konkurencji
Pytania sprawdzające
Zadania
7.Współczesne teorie przedsiębiorstwa
Menedżerskie teorie firmy
Teoria kosztów transakcyjnych
Teoria agencji
Teoria praw własności
8.Praktyczne metody oceny działalności przedsiębiorstwa
Bilans przedsiębiorstwa
Rachunek wyników
Analiza wskaźnikowa bilansu
Próg rentowności przedsiębiorstwa
Model dwóch progów rentowności przedsiębiorstwa
Strategia marketingowa firmy
Opcje jako najnowsza forma kontraktu
Podstawowe metody szacowania wartości aktywów przedsiębiorstwa w warunkach niepewności
i ryzyka
Pytania sprawdzające
Zadania
CĘŚĆ TRZECIA Makroekonomia-kurs podstawowy
9.Tworzenie i podział dochodu narodowego w systemie rynkowym
Proces tworzenia wartości dodanej i produkcji finalnej w gospodarce narodowej
Przepływy międzygałęziowe W. Leontiefa
Podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego
Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków
Ceny jako narzędzie agregacji dochodu narodowego
Zalety i wady kategorii dochodu narodowego
Pytania sprawdzające
Zadania
10.Podstawowe zależności agregatowe w ekonomii keynesowskiej
Inwestycje a oszczędności
Funkcja konsumpcji
Mnożnik inwestycyjny i jego wpływ na przyrost dochodu na rodowego
Keynesowska funkcja inwestycji
Składniki globalnego popytu a poziom dochodu narodowego
Pytania sprawdzające
Zadania
11.Budżet i polityka fiskalna państwa
Rosnąca rola budżetu w rozwiniętych gospodarkach rynkowych
Deficyt i nadwyżka budżetowa
Podatki bezpośrednie i pośrednie
Zależność między stopą opodatkowania dochodów a wpływami do budżetu państwa
Sposoby finansowania deficytu budżetowego
Wpływ podatków i wydatków budżetu państwa na poziom wytwarzanego dochodu narodowego
Mnożnik zrównoważonego budżetu państwa
Możliwość finansowania deficytu budżetowego oszczędnościami
Pytania sprawdzające
Zadania
12 Spór o teorię równowagi ogólnej między ekonomią neoklasyczne a
ekonomią keynesowska
Ogólny model zagregowanego popytu AD i zagregowanej podaży AS
Neoklasyczna teoria równowagi
Krytyka neoklasycznej teorii równowagi przez J.M. Keynesa
Porównawcza analiza makroekonomii keynesowskiej i neoklasycznej
Zawodność rynku
Zawodność państwa
Pytania sprawdzające
13.Pieniądz, rynek pieniężny, bankowość
Podstawowe funkcje pieniądza
Rodzaje pieniądza i struktura jego zasobów
Podstawowe składniki bilansu w bankach komercyjnych oraz w banku centralnym
Zasady obrotu bezgotówkowego
Czynniki wyznaczające wielkość podaży pieniądza
Rezerwa obowiązkowa i mnożnik depozytowy
Mnożnik kreacji pieniądza i baza monetarna
Współzależności między popytem na pieniądz i podażą pieniądza a stopą
procentową
Mechanizm kształtowania się kursu obligacji środki regulacji dopływu i odpływu
pieniądza w obiegu
Możliwości oddziaływania banku centralnego na przebieg koniunktury gospodarczej kraju
Różne interpretacje zjawisk gospodarczych
Pytania sprawdzające
Zadania
14.Wahania koniunkturalne w gospodarce rynkowej
Pojęcie i fazy cyklu koniunkturalnego
Realistyczny opis faz cyklu koniunkturalnego
Przyczyny osłabienia ostrości wahań cyklicznych po II wojnie światowej
Pytania sprawdzające
15.Inflacja i bezrobocie
Zagrożenia towarzyszące rozwojowi gospodarki rynkowej
Teoretyczne podstawy różnych form bezrobocia
Społeczne skutki bezrobocia
Pojęcie, przyczyny i rodzaje inflacji
Monetarystyczna teoria inflacji
Krzywa Phillipsa
Krzywa Phillipsa w długim okresie
Hipoteza racjonalnych oczekiwań
Sposoby hamowania inflacji
Spór o interpretację inflacji
Pytania sprawdzające
16.Bilans płatniczy kraju i wymiana międzynarodowa
Struktura bilansu płatniczego kraju
Korzyści z otwarcia gospodarki narodowej
Teoria kosztów komparatywnych
Krótkookresowe skutki gospodarki otwartej
Długookresowe skutki gospodarki otwartej
Kursy walut i ich związki z bilansem płatniczym kraju
Mechanizm przywracania równowagi zewnętrznej w dłuższym okresie
Dopuszczalna granica zadłużenia kraju
Pytania sprawdzające
Zadania
17. Problemy gospodarcze krajów słabo rozwiniętych
Pojęcie wzrostu gospodarczego i rozwoju gospodarczego
Zróżnicowanie poziomów rozwoju gospodarczego współczesnego świata
Cechy charakterystyczne krajów słabo rozwiniętych
Trudności przezwyciężenia niedorozwoju gospodarczego
Napływ obcego kapitału najskuteczniejszym sposobem przezwyciężenia zacofania
Pytania sprawdzające
CZĘŚĆ CZWARTA Makroekonomia - kurs wyższy
18.Modelowe ujęcie równowagi ogólnej na rynku towarowym i rynku pieniężnym
Zależności między składnikami popytu globalnego a poziomem dochodu narodowego
Mechanizm transmisyjny między polityką pieniężną i polityką fiskalną a zmianami
poziomu dochodu narodowego
Wpływ polityki pieniężnej na stopę procentową i poziom wytwarzanego dochodu
narodowego
Wpływ polityki fiskalnej na stopę procentową i poziom wytwarzanego dochodu narodowego
Wpływ zmiany przeciętnego poziomu cen oraz stopy opodatkowania na poziom realnego
dochodu narodowego
Bilans płatniczy w mechanizmie współzależności między stopą procentową a poziomem
wytwarzanego dochodu narodowego
Różny stopień wrażliwości zmian stopy procentowej oraz dochodu narodowego na
politykę pieniężną i politykę fiskalną
Model agregatowego popytu i agregatowej podaży w interpretacji nowej ekonomii
keynesowskiej i nowej ekonomii klasycznej
Pytania sprawdzające
19.Teoria cyklu koniunkturalnego
Teoria cyklu koniunkturalnego M. Kaleckiego
Trend wzrostu gospodarczego
Pytania sprawdzające
20.Teorie wzrostu gospodarczego
Model wzrostu gospodarczego R. Harroda
Model wzrostu gospodarczego E. Domara
Wieloczynnikowa funkcja produkcji typu Cobba-Douglasa
Uwagi ogólne o różnych teoriach wzrostu gospodarczego
Pytania sprawdzające
CZĘŚĆ PIĄTA Przemiany instytucjonalne w świecie po II wojnie
światowej
21.Międzynarodowe instytucje finansowe i ich polityka pieniężna po II wojnie
światowej
Z historii pieniądza międzynarodowego
Międzynarodowe instytucje monetarne
Ekonomiczne podstawy stałego kursu wymiennego walut w latach 1946-1973
Rosnące zagrożenia pozycji dolara w latach sześćdziesiątych
Powstanie nawisu petrodolarowego
Wzrost zadłużenia i trudności jego spłacenia
Płynny kurs wymienny walut i jego konsekwencje
Kierunki poszukiwań rozwiązań stabilizujących system pieniężny współczesnego
świata
Pytania sprawdzające
22. Ekonomiczna współpraca międzynarodowa i integracja gospodarcza
Istota, warunki i korzyści integracji gospodarczej
Rozwój procesów integracyjnych w Europie od 1947 do 2004 r.
Szanse i zagrożenia wynikające z akcesji Polski do Unii Europejskiej
Procesy globalizacji we współczesnym świecie
Pytania sprawdzające
23.Przełomowe zmiany w krajach wysoko rozwiniętych po II wojnie światowej
Narodziny idei społecznej gospodarki rynkowej
Związki zawodowe i ich rola w gospodarce rynkowej
Sektor publiczny i ochrona socjalna państwa
Spór o granice stopy podatkowej i granice udziału wydatków socjalnych z budżetu
państwa
Pytania sprawdzające
Posłowie
Indeks
503 strony, B5 miękka oprawa