Globalizacja polityki światowej to obecnie najczęściej polecany i
wykorzystywany podręcznik akademicki do zajęć dydaktycznych z zakresu stosunków
międzynarodowych. Jego treść pokazuje jakościowe zmiany w stosunkach
międzynarodowych, związane z narastającymi procesami globalizacji.
Procesy te wnoszą do życia społecznego, w tym także międzynarodowego,
nową jakość polegającą na odchodzeniu od westfalskiego systemu stosunków
międzynarodowych, który opiera się na scentralizowanych państwach narodowych, i
przechodzeniu do systemu późnowestfalskiego lub nawet powestfalskiego o nowych,
perspektywicznych cechach. Taka zmiana rzeczywistości wymaga nie tylko nowego sposobu
myślenia, ale także nauczania.
Owemu zapotrzebowaniu wychodzą naprzeciw autorzy podręcznika - naukowcy o
uznanym i cenionym dorobku w tej dziedzinie. Koncentrują się oni na próbie uchwycenia
zmian jakościowych w strukturze i funkcjonowaniu środowiska międzynarodowego,
wyeksponowaniu nowych treści, które stają się przedmiotem interakcji i więzi
podmiotów stosunków międzynarodowych, oraz pokazują proces postępującej
złożoności tej sfery życia społecznego.
Spis treści:
Spis rysunków
Spis ramek
Spis tabel
Autorzy
Spis ważniejszych skrótów (Łukasz Kamieński)
Wprowadzenie
Steve Smith, John Baylis (tłum. Maria Staszkiewicz)
Od polityki międzynarodowej do polityki światowej
Teorie polityki światowej
Cztery teorie wobec globalizacji
Globalizacja i jej zwiastuny
Globalizacja: mit czy rzeczywistość?
1 Globalizacja i polityka globalna
Anthony McCrew (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Pojmowanie globalizacji
Konceptualizacja globalizacji
Współczesna globalizacja
Przemiana świata: globalizacja i zniekształcenie polityki globalnej
Od zniekształconej do kosmopolitycznej polityki globalnej?
Podsumowanie
Część pierwsza Kontekst historyczny
2 Rozwój społeczności międzynarodowej
Robert H. Jackson, Patricia Owens (tłum. Maria Staszkiewicz)
Wprowadzenie: geneza i najważniejsze definicje
Starożytna Grecja i renesansowe Włochy
Europejska społeczność międzynarodowa
Globalizacja społeczności międzynarodowej
Podsumowanie: problemy globalnej społeczności międzynarodowej
3 Historia stosunków międzynarodowych 1900-1945
Susan L Carruthers (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Przyczyny I wojny światowej
Budowanie pokoju w roku 1919 - traktat wersalski
Globalny kryzys gospodarczy w latach 1929-1933
Źródła II wojny światowej w regionie Azji i Pacyfiku
Droga do wojny w Europie
Interpretacje historii globalnej lat 1900-1945
Podsumowanie: lata 1900-1945 jako epoka deglobalizacji?
4 Historia stosunków międzynarodowych w latach 1945-1990
Len Scott (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Kres imperiów
Zimna wojna
Bomba
Podsumowanie
5 Koniec zimnej wojny
Richard Crockatt (tłum. Maria Staszkiewicz)
Wprowadzenie
Czynniki wewnętrzne: upadek komunizmu w Związku Radzieckim
Upadek komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej
Czynniki zewnętrzne: stosunki ze Stanami Zjednoczonymi
Zależności między czynnikami wewnętrznymi a zewnętrznymi
Podsumowanie
6 Od zimnej wojny do wojny z terroryzmem
Michael Cox (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Zimna wojna dobiega końca
Trzy teorie w poszukiwaniu świata pozimnowojennego
Główne tendencje epoki pozimnowojennej
Podsumowanie: 11 września i jego następstwa
Część druga Teorie polityki światowej
7 Realizm
Tim Dunne i Brian C. Schmidt (tłum. Mateusz Filary)
Wprowadzenie: ponadczasowa mądrość Realizmu
Jeden Realizm czy wiele realizmów?
Podstawowe założenia Realizmu
Podsumowanie: Realizm i globalizacja polityki światowej
8 Liberalizm
Tim Dunne (tłum. Mateusz Filary)
Wprowadzenie
Główne założenia liberalnego podejścia do stosunków międzynarodowych
Liberalizm i globalizacja
Podsumowanie
9 Współcześnie dominujące podejścia badawcze: neorealizm i neoliberalizm
Steven L. Lamy (tłum. Mateusz Filary)
Wprowadzenie
Neorealizm
Neoliberalizm
Debata "neo-neo"
Neoliberałowie i neorealiści o globalizacji
Podsumowanie: zawężanie zakresu stosunków międzynarodowych
10 Marksistowskie teorie stosunków międzynarodowych
Stephen Hobden i Richard Wyn Jones (tłum. Mateusz Filary)
Wprowadzenie: marksizm jako wciąż żywy nurt myśli politycznej
Podstawowe elementy marksistowskich teorii polityki światowej
Teoria systemów światowych
Gramscizm
Teoria krytyczna
Nowy marksizm
Podsumowanie: marksistowskie teorie stosunków międzynarodowych a globalizacja
11 Konstruktywizm społeczny
Michael Barnett (tłum. Maria Staszkiewicz)
Wprowadzenie
Początki konstruktywizmu
Narodziny konstruktywizmu
Konstruktywizm
Konstruktywizm a globalna zmiana
Podsumowanie
12 Teorie stosunków międzynarodowych - podejścia alternatywne
Steve Smith, Patricia Owens (tłum. Maria Staszkiewicz)
Wprowadzenie
Podział na teorie wyjaśniające i konstytutywne oraz teorie fundacjonalistyczne
i antyfundacjonalistyczne
Socjologia historyczna
Teoria normatywna
Teoria feministyczna
Postmodernizm
Postkolonializm
Podsumowanie
Część trzecia Struktury i procesy
13 Bezpieczeństwo międzynarodowe i globalne w epoce pozimnowojennej
John Baylis (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Jak rozumieć pojęcie bezpieczeństwa?
Tradycyjne ujęcie bezpieczeństwa narodowego
Trudności współpracy między państwami
Szansę współpracy między państwami
Alternatywne wizje bezpieczeństwa międzynarodowego i globalnego
Utrzymujące się napięcia między bezpieczeństwem narodowym, międzynarodowym i
globalnym
Podsumowanie
14 Międzynarodowa ekonomia polityczna w dobie globalizacji
Ngaire Woods (tłum. Jan Strycharz)
Wprowadzenie
Powojenna gospodarka światowa
Wzrost znaczenia MEP w studiach nad stosunkami międzynarodowymi
Tradycyjne podejścia do MEP
Nowe podejścia do MEP
Debata globalizacyjne w ramach MEP
Instytucje międzynarodowe w globalizującej się gospodarce światowej Podsumowanie
15 Prawo międzynarodowe
Christian Reus-Smit (tłum. Jan Strycharz)
Wprowadzenie: paradoks prawa międzynarodowego
Ład i instytucje
Nowoczesna instytucja prawa międzynarodowego
Od prawa międzynarodowego do prawa ponadnarodowego?
Perspektywy teoretyczne
Podsumowanie
16 Reżimy międzynarodowe
Richard Little (tłum. Rafał Soborski)
Wprowadzenie
Charakter reżimów
Konkurencyjne teorie powstawania reżimów
Podsumowanie
17 Dyplomacja
Brian White (tłum. Magdalena Góra)
Wprowadzenie: Czym jest dyplomacja?
Dyplomacja a polityka światowa
Dyplomacja a polityka zagraniczna
Wyzwania dla dyplomacji państwocentrycznej
Podsumowanie
18 Organizacja Narodów Zjednoczonych
Paul Taylor, Devon Curtis (tłum. Magdalena Góra) Wprowadzenie
Krótka historia Organizacji Narodów Zjednoczonych i jej główne organy
Organizacja Narodów Zjednoczonych a utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa
Organizacja Narodów Zjednoczonych a interwencja w wewnętrzne sprawy państwa
Organizacja Narodów Zjednoczonych a kwestie ekonomiczne i społeczne
Reforma ekonomicznych i społecznych zadań ONZ
Podsumowanie
19 Aktorzy transnarodowi i organizacje międzynarodowe w polityce globalnej
Peter Willetts (tłum. Maria Staszkiewicz) i Wprowadzenie
Problemy analizy państwocentrycznej
Korporacje ponadnarodowe jako aktorzy polityczni
Grupy nielegalne i ruchy wyzwoleńcze jako aktorzy polityczni
Organizacje pozarządowe jako aktorzy polityczni
Organizacje międzynarodowe jako struktury polityki globalnej
Zagadnienia oraz systemy polityk w polityce globalnej
Część czwarta Problemy międzynarodowe
20 Kwestie ochrony środowiska
Owen Greene (tłum. Mateusz Filary)
Wprowadzenie: międzynarodowe kwestie ochrony środowiska
Zagadnienia ochrony środowiska na arenie międzynarodowej: zarys historyczny
Problemy i wyzwania w międzynarodowej polityce ochrony środowiska
Rozwój i wprowadzanie reżimów ochrony środowiska Konferencja w Rio i jej rezultaty
Podsumowanie
21 Terroryzm i globalizacja
James D. Kiras (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Od terroryzmu ponadnarodowego do globalnego (1968-2001)
Wpływ globalizacji na terroryzm
Globalizacja, technologia i terroryzm
Zwalczanie terroryzmu
Podsumowanie
22 Rozprzestrzenianie broni jądrowej
Darryl Howlett (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Broń jądrowa i jej skutki
Globalne rozpowszechnianie się technologii nuklearnej oraz rakietowej
Zagadnienia teoretyczne rozprzestrzeniania i nierozprzestrzeniania broni jądrowej
Ewolucja globalnego systemu kontroli zbrojeń jądrowych i środków
powstrzymywania proliferacji
Podsumowanie
23 Nacjonalizm
Fred Halliday (tłum. Rafał Soborski)
Wprowadzenie: nacjonalizm a globalizacja
Nacjonalizm jako ideologia
Nacjonalizm jako ruch polityczny
Nacjonalizm a stosunki międzynarodowe
Cztery debaty
Podsumowanie: skutki globalizacji - nadejście epoki postnacjonalistycznej?
24 Kultura w stosunkach międzynarodowych
Simon Murden (tłum. Rafał Soborski)
Wprowadzenie: kultura w stosunkach międzyludzkich
Kontrrewolucjoniści epoki globalnej
Kontrrewolucja na poziomie cywilizacyjnym: przypadek islamu
Podsumowanie
25 Interwencja humanitarna jako zagadnienie polityki światowej
Nicholas J. Wheeler, Alex 3. Bellamy (tłum. Maria Staszkiewicz)
Wprowadzenie
Czym jest interwencja humanitarna?
Zastrzeżenia wobec prób legitymizacji interwencji humanitarnej
Argumenty solidarystyczne na rzecz interwencji humanitarnej
Praktyka państw w okresie zimnej wojny
Interwencje humanitarne w okresie pozimnowojennym
Interwencja humanitarna po wydarzeniach z 11 września 2001 roku
Globalizacja i niesiłowa interwencja humanitarna
Podsumowanie
26 Integracja europejska i współpraca regionalna
Thomas Christiansen (tłum. Magdalena Góra)
Wprowadzenie
Integracja europejska: od traktatu międzynarodowego do konstytucyjnego systemu
politycznego
Koncepcje integracji europejskiej Globalny kontekst integracji europejskiej Globalny
fenomen współpracy regionalnej Podsumowanie
27 Globalny handel i globalne finanse
Jan Aart Scholte (tłum. Jan Strycharz)
Wprowadzenie
Globalizująca się gospodarka
Handel globalny
Globalne finanse
Ciągłość i zmiana w globalizacji gospodarczej
Podsumowanie
28 Przyczyny i konsekwencje rewolucji komunikacyjnej i internetowej
Jonathan D. Aronson (tłum. Maja Grzymkowska)
Wprowadzenie i kontekst historyczny
Globalizacja, Internet i rewolucja światowej sieci WWW
Czynniki kształtujące globalizację
Wpływ rewolucji informacyjnej na stosunki międzynarodowe i instytucje
Wpływ na bezpieczeństwo, życie polityczne, ekonomiczne, społeczne i kulturalne
Zarządzanie w czasie rewolucji informacyjnej
Podsumowanie
29 Ubóstwo, rozwój i głód
Caroline Thomas (tłum. Maria Staszkiewicz)
Wprowadzenie
Ubóstwo
Rozwój
Głód
Podsumowanie: prognoza na przyszłość - globalizacja z ludzką twarzą?
30 Problematyka gender
Jan Jindy Pettman (tłum. Rafał Soborski)
Wprowadzenie
Wprowadzanie perspektywy gender do Stosunków Międzynarodowych
Odmiany feminizmu
Gender w globalnej ekonomii politycznej
Gender, nacjonalizm i militaryzm
Globalizacja problematyki gender
Podsumowanie
31 Prawa człowieka
Chris Brown (tłum. Maja Grzymkowska)
Wprowadzenie
Czym są prawa?
Współczesna liberalna teoria praw człowieka
Rok 1948 i wydarzenia współczesne
Polityka promowania praw człowieka
Zakwestionowanie uniwersalizmu
Podsumowanie
Część piąta Przyszłość globalizacji
32 Globalizacja i transformacja wspólnot politycznych
Andrew Linklater (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie: co to jest wspólnota polityczna?
Nacjonalizm i wspólnoty polityczne
Wspólnota i obywatelstwo
Przemiany charakteru wspólnot politycznych
Nowe formy wspólnoty politycznej i związane z nimi zagrożenia
Podsumowanie
33 Globalizacja i ład pozimnowojenny
Ian Clark (tłum. Wojciech Nowicki)
Wprowadzenie
Typologia ładu
Elementy współczesnego ładu
Globalizacja i koniec zimnej wojny
Globalizacja i legitymizacja władzy
Międzynarodowy ład państw zglobalizowanych?
Podsumowanie
Bibliografia
Glosariusz terminów (tłum. Maria Staszkiewicz)
Indeks
1007 stron, B5, miękka oprawa
