English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Ideologia i utopia należy do kanonu socjologii wiedzy, a nawet jest jej dziełem "założycielskim".

Autor, Karl Mannheim (1893-1947), sam niejako stał się ofiarą zarówno ideologii, jak i "utopii" w XX-wiecznym totalitarnym sensie. Urodzony w Budapeszcie (matka - Niemka, ojciec - węgierski Żyd), w latach 1919-1933 był obywatelem niemieckim, po czym emigrował do Anglii. Pierwotna wersja Ideologii i utopii ukazała się w 1929 roku. Niniejsze wydanie obejmuje późniejsze rozszerzenia. Socjologia wiedzy w ujęciu Mannheima zakłada uwarunkowanie myślenia przez wierzenia i przekonania spowodowane określonym usytuowaniem społecznym. Z takiej "ideologii" jednostki i grupy wydobywają się za pomocą "utopii", która dla Mannheima ma bardziej pozytywny sens, niż zwykło się potocznie uważać. W tym znaczeniu utopijny był dla niego ruch socjalistyczny, choć wbrew Marksowi nie uważał, by ideologia proletariatu zbliżała go do prawdy. "Utopia" rozpoznaje uwarunkowania własnej "ideologii", ale popada przy tym w nową "ideologię". Dzieło to okazało się niezwykle inspirujące i niejednoznaczne w wymowie. Było niezwykle popularne w USA, choć zarazem za idee "demokracji planowej" krytykowała Mannheima myśl liberalna.

Spis treści:

Przedmowa
Przedmowa do wydania angielskiego

Rozdział I. Podjęcie problemu
1. Socjologiczne pojęcie myślenia
2. Współczesne kategorie myślenia
3. Źródło współczesnych sposobów obserwacji teoriopoznawczej, psychologicznej
i socjologicznej
4. Kontrola nieświadomości społecznej jako problem naszych czasów

Rozdział II. Ideologia i utopia
Konieczność wyjaśnienia pojęć
Z historii zmian znaczenia pojęcia ideologii Totalne pojęcie ideologii stawia pod znakiem zapytania noologiczną sferę świadomości
Problem "fałszywej świadomości"
Powstanie dialektycznie nowej sytuacji wskutek ekspansji pojęcia ideologii Wolne od wartościowania pojęcie ideologii
Prześliźnięcie się wolnego od wartościowania pojęcia ideologii w pojęcie wartościujące
Charakterystyka dwóch rozstrzygnięć typowo ontycznych, które mogą stać za wolnym od wartościowania pojęciem ideologii
Ponowne pojawienie się problemu "fałszywej świadomości"
W teorii ideologii i utopii poszukuje się rzeczywistości

Rozdział III. Czy możliwa jest polityka jako nauka? (Problem teorii i praktyki)
Dlaczego nie istniały dotąd nauki polityczne?
Dowód tezy, że samo poznanie jest uwarunkowane politycznie i społecznie
Problem syntezy
Problem reprezentanta syntezy
O specyfice wiedzy politycznej
O możliwości przekazywania wiedzy politycznej
Trzy drogi socjologii wiedzy

Rozdział IV. Świadomość utopijna
A. Próba wyjaśnienia podstawowych zjawisk: utopia i ideologia a problem rzeczywistości
B. Zmiany postaci świadomości utopijnej i jej stopnie w historii nowożytnej

I. Pierwsza postać świadomości utopijnej: orgiastyczny chiliazm anabaptystów II. Druga postać świadomości utopijnej: idea liberalno-humanitarna
III. Trzecia postać świadomości utopijnej: idea konserwatywna
IV. Czwarta postać świadomości utopijnej: utopia socjalistyczno-komunistyczna
V. Konstelacja obecna

Rozdział V. Socjologia wiedzy
1. Istota i zakres socjologii wiedzy
a) Definicja i podział socjologii wiedzy
b) Socjologia wiedzy a nauka o ideologiach
2. Dwie części socjologii wiedzy
A. Socjologia wiedzy jako teoria bytowego uwarunkowania wiedzy
Nauka o faktyczności uwarunkowania bytowego
Struktura i produktywny charakter socjologii wiedzy
B. Teoriopoznawcze konsekwencje socjologii wiedzy

Część krytyczna
3. Wykazanie partykularności dominującego podejścia teoriopoznawczego
4. Pozytywna rola socjologii wiedzy
5. Problemy techniczne badań historyczno-socjologicznych w dziedzinie socjologii wiedzy
6. Krótki przegląd historii socjologii wiedzy
Bibliografia

397 stron, oprawa miękka