Książka jest teoretyczno-empirycznym studium psychologicznych uwarunkowań zachowań
osób bezrobotnych.
Autor omawia między innymi dwa konkurencyjne podejścia teoretyczne, wyjaśniające
psychologiczne aspekty bezrobocia: perspektywę społecznej przyczynowości oraz teorię
„dryfowania”. Szczególnie interesuje go wyjaśnienie, jaka jest rola poczucia
odpowiedzialności osób bezrobotnych w radzeniu sobie z własnym bezrobociem.
W książce wiele miejsca poświęcono opisowi nowych zjawisk społecznych na rynku
pracy. Bardzo cenne są rozważania dotyczące psychologicznych konsekwencji niepewności
pracy oraz nieadekwatnego zatrudnienia. Z przeprowadzonych analiz wynika, że zjawiska te
występują już w skali masowej i znacząco obniżają jakość dostępnych na rynku
zasobów pracy.
Interdyscyplinarność poruszanej tematyki powoduje, że odbiorcami tej książki mogą
być pracownicy naukowi i studenci wielu kierunków nauk społecznych, zwłaszcza
psychologii, socjologii, polityki społecznej; winna także zainteresować szerokie
grono praktyków realizujących politykę społeczną państwa wobec osób bezrobotnych.
We współczesnym świecie pogłębiona wiedza na te tematy jest niezwykle potrzebna nie
tylko z naukowego, lecz także praktycznego punktu widzenia.
Dr Sylwiusz Retowski – adiunkt w Szkole Wyższej Psychologii
Społecznej Wydział Zamiejscowy w Sopocie. Jego zainteresowania naukowe obejmują:
psychologię organizacji oraz psychologię pracy i bezrobocia, autor ponad dwudziestu
artykułów naukowych. Prowadzi badania dotyczące zachowań organizacyjnych. Od wielu lat
interesuje się również psychologicznymi mechanizmami radzenia sobie w sytuacji
bezrobocia bądź bezdomności.
Spis treści:
Wprowadzenie
Podziękowania
1. Psychologiczne aspekty bezrobocia
1.1. Teorie „społecznej przyczynowości”
1.2. Teoria „dryfowania”
1.3. Model wzajemnego wpływu
1.4. Rola cech indywidualnych i środowiska – efekt interakcyjny
1.5. Psychologiczne aspekty bezrobocia – metaanalizy wyników dotychczasowych badań
2. Bezrobocie a nieadekwatne zatrudnienie i brak pewności pracy
2.1. Nieadekwatne zatrudnienie (underemployment)
2.2. Bezrobocie a brak pewności pracy (job insecurity)
2.3. Bezrobocie a psychologiczna jakość dostępnej pracy
3. Poczucie odpowiedzialności a bezrobocie
3.1. Odpowiedzialność jako problem społeczny
3.2. Koncepcje atrybucyjne (Weinera i Brickmana)
3.3. Atrybucja odpowiedzialności a bezrobocie i poszukiwanie pracy
3.4. Odpowiedzialność a dylematy udzielania pomocy
4. Predyktory sukcesu u osób bezrobotnych
4.1. Rola osobowości
4.2. Sukces w poszukiwaniu pracy – metaanalizy wyników dotychczasowych badań
5. Cel przeprowadzonych badań
6. Badanie 1. Uwarunkowania osobowe i sytuacyjne oraz psychologiczne konsekwencje
różnych sposobów radzenia sobie z bezrobociem
6.1. Wprowadzenie
6.2. Metodologia przeprowadzonych badań
6.3. Analiza wyników
6.4. Podsumowanie
7. Badanie 2. Trwale bezrobotni: Czy istnieje alternatywny model życia?
7.1. Wprowadzenie
7.2. Metodologia przeprowadzonych badań
7.3. Analiza wyników
7.4. Dyskusja wyników
8. Osobowe predyktory przewidywanego oraz realnego sukcesu na rynku pracy –
badanie podłużne
8.1. Wprowadzenie
8.2 Metodologia przeprowadzonych badań
8.3. Analiza wyników
8.4. Dyskusja wyników
9. Badanie 4. Uczestnictwo w Klubach Pracy a poczucie odpowiedzialności za
podjęcie pracy. Rola osobowości
9.1. Wprowadzenie
9.2. Metodologia przeprowadzonych badań
9.3. Analiza wyników
9.4. Dyskusja wyników
10. Badanie 5. Psychologiczne i behawioralne konsekwencje uczestnictwa
bezrobotnych w długotrwałym programie interwencyjnym
10.1. Wprowadzenie
10.2. Metodologia przeprowadzonych badań
10.3. Analiza wyników
10.4. Podsumowanie
11. Badanie 6. Modele radzenia sobie w sytuacji bezrobocia a reakcje osób
udzielających pomocy
11.1. Wprowadzenie
11.2. Badanie A (korelacyjne)
11.3. Badanie B (eksperymentalne).
11.4. Dyskusja wyników
12. Zakończenie
12.1. Dlaczego ludzie różnie reagują na bezrobocie?
12.2. Jakie są psychologiczne funkcje poczucia odpowiedzialności?.
12.3. Dlaczego należy oddziaływać na przekonania osób bezrobotnych?
12.4. Kiedy pomaganie osobom bezrobotnym jest trudne?.
12.5. Dlaczego „lepiej” nie pracować?
12.6. Jakie czynniki decydują o wyjściu z bezrobocia?
12.7. Bezrobocie a ubóstwo
12.8. Ograniczenia prezentowanych badań. Przyszłe badania
Bibliografia
Indeks rzeczowy
Indeks nazwisk
272 strony, B5, oprawa miękka