Antropologia antyku greckiego
zagadnienia i wybór tekstów
W książce znajdzie Czytelnik teksty historyków starożytności i filologów
klasycznych, które łączy przekonanie, że współczesne badanie kultury starożytnej
Grecji nie może poprzestawać na filologicznej analizie dzieł literackich lub
historycznej rekonstrukcji instytucji, lecz powinno dążyć do zrozumienia całości
zachowań i wyobrażeń człowieka greckiego.
Chodzi zatem o nowe podejście do kultury antycznej, które wykorzystuje doświadczenia
antropologii i stawia źródłom pytania:
- o tożsamość Greków i podstawowe kategorie ich kultury;
- o charakterystykę greckiej polis jako szczególnej formy organizacji społecznej i
racjonalności;
- o mit i rytuał oraz miejsce religii w świecie polis;
- o społeczno-kulturowe konteksty twórczości poetyckiej i plastycznej;
- o seksualność człowieka greckiego;
- o zrytualizowaną inicjację chłopców i dziewcząt w wieku dojrzewania.
Większość zamieszczonych tekstów ukazuje się po raz pierwszy w przekładzie na
język polski, a niektóre zostały napisane specjalnie dla potrzeb tego podręcznika.
Każdy z rozdziałów obejmuje wielkie zagadnienia kultury greckiej opatrzone wstępem i
bibliografią. Chociaż książka powstała z myślą o zapewnieniu niezbędnego
materiału do pracy i dyskusji na studiach kulturoznawczych, historycznych i
filologicznych, będzie również pasjonującą lekturą dla każdego zainteresowanego
antycznymi źródłami kultury europejskiej.
OD REDAKCJI
NOTA WYDAWNICZA
SKRÓTY WYDAWNICTW ŹRÓDŁOWYCH
Lech Trzcionkowski, Antropologia i antyk grecki .
James Redfi eld, Filologia klasyczna i antropologia
I. TOŻSAMOŚĆ GRECKA
Włodzimierz Lengauer, Wstęp
Filippo Cassola, Kim byli Grecy?
Pierre Vidal-Naquet, Cywilizacja dyskursu politycznego
Wskazówki bibliograficzne
II. POLIS: SPOŁECZEŃSTWO I POLITYKA
Lech Trzcionkowski, Wstęp
Jacob Burckhardt, Polis grecka
Oswyn Murray, Miasta rozumu
Louis Gernet, O symbolice politycznej: ognisko publiczne .
Emile Benveniste, Cześć i zaszczyty
Wskazówki bibliograficzne
III. MIT I RELIGIA
Włodzimierz Lengauer, Wstęp
Fritz Graf, Pochodzenie pojęcia mitu
Claude Calame, Grecki mit a religia grecka
Jean-Pierre Vernant, Religia grecka, religie starożytne
Christiane Sourvinou-Inwood, Czym jest religia polis?
Henk S. Versnel, Dwie pieczenie przy jednym ogniu: mit i rytuał, stare i nowe
Włodzimierz Lengauer, Człowiek a bogowie. Kontakty z bóstwem w wierzeniach greckich
Walter Burkert, Antropomorfizm Homera: narracja i obrzęd
Geoffrey S. Kirk, Pewne metodologiczne problemy badań nad ofiarą grecką .
Walter Burkert, Eleusis
Walter Burkert, Orfizm i misteria bachiczne: nowe źródła i stare problemy
interpretacyjne
Wskazówki bibliograficzne
IV. SŁOWO, PERFORMANCE, WIDOWISKO, TEATR
Paweł Majewski, Wstęp
Jack Goody, Ian Watt, Następstwa piśmienności
Eric A. Havelock, Psyche, czyli oddzielenie podmiotu poznającego od przedmiotu poznania
Aleksander Wolicki, Piśmienność w starożytnej Grecji. Model antropologiczny a nauki
historyczne .
Edward Zwolski, Choreia .
Marek Węcowski, Sympozjon, czyli wino jako źródło kultury
François Lissarrague, Alain Schnapp, Malarstwo Greków czy Grecja malarzy?
Françoise Frontisi-Ducroux, Oko, wzrok, spojrzenie – kilka greckich wyobrażeń .
Walter Burkert, Tragedia grecka i rytuał ofiarny .
Simon Goldhill, Wielkie Dionizja a ideologia obywatelska
Jasper Griffi n, Społeczna funkcja tragedii attyckiej
Walter Burkert, Pelops w Olimpii
Derek Collins, Panatenaje i inne miejsca współzawodnictwa .
Wskazówki bibliograficzne
V. CIAŁO, EROS, THANATOS
Włodzimierz Lengauer, Wstęp
Kenneth James Dover, Stosunek Greków do seksualności
Włodzimierz Lengauer, Eros, polis, obywatel
James Davidson, Dover, Foucault i homoseksualność u Greków. Penetracja i prawda o
seksie .
Robert Garland, Pogrzeb .
Wskazówki bibliograficzne
VI. ANTROPOLOGIA WYCHOWANIA
Lech Trzcionkowski, Wstęp
Susan Guettel Cole, Społeczna funkcja obrzędów dojrzewania: koureion i arkteia
Pierre Vidal-Naquet, Czarny łowca i pochodzenie ateńskiej efebii
Ken Dowden, Ifi genia, łania i niedźwiedzice
Christopher A. Faraone, Odgrywanie niedźwiedzicy i łani dla Artemidy. Inicjacja żeńska
czy substytut ofiary? .
Walter Burkert, Mit o Kekropidach i Arreforia. Od rytuału inicjacyjnego do święta
Panatenajów
Fritz Graf, Inicjacja. Pojęcie z burzliwą przeszłością .
Wskazówki bibliograficzne
INDEKS OSÓB I POSTACI
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH
NOTY
740 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka
