Edukacja przedszkolna
W poszukiwaniu innych rozwiązań
Analiza istotnych aspektów instytucjonalnej edukacji i opieki przedszkolnej dla
małych dzieci oraz prezentacja wybranych rozwiązań koncepcyjnych.
Autorka analizuje je na tle dwóch podejść: wywodzącego się z założeń
liberalizmu i oddolnego eksperymentowania, opartego na inicjatywach obywatelskich.
Zastanawia się nad szansami ich powodzenia, wskazuje jawne i ukryte niebezpieczeństwa,
które wiążą się z rozbijaniem solidarności i jedności społecznej, z dominacją
indywidualizmu, rywalizacji i konkurencji. Odwołując się do teorii i praktyki,
proponuje przykłady konkretnych rozwiązań, które mieszczą się w przestrzeni państwa
demokratycznego i wpisują w obywatelską, wspólnotową aktywność, podyktowaną troską
o wspólne dobro.
Dr hab. prof. UW Małgorzata Karwowska-Struczyk - psycholog, pedagog i
nauczyciel akademicki - zajmuje się analizą uwarunkowań rozwoju i edukacji małych
dzieci, zwłaszcza tych korzystających z rozwiązań instytucjonalnych. Współpracuje z
wieloma organizacjami rządowymi i pozarządowymi w Polsce i za granicą. Jest autorką
kilku książek - Rozmowa dzieci w wieku przedszkolnym (WSiP, 1980), Obserwacja
w poznawaniu dziecka (współautor W. Hajnicz; WSiP, 1984, II wydanie - 1998), Nisze
ekologiczne a rozwój dziecka (IBE, 2000), Konteksty rozwoju dziecka (IBE,
2007) - ponad 100 artykułów i rozdziałów w pracach zbiorowych, promotorem i
recenzentem prac doktorskich i habilitacyjnych.
Podziękowania i inspiracje
Wstęp
Dlaczego napisałam tę książkę
Główne wątki w książce
Struktura książki
Część I. Dwa podejścia w myśleniu o dziecku i wczesnej edukacji
Dziecko i jego edukacja - refleksja krytyczna
Publiczne i niepubliczne przedszkola
A co ze standardami w przedszkolu
Dlaczego o jakości edukacji przedszkolnej
Badania nad jakością edukacji przedszkolnej
Jakość edukacji dla małych dzieci - ujęcie współczesne
Jakość edukacji i wolny rynek edukacyjny
Model rynkowy i demokratyczny - próba charakterystyki
Główne założenia podejścia rynkowego
Podejście demokratyczne, czyli demokratyczne eksperymentowanie
Demokratyczne eksperymentowanie i rola państwa
Rola władz lokalnych
Rola instytucji
Kim jest nauczyciel
Podsumowanie
Część II. Od teorii do praktyki - trzy przykłady demokratycznego
eksperymentowania
Program High/Scope Educational Research Foundation: Educating Young
Children - pierwszy przykład z życia
Aktywne uczenie się
Cechy interakcji dorośli-dzieci
Tworzenie klimatu wsparcia
Kto ma kontrolę? Trzy różne klimaty spoleczno-emocjonalne
Konsekwencje klimatu wsparcia dla dzieci i dorosłych
Organizacja dnia
Kluczowe doświadczenia - ich natura i konsekwencje edukacyjne
Współpraca z rodziną jako element konieczny do zrozumienia dziecka
Rodzice w programie High/Scope
Praca w zespole - współpraca między nauczycielami
Arkusz obserwacji dziecka, czyli ocena i dokumentowanie jego rozwoju
Program przedszkolny Reggio Emilia - drugi przykład z życia
Konstruowanie programu w Reggio Emilia
Główne zasady pracy metodą projektów
Rola nauczyciela i wspomagających go specjalistów
Rodzice w programie Reggio Emilia
Dokumentacja jako narzędzie konstrukcji i rekonstrukcji programu działania
Edukacja zróżnicowana ze względu na pleć - przykład z Polski
Rodzice w instytucjach "Sternika"
Zarządzanie instytucjami "Sternika"
Kim jest nauczyciel
Organizacja procesu wychowawczo-dydaktycznego
Program wychowawczy
Program dydaktyczny
Zakończenie
Literatura
304 strony, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka