CZY PRACA SZKODZI?
Wyniki badań nad kwestionariuszem nadmiernego obciążania się pracą
Problem pracoholizmu pojawił się w Polsce stosunkowo niedawno. Przeglądając wpisy
na forach internetowych i blogach można dostrzec, jak różne są znaczenia przypisywane
pracoholizmowi. Dla jednych nadmierna praca jest źródłem satysfakcji, dla innych wynika
z chęci sprostania oczekiwaniom (własnym i innych). Czasami taka dająca zadowolenie
praca wypełnia całe życie, bo znaleźć w niej można wszystko, co do szczęścia
potrzebne. Pracowanie może być akceptowanym sposobem ucieczki od własnych problemów.
Praca ponad siły wynika niekiedy z obawy przed utratą pracy, a nieraz ze złej
organizacji pracy.
Pracoholizm to szkodliwy skutek nadmiernego obciążania się pracą. Dopiero wnikliwa
analiza pozwala odróżnić pracoholizm od nadmiernego obciążania się pracą.
Książka składa się z dwóch części. W pierwszej omówiono zjawisko nadmiernego
obciążania się pracą, w drugiej przedstawiono różne narzędzia badania pracoholizmu
oraz przebieg i wyniki badań nad własnym kwestionariuszem, w tym osobowościowe i
temperamentalne czynniki wpływające na nadmierne obciążanie się pracą. W
załączniku zawarto arkusz pytań własnego kwestionariusza KONOP wraz z normami
opracowanymi dla grup zróżnicowanych ze względu na płeć, wykształcenie i wiek.
Niezwykle sumiennie przeprowadzona analiza istniejących
koncepcji wraz z omówieniem już istniejących badań znakomicie porządkuje wiedzę na
temat pracoholizmu, stanowiąc równocześnie podstawę do skonstruowania przez Autorów
własnego kwestionariusza. Opisany w książce sposób konstruowania narzędzia badawczego
jest wzorcowy. Począwszy od studiów literaturowych, opracowanie własnego modelu
analizowanego zjawiska, przeglądu istniejących narzędzi i do konstrukcji własnego
kwestionariusza z podaniem parametrów psychometrycznych dla wyróżnionych skal.
z recenzji dr hab. Marii Strykowskiej, prof UAM
Autorami książki są pracownicy i doktoranci Instytutu Psychologii Uniwersytetu im.
Adama Mickiewicza w Poznaniu
Przedmowa
Rozdział 1
Nadmierne obciążanie się pracą
Praca i jej miejsce w życiu
Psychopatologia pracy
Obciążenie pracą
Uzależnienie od pracy
Specyfika pracoholizmu jako uzależnienia behawioralnego
Pracoholizm - czynniki podmiotowe i kontekstowe
Podstawowe negatywne skutki pracoholizmu
Skutki podmiotowe
Konflikt praca-rodzina
Skutki organizacyjne
Teoretyczne wyjaśnienia pracoholizmu
Rozdział 2
Omówienie prac nad ostateczną wersją Kwestionariusza objawowego nadmiernego
obciążania się pracą (KONOP)
Różne miary pracoholizmu
Kwestionariusz do pomiaru uzależnienia od pracy (WART)
Skale do badania pracoholizmu Spence i Robbins (WorkBAT)
Skrócona skala do badania pracoholizmu (WorkBAT-R)
Podskala kwestionariusza Schedule for Nonadaptive Personality (SNAP-Work)
Skale do badania skłonności do zachowań pracoholicznych (SWBT)
Kwestionariusz Dutch Work Addiction Scale (DUWAS)
Kwestionariusz Workaholism Analysis Questionnaire (WAQ)
Kwestionariusz Bergen Work Addiction Scale (BWAS)
Skala zaabsorbowania pracą (SZAP)
Wielowymiarowy kwestionariusz oceny pracoholizmu (WKOP)
Podsumowanie
Metodologiczne konsekwencje
Założenia własnego kwestionariusza
Historia puli pytań
Prace nad ostateczną wersją kwestionariusza
Próba badawcza
Ilościowa charakterystyka pozycji
Analiza kryterium
Problemy trafności
Analiza treści skal
Podsumowanie
Rozdział 3
Analiza korelatów skal Kwestionariusza objawowego nadmiernego obciążania się
pracą (KONOP)
Wykorzystane w badaniach skale i kwestionariusze
Wielowymiarowy kwestionariusz samooceny (MSEI)
Technika pomiaru poczucia kontroli w sytuacji pracy (Skala I-E w pracy)
Kwestionariusz temperamentu EAS - wersja dla dorosłych (EAS-D)
Formalna charakterystyka zachowania - Kwestionariusz temperamentu (FCZ-KT)
Kwestionariusz temperamentu i charakteru (TCI) Claude‘a R. Cloningera
Kwestionariusz nadziei na sukces (KNS)
Kwestionariusz do mierzenia motywacji osiągnięć
Narzędzie do badania wzorców przywiązania (RQ)
Skala Utrata kontroli nad pracą (UKP) i jej korelaty
Związek pomiędzy utratą kontroli nad pracą a poczuciem umiejscowienia kontroli
Związek pomiędzy utratą kontroli nad pracą a spostrzeganą samokontrolą, integracją
tożsamości i innymi składnikami samooceny
Związek pomiędzy utratą kontroli nad pracą a stażem pracy
Związek pomiędzy utratą kontroli nad pracą a poczuciem misyjności wykonywanego zawodu
Związek pomiędzy utratą kontroli nad pracą a cechami temperamentu
Podsumowanie
Skala Perfekcjonistyczny styl pracy (PSP) i jej korelaty
Związek pomiędzy perfekcjonistycznym stylem pracy
a spostrzeganą samokontrolą i innymi składnikami samooceny
Związek pomiędzy perfekcjonistycznym stylem pracy a poczuciem umiejscowienia kontroli
Związek pomiędzy perfekcjonistycznym stylem pracy a motywacją osiągnięć
Związek pomiędzy perfekcjonistycznym stylem pracy a nadzieją na sukces
Związek pomiędzy perfekcjonistycznym stylem pracy a cechami temperamentu
Podsumowanie
Skala Ogólne poglądy na pracę (OPP) i jej korelaty
Związek pomiędzy przypisywaniem pracy szczególnej roli a oceną własnych kompetencji
oraz relacji intymnych
Zależność pomiędzy stylem przywiązania a poglądami na pracę
Związek pomiędzy przypisywaniem dużej roli pracy a towarzyskością oraz posiadaniem
nadziei na sukces
Definiowanie wartości człowieka przez pracę a skłonność do wchodzenia w relacje
intymne
Związek pomiędzy poglądami na pracę a poczuciem misyjności wykonywanego zawodu
Związek pomiędzy cechami temperamentu i charakteru a poglądami na pracę
Podsumowanie
Skala Spostrzegana opresyjność organizacji (SOO) i jej korelaty
Związek pomiędzy postrzeganiem organizacji jako opresyjnej a poczuciem umiejscowienia
kontroli oraz tendencją do reagowania
pobudzeniem emocjonalnym
Stanowisko pracy a spostrzeganie opresyjności organizacji
Związek postrzegania organizacji jako opresyjnej z tendencją do obronnego wzmacniania
samooceny
Związek pomiędzy spostrzeganiem opresyjności organizacji a towarzyskością
Podsumowanie
Zakończenie
Załącznik
Kwestionariusz objawowy nadmiernego obciążania się pracą (KONOP)
Kwestionariusz objawowy nadmiernego obciążania się pracą
Cytowana literatura
148 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka