MOBBING W STOSUNKACH PRACY
Zagadnienia prawne
Monografia stanowi wszechstronną analizę problematyki prawnej ochrony przed
mobbingiem w stosunkach pracy w społecznej gospodarce rynkowej po wejściu Polski do Unii
Europejskiej. Zawiera omówienie podstaw prawnych ochrony przed mobbingiem ze szczególnym
uwzględnieniem zagadnień dotyczących pojęcia mobbingu w świetle kodeksu pracy oraz
zakresu odpowiedzialności pracodawcy na gruncie prawa pracy. Opisuje również
zagadnienie mobbingu w aspekcie naruszenia dóbr osobistych pracowników, gwarancje prawne
ochrony przed mobbingiem w prawie cywilnym i w prawie karnym oraz przeciwdziałanie
mobbingowi za pomocą środków pozaprawnych.
W książce przedstawiono charakterystykę środków prawnych, za pomocą których
realizowana jest ochrona prawna pracowników przed mobbingiem, a także praktyczne
mechanizmy służące tej ochronie na drodze sądowej.
Helena Szewczyk – doktor habilitowany nauk prawnych, radca prawny,
ekonomistka, pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Socjalnej na
Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Stypendystka
zagranicznych uniwersytetów. Autorka wielu publikacji naukowych z zakresu prawa pracy,
prawa urzędniczego oraz prawa ubezpieczeń społecznych. Jest aktywnym wykładowcą,
praktykiem oraz ekspertem.
Spis treści:
Wstęp.
Rozdział 1. Pojęcie i istota mobbingu w stosunkach pracy
1. Uwagi wprowadzające
2. Zakres pojęcia "mobbing" w psychologii
3. Rozumienie pojęcia mobbingu w naukach społecznych i ekonomicznych
4. Przyczyny mobbingu
5. Rodzaje mobbingu
6. Przebieg procesu mobbingu
7. Społeczne, ekonomiczne i zdrowotne skutki mobbingu
Rozdział 2. Podstawy prawne ochrony przed mobbingiem w stosunkach pracy
1. Prawo do ochrony pracowników przed mobbingiem w aktach prawa międzynarodowego
1.1. Powszechna deklaracja praw człowieka
1.2. Pakty praw człowieka
1.3. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy
1.4. Europejska konwencja praw człowieka
1.5. Europejskie karty społeczne
2. Prawo Unii Europejskiej a ochrona przed mobbingiem w stosunkach pracy
2.1. Uwagi wprowadzające
2.2. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
2.3. Ochrona przed mobbingiem w stosunkach pracy w dyrektywach, zaleceniach i innych
dokumentach Unii Europejskiej
3. Ochrona pracowników przed mobbingiem w Konstytucji RP
3.1. Uwagi wprowadzające
3.2. Konstytucyjne zasady ochrony dóbr osobistych pracownika w aspekcie mobbingu
3.3. Ochrona życia i zdrowia, godności i wolności w Konstytucji RP
Rozdział 3. Prawna regulacja mobbingu w wybranych krajach
1. Szwecja
2. Francja
3. Belgia
4. Wielka Brytania
5. Hiszpania
6. Włochy
7. Niemcy
8. Stany Zjednoczone Ameryki
9. Kanada
Rozdział 4. Pojęcie mobbingu w świetle art. 943 kodeksu pracy
1. Znaczenie przepisów prawa pracy w zakresie ochrony prawnej przed mobbingiem
2. Definicja legalna mobbingu w świetle kodeksu pracy oraz jej elementy składowe
2.1. Uwagi wprowadzające
2.2. Zakres podmiotowy oraz cechy zachowania mobbera
2.3. Cel i skutki mobbingu
2.4. Bezprawność zachowania mobbera
2.5. Zaniżona ocena przydatności zawodowej
2.6. Długotrwałość i uporczywość zachowania mobbera
3. Mobbing a molestowanie pracownika
Rozdział 5. Odpowiedzialność pracodawcy z tytułu mobbingu
1. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi ciążący na pracodawcy
1.1. Uwagi wprowadzające
1.2. Treść i granice obowiązku
2. Podstawy odpowiedzialności pracodawcy
3. Zadośćuczynienie pieniężne z tytułu rozstroju zdrowia z powodu mobbingu z art. 943
ő 3 k.p.
3.1. Podstawy nabycia prawa do zadośćuczynienia z tytułu rozstroju zdrowia
3.2. Wysokość zadośćuczynienia
4. Prawo do rozwiązania przez pracownika stosunku pracy wskutek mobbingu na podstawie
art. 943 ő 4 i 5 k.p.
4.1. Oświadczenie woli pracownika rozwiązujące stosunek pracy
4.2. Odszkodowanie z art.94
5. Uprawnienie mobbingowanego pracownika do niezwłocznego rozwiązania stosunku pracy na
podstawie art. 551 ő 1 k.p
6. Znaczenie odszkodowania z art. 183d k.p. jako środka prawnego chroniącego przed
mobbingiem
7. Odpowiedzialność pracodawcy z tytułu wypadków przy pracy i chorób parazawodowych
spowodowanych mobbingiem
7.1. Choroby parazawodowe
7.2. Wypadki przy pracy a mobbing w stosunkach pracy
Rozdział 6. Mobbing a dobra osobiste pracowników
1. Dobra osobiste pracownika
2. Zasada poszanowania dóbr osobistych pracownika a ochrona przed mobbingiem
3. Dobra osobiste szczególnie narażone na naruszenie wskutek mobbingu
3.1. Mobbing jako szczególny przykład narażania życia i zdrowia pracownika
3.2. Ochrona godności osobistej w stosunkach pracy a mobbing
3.3. Ochrona wolności w stosunkach pracy w aspekcie stosowania mobbingu
4. Przykłady naruszenia dóbr osobistych pracownika z powodu mobbingu
Rozdział 7. Gwarancje prawne ochrony przed mobbingiem w prawie cywilnym oraz
prawie karnym
1. Środki ochrony przed mobbingiem w prawie cywilnym
1.1. Roszczenia niemajątkowe
1.1.1. Uwagi ogólne
1.1.2. Roszczenie o zaniechanie działań zagrażających dobrom osobistym lub je
naruszających oraz roszczenie o dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków
naruszenia
1.1.3. Roszczenie o ustalenie
1.1.4. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę
1.2. Sankcje majątkowe
2. Karnoprawne środki ochrony przed mobbingiem
2.1. Prawa pracownika jako przedmiot ochrony karnoprawnej
2.2. Zniesławienie lub zniewaga pracownika
2.3. Naruszenie nietykalności osobistej pracownika
2.4. Prawnokarne dochodzenie roszczeń z tytułu naruszenia dóbr osobistych w postępowaniu
karnym
Rozdział 8. Zagadnienia procesowe ochrony przed mobbingiem w stosunkach pracy
1. Tryb dochodzenia roszczeń przewidzianych w prawie pracy
2. Postępowanie dowodowe w sprawach o mobbing
3. Dochodzenie roszczeń przez ofiary mobbingu w procesie cywilnym
Rozdział 9. Przeciwdziałanie mobbingowi w stosunkach pracy za pomocą środków
pozaprawnych
1. Polityka antymobbingowa i profilaktyka
2. Zakładowe procedury przeciwdziałania mobbingowi w stosunkach pracy
Zakończenie
Bibliografia
378 stron, format B5, miękka oprawa
