Bezpieczeństwo samochodów i ruchu drogowego
W nowym, uaktualnionym wydaniu podręcznika omówiono najważniejsze problemy
związane z czynnym i biernym bezpieczeństwem samochodu traktowanego jako element
systemu, w którym uwzględnia się również oddziaływanie kierowcy i otoczenia.
Przedstawiono właściwości dynamiczne pojazdu, stateczność (poślizgi, wywracanie)
problematykę zderzeń, urządzenia minimalizujące skutki wypadków (także w odniesieniu
do motocykli) oraz nowoczesne urządzenia elektroniczne wspomagające bezpieczeństwo
jazdy (m.in. technika radarowa, układy nawigacji satelitarnej, tzw. inteligentne układy
oświetlenia, zabezpieczenia przed kradzieżą samochodu).
Zagadnienia związane z kierowcą zawierają elementy psychologii, fizjologii i metody
oceny odporności biomechanicznej. Zaprezentowano też nowoczesne rozwiązania,
umożliwiające zwiększenie bezpieczeństwa systemów ruchu drogowego, w tym kwestie
uspokojenia ruchu oraz sterowania ruchem drogowym za pomocą sygnalizacji świetlnej,
budowę baz danych o stanie bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz zestawiono definicje
stosowanych obecnie wskaźników oceny stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego z
wykorzystaniem elementów teorii ryzyka. Uwzględniono problematykę wpływu
bezpieczeństwa pieszych na konstrukcję pojazdu.
Spis treści:
Wykaz ważniejszych oznaczeń 8
Przedmowa 11
Rozdział 1. Wprowadzenie 15
1.1. Rys historyczny 15
1.2. Próby rozwiązania problemu bezpieczeństwa ruchu drogowego 23
1.3. Prędkość samochodu a skutki wypadków drogowych 26
1.4. Niektóre pojęcia nauki o bezpieczeństwie 31
Rozdział 2. Interpretacja danych statystycznych 34
2.1. Sformułowanie ocen statystycznych 34
2.2. Bazy danych o stanie bezpieczeństwa ruchu drogowego 36
2.3. Wskaźniki oceny stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego 37
2.4. Obraz bezpieczeństwa ruchu drogowego w świetle danych statystycznych 40
Rozdział 3. Bezpieczeństwo ruchu drogowego 44
3.1. Ogólna ocena stopnia bezpieczeństwa ruchu drogowego 44
3.2. Rodzaje bezpieczeństwa samochodu 46
3.3. Programy bezpieczeństwa ruchu drogowego 51
3.4. Program GAMBIT 53
Rozdział 4. Przepisy homologacyjne dotyczące bezpieczeństwa pojazdów
55
4.1. Regulaminy ECE 55
4.2. Wystąpienie o homologację 56
4.3. Procedury homologacyjne 57
Rozdział 5. Kierowca 60
5.1. Uwagi ogólne 60
5.2. Zachowanie kierowcy 61
5.3. Cechy psychologiczne 64
5.4. Osobowość kierowcy 67
5.5. Cechy fizjologiczne 70
5.6. Czujność, zmęczenie i senność kierowcy 75
5.7. Wpływ alkoholu 79
5.8. Kolizje drogowe a leki 89
5.9. Działanie narkotyków 91
Rozdział 6. Biomechanika obrażeń 95
6.1. Rys historyczny 95
6.2. Obciążenia graniczne ciała człowieka 96
6.3. Manekiny 97
6.4. Skala AIS 101
6.5. Mechanika obrażeń głowy 103
6.6. Mechanika obrażeń górnego odcinka kręgosłupa 106
6.7. Kryteria oceny obrażeń klatki piersiowej 110
6.8. Kryteria oceny obrażeń nóg 112
Rozdział 7. Zderzenie samochodu z pieszym 113
7.1. Uwagi ogólne 113
7.2. Konstrukcja nadwozia 114
7.3. Modelowanie zderzenia pieszego z samochodem 116
Rozdział 8. Pojazd jako element systemu UPO 125
8.1. Uwagi ogólne 125
8.2. Układy hamulcowe 126
8.3. Układy kierownicze 130
8.4. Zawieszenia 134
Rozdział 9. Przyczepność 137
9.1. Siła przyczepności 137
9.2. Poślizg 138
9.3. Współczynnik przyczepności 138
Rozdział 10. Stateczność samochodu 151
10.1. Rodzaje stateczności 151
10.2. Stateczność podłużna samochodu 153
10.3. Stateczność poprzeczna samochodu 160
10.4. Wywracanie samochodu 170
Rozdział 11. Elektroniczne urządzenia wspomagające pracę kierowcy
184
11.1. Układy przeciwblokujące — ABS 184
11.2. Układy przeciwpoślizgowe — ASR 189
11.3. Układ wspomagania nagłego hamowania — BAS 192
11.4. Elektrohydrauliczny układ hamulcowy — EHB 193
11.5. Układy stabilizacji toru jazdy — ESP 195
11.6. Utrzymywanie stałej prędkości jazdy 203
11.7. Układy radarowe 204
11.8. Automatyczne prowadzenie samochodu 210
11.9. Układy nawigacyjne wykorzystujące łączność satelitarną 212
11.10. Urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą samochodu 214
11.11. Inteligentne układy oświetlenia 216
Rozdział 12. Urządzenia bezpieczeństwa biernego 219
12.1. Uwagi ogólne 219
12.2. Pasy bezpieczeństwa 219
12.3. Poduszki powietrzne 227
12.4. Zagłówki 242
12.5. Fotele samochodowe 246
Rozdział 13. Zderzenia samochodów 253
13.1. Klasyfikacja zderzeń samochodów i testy NCAP 253
13.2. Zderzenia czołowe 259
13.3. Zderzenia boczne 261
13.4. Modelowanie zderzenia samochodów 263
Rozdział 14. Kompatybilność pojazdów 273
14.1. Pojawienie się problemu kompatybilności 273
14.2. Unifikacja badań 274
14.3. Efekt masy 275
14.4. Efekt sztywności 277
14.5. Efekt parametrów geometrycznych 279
14.6. Testy zderzeniowe a problem kompatybilności 284
Rozdział 15. Otoczenie 290
15.1. Droga jako istotny element bezpieczeństwa ruchu pojazdów 290
15.2. Rodzaje dróg 292
15.3. Prędkość — podstawowy parametr bezpieczeństwa ruchu na drodze 293
15.4. Skrzyżowania 296
15.5. Ronda 299
15.6. Pozostałe parametry geometryczne dróg 301
15.7. Bezpieczeństwo ruchu w obszarze węzłów drogowych 305
15.8. Wyposażenie dróg 306
15.9. Sterowanie ruchem drogowym za pomocą sygnalizacji świetlnej 309
15.10. Bezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego 310
15.11. Dlaczego należy spodziewać się restrykcji dla ruchu samochodowego w miastach?
313
15.12. Warunki atmosferyczne 314
Dodatek 319
Literatura 320
328 stron, B5, oprawa twarda
