Ekspres Berlin-Bagdad
Kajzer, islam i imperium osmańskie. 1898-1918
Książka Ekspres Berlin–Bagdad fascynuje i zaskakuje, opiera się bowiem na
imponującym materiale badawczym. Rzuca nowe światło na niektóre najważniejsze
wydarzenia tamtej wojny, pokazując, jak niewiele dzieliło Niemców od odebrania
Brytyjczykom ich globalnej dominacji, gdy od Trypolisu po Kabul wyruszały osobliwe
ekspedycje niemieckich szpiegów, żołnierzy i archeologów, niosąc dżihad, broń i
łapówki. Wszystko to działo się na tle gorączkowych wysiłków ukończenia budowy
kolei Berlin–Bagdad – oręża, które mogło wygrać tę wojnę.
W ambitnym projekcie linii kolejowej z Berlina do Bagdadu
Niemcy widziały potężne narzędzie, które pozwoli wygrać pierwszą wojnę światową.
Przedsięwzięcie to jednak, z góry skazane na fiasko, ukończono dopiero w 1940 roku.
Lawina związanych z tym wydarzeń służy historykowi McMeekinowi za barwne tło do
ukazania Wielkiej Wojny z perspektywy niemiecko-tureckiej, grono zaś bezwzwględnych
głównych bohaterów prezentuje podjętą przez Niemcy próbę obalenia tego, co było
wówczas największą potęgą na Bliskim Wschodzie – Imperium Brytyjskiego.
Billy Heller, „New York Post”
Znakomite [...] Z podziwu godną klarownością przedstawia zawirowania i
zawiłości sytuacji, niejasności i dwuznaczności intencji, wymogi i gorączkowość
niebezpiecznych uwarunkowań międzynarodowych. [...] Z rwącej się nici owej kolei
McMeekin tka opowieść o intrydze, bezdusznych kalkulacjach, ludzkim nieszczęściu,
przewrotności, oszustwie, rewolucji, mordzie i wojnie. W rezultacie powstało coś nie
tylko samo w sobie niebywale fascynującego, ale i – niech zadrży zamęt, w jakim
pogrążył się dziś świat – boleśnie pouczającego. [...] To jedna z
najważniejszych książek o historii najnowszej bliskowschodniego labiryntu, być może
najwymowniejszy przykład, że znajomość historii jest niezbędna do zrozumienia
teraźniejszości.
A. C. Grayling
Fascynująca lektura obowiązkowa. [...] Paralele między imperialnymi Niemcami a
imperialną Ameryką – dotyczące nadmiernego poszerzania zakresu wojen w celu
wzmocnienia swojej pozycji względem potężnych rywali – są tyleż pouczające ile
niepokojące. Amerykanie uczyniliby słusznie, gdyby wzięli pod uwagę, w jakim stanie
znalazły się Niemcy po swojej pierwszej wojnie światowej – rozgoryczone,
pokiereszowane i otwarte na faszyzm.
Mark Levine, „Huffington Post”
Sean McMeekin jest wykładowcą w Yale oraz na Uniwersytecie Bilkent w
Ankarze
Spis treści:
Spis ilustracji Xl
Spis map XIII
Spis skrótów XIV
Uwagi o nazwach i tłumaczeniach XV
Prolog: Widok z Hajdarpaszy 1
I. Wizja
1. Cesarz, baron i dragoman 7
2. Z Berlina do Bagdadu 29
3. Młodzi Turcy i starzy kalifowie 51
II. Prorok zbrojny
4. Dar od Marsa: niemiecka gorączka świętej wojny 81
5. Wojna o Portę 97
6. Pierwszy globalny dżihad: Śmierć niewiernym na każdym miejscu! (Z wyjątkiem
niewiernych Niemców, Austriaków, Węgrów, Amerykanów lub -być może - Włochów) 118
III. Przygody niemieckiego dżihadu
7. Przejście przez Morze Czerwone 137
8. Austriak w Arabii 148
9. Próba sił nad Kanałem Sueskim 160
10. Gallipoli: od katastrofy do triumfu 175
11. Krew Proroka 185
12. Strategia szyicka 194
13. Ku bramom Indii 201
IV. Bumerang
14. Kłopoty z koleją bagdadzką 225
15. Opieszały Mahdi 249
16. Porażka w Iranie 266
17. Zdrada w Mekce 278
18. Święta wojna pożera własne dzieci 289
19. Nagroda pocieszenia? Wyścig do Baku 307
Przypisy 355
Literatura 393
Podziękowania 403
Indeks 407
424 strony, Format: 16.0x24.0cm, oprawa miękka
