Eseje o nowoczesności
Refleksja nad nowoczesnością, jej specyfiką i wyjątkowością, jest tym, co
jednoczy niezwykle zróżnicowaną i przez to – zdawałoby się – nieco chaotyczną
twórczość Ágnes Heller. Twórczość, która właśnie z uwagi na charakter
poruszanych problemów oraz ich nowatorskie ujęcie sama staje się na wskroś nowoczesna
– ucieleśnia ducha epoki. Od marksistowskiej, absolutnej, bo naukowej, pewności i
wiary do postmodernistycznej ostrożności w ferowaniu bezwzględnie obowiązujących
wyroków – oto intelektualna droga, jaką przebyła Ágnes Heller. Zajęło jej to
blisko sześćdziesiąt lat – znaczną część XX wieku. dlatego pisząc o jej losach i
twórczości, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że siła rzeczy odnosimy się do
dramatycznych wydarzeń, jakie miały miejsce w minionym stuleciu w Europie
Środkowo-Wschodniej. Od chwili pierwszego zetknięcia się z jej pracami mamy przed
oczyma obraz jednostki, w której losach ogniskuje się kapryśna i wszechmocna Historia.
Wydaje się więc, że kluczem do zrozumienia przesłania także tej, przekładanej
polskiego Czytelnikowi, książki jest właśnie uświadomienie sobie banalnego z pozoru
faktu zakorzenienia człowieka w historii oraz płynących stąd jego ograniczeń i
powinności, również o charakterze moralnym. Heller nie poprzestaje jednak na samych
pytaniach o sens historii, czy o dokładną treść przykazań etycznych. Przerażającą
konstatacja utraty przez nowoczesność trwałego oparcia staje się dla niej wyzwaniem.
Całe bogactwo jej myśli, cały jej intelektualny wysiłek bierze się właśnie stąd
– z próby szukania fundamentu w świecie, w którym wiara w ontyczne podstawy porządku
rzeczy zdaje się najwyższą naiwnością, ale i największą powinnością
intelektualisty.
ze Słowa wstępnego
W poszukiwaniu arché. Wprowadzenie do teorii nowoczesności Ágnes Heller (Waldemar
Bulira) / 6
Przedmowa / 39
Nowoczesność – filozoficzne rozpoznanie epoki
Przygodność / 43
Nowoczesność z perspektywy ponowoczesnej. Założenia filozoficzne / 93
„Co to jest postmodernizm?” – ćwierć wieku później / 125
Etyczne alternatywy moderny / 147
Trzy logiki nowoczesności i podwójne związanie wyobraźni / 169
Złożoność sprawiedliwości – wyzwanie dla XXI wieku / 193
Europa, Ameryka i tradycja zachodnia
Dialog między Starym a Nowym Światem / 215
Hannah Arendt o tradycji i nowych początkach / 241
Parmenides a bitwa pod Staliningradem / 259
Szkoła frankfurcka / 279
Pojęcie ucieleśnienia w tradycji zachodniej / 305
Indeks / 337
350 stron, Format: 15.0x22.5cm, oprawa twarda