GEOCHEMIA KRAJOBRAZU POKOJSKA U. BEDNAREK R. Bankowa.pl

Geochemia krajobrazu

Geochemia krajobrazu jest pierwszym polskim podręcznikiem akademickim z tej dziedziny wiedzy, adresowanym do studentów różnych kierunków: geografii, biologii, rolnictwa, ochrony środowiska, chemii, architektury krajobrazu, planowania przestrzennego i In., na których wykładane są przedmioty z geochemii krajobrazu lub zakres problematyki jest do niej zbliżony.

Nowy podręcznik, w założeniu autorów, ma być przydatny również dla pracowników naukowych szukających odpowiednich materiałów do prowadzenia zajęć dydaktycznych oraz do własnych badań.

Podstawowe zagadnienia z geochemii krajobrazu zostały opracowane przez kilku autorów, specjalistów z pokrewnych i uzupełniających się dyscyplin: biogeochemii ( Helena Dziadowiec), ogólnej nauki o krajobrazie i geografii krajobrazu (Katarzyna Ostaszewska), chemii gleb i geochemii krajobrazu (Urszula Pokojska), gleboznawstwa i geochemii krajobrazu ze szczególnym uwzględnieniem systematyki krajobrazów geochemicznych (Bogumił Wicik).

Przedmowa / 11

CZĘŚĆ 1. WIADOMOŚCI WPROWADZAJĄCE

Rozdział I. Elementy chemii ogólnej (Urszula Pokojska) / 17
1. Chemiczne podstawy budowy materii / 17
2. Prawo okresowości i układ okresowy pierwiastków Mendelejewa / 18
3. Budowa atomów / 19
4. Jednostka masy atomowej. Pojęcie mola i masy molowej / 22
5. Rozmieszczenie elektronów wokół jądra atomowego / 23
6. Współczesny układ okresowy pierwiastków / 26
7. Elektrony walencyjne a wiązania chemiczne / 27
7.1. Rodzaje wiązań chemicznych / 30
8. Oddziaływania międzycząsteczkowe / 34
9. Związki kompleksowe. Chelaty / 36
10. Roztwory wodne / 38
10.1. Budowa cząsteczki H2O i właściwości wody / 38
10.2. Mechanizmy rozpuszczania substancji stałych / 41
10.3. Dysocjacja elektrolitów. Elektrolity mocne i słabe / 44
10.4. Dysocjacja wody. Iloczyn jonowy wody / 46
10.5. Odczyn. Skala pH / 47
10.6. Hydroliza soli / 48
10.7. Roztwory buforowe / 49
10.8. Rozpuszczalność. Stężenie roztworów i sposoby jego wyrażania / 50
10.9. Roztwór idealny i rzeczywisty / 53
11. Układy koloidalne / 54
12. Utlenianie i redukcja / 56
12.1. Potencjały erdoks / 57
Literatura / 60

Rozdział II. Elementy krystalochemii (Urszula Pokojska) / 61
1. Stan krystaliczny materii, ciało krystaliczne, kryształ / 61
2. Związek krystalochemii z pokrewnymi dziedzinami nauki   / 62
3. Budowa kryształów w świetle krystalografii strukturalnej i geometrycznej / 63
3.1. Typy komórek elementarnych i układy krystalograficzne / 64
4. Struktura kryształów w świetle krystalochemii / 67
4.1. Typy kryształów a rodzaj wiązań chemicznych / 69
4.1.1. Kryształy jonowe / 69
4.1.2. Kryształy kowalencyjne / 70
4.1.3. Kryształy o wiązaniach pośrednich jonowo-kowalencyjnych / 73 4.1.4. Kryształy o wiązaniach metalicznych i mieszanych / 73
4.2. Pokrewieństwo krystalochemiczne pierwiastków. Diadochia. Izomorfizm / 74
4.2.1. Diadochia a współwystępowanie pierwiastków w minerałach / 77
4.3. Polimorfizm / 78
Literatura / 80

Rozdział III. Elementy geochemii (Urszula Pokojska) / 81
1. Geochemia jako nauka / 81
2. Budowa Ziemi i podstawowe właściwości materii ziemskiej / 83
3. Stosunki ilościowe pierwiastków chemicznych w geosferach zewnętrznych / 86
3.1. Skorupa ziemska / 86
3.2. Hydrosfera / 88
3.3. Atmosfera / 89
3.4. Klarki pierwiastków / 91
4. Procesy geologiczne kierujące rozmieszczeniem pierwiastków chemicznych w skorupie    ziemskiej / 93
4.1. Procesy magmowe / 95
4.2. Procesy hipergeniczne / 101
4.3. Procesy metamorficzne / 102
5. Stosunek geochemii krajobrazu do geochemii / 103
Literatura / 104

CZĘŚĆ 2. PODSTAWY GEOCHEMII KRAJOBRAZU

Rozdział IV. Geochemia krajobrazu jako nauka (Katarzyna Ostaszewska) / 107
1. Pojęcie krajobrazu w naukach przyrodniczych / 107
2. Miejsce geochemii krajobrazu w systemie nauk / 109
3. Geochemia krajobrazu w tradycyjnym ujęciu szkoły rosyjskiej / 110
3.1. Rys historyczny / 110
3.2. Przedmiot badań geochemii krajobrazu / 113
Literatura / 117

Rozdział V. Chemizm powłoki krajobrazowej Ziemi (epigeosfery) / 119
1. Wprowadzenie (Urszula Pokojska) / 119
2. Chemizm dolnej warstwy atmosfery (troposfery) (Urszula Pokojska) / 120
2.1. Rola troposfery w epigeosferze / 120
2.2. Substancje pochodzące z powierzchni Ziemi w atmosferze / 122
2.3. Ozon w atmosferze / 123
2.4. Gazy cieplarniane / 126
2.5. Gazy kwasotwórcze (tlenki siarki i azotu) / 129
2.6. Aerozol atmosferyczny, kondensacja pary wodnej, opady atmosferyczne / 133
2.7. Geochemiczna charakterystyka wód opadowych / 136
3. Chemizm hydrosfery (Urszula Pokojska) / 142
3.1. Rola hydrosfery w epigeosferze / 142
3.2. Najważniejsze procesy chemiczne zachodzące z udziałem wody / 144
3.3. Czynniki wpływające na chemiczną aktywność wód naturalnych   / 145
3.3.1. Temperatura / 146
3.3.2. Odczyn / 147
3.3.3. Zdolności buforowe / 150
3.3.4. Potencjał erdoks / 152
3.3.5. Zawartość substancji mineralnych / 155
3.3.6. Zawartość substancji organicznych / 156
3.4. Ewaporacja wody i krystalizacja soli / 157
3.5. Podział wód naturalnych według wielkości mineralizacji. 159
3.6. Krótka charakterystyka geochemiczna różnych rodzajów wód naturalnych / 161
3.6.1. Słodkie wody lądowe / 162
3.6.1.1. Rzeki / 165
3.6.1.2. Jeziora / 169
3.6.1.3. Płytkie wody podziemne / 172
3.6.2. Wody jezior słonawych i słonych / 174
3.6.3. Wody morskie / 176
3.7. Bilans jonowy wody / 179
4. Chemizm biosfery (Helena Dziadowiec) / 180
4.1. Definicja biosfery / 180
4.2. Zróżnicowanie gatunkowe i skład chemiczny organizmów żywych / 182
4.2.1. Zróżnicowanie gatunkowe organizmów / 182
4.2.2. Skład chemiczny organizmów / 183
4.3. Produkcja i procesy przekształceń materii organicznej / 188
4.3.1. Produkcja materii organicznej / 188
4.3.2. Procesy przekształceń materii organicznej i udział gleb w tych procesach / 194
4.4. Zasoby materii organicznej / 200
4.4.1. Zasoby biomasy / 200
4.4.2. Zasoby martwej materii organicznej / 204
4.5. Rola związków humusowych w funkcjonowaniu biosfery / 204
4.6. Wpływ biosfery na inne sfery powłoki krajobrazowej Ziemi / 208
4.6.1. Wpływ biosfery na atmosferę / 208
4.6.2. Wpływ biosfery na hydrosferę / 211
4.6.3. Wpływ biosfery na litosferę / 212
5. Chemizm zewnętrznej warstwy litosfery (strefy hipergenezy) (Urszula Pokojska) / 214
5.1. Główne minerały skałotwórcze skorupy ziemskiej / 214
5.2. Krystalochemia krzemianów / 216
5.3. Wietrzenie skał i minerałów / 220
5.3.1. Struktura krzemianów a ich odporność na wietrzenie chemiczne / 222
5.3.2. Czynniki i procesy chemicznego wietrzenia minerałów / 223
5.3.3. Produkty chemicznego wietrzenia krzemianów / 226
5.3.3.1. Minerały ilaste / 227
5.3.3.2. Wtórne tlenki / 232
5.3.3.3. Składniki rozpuszczalne i ich losy / 235
5.3.4. Zwietrzeliny / 236
5.4. Pokrywa zwietrzelinowa a pedosfera / 238
Literatura / 242

Rozdział VI. Migracja pierwiastków chemicznych w krajobrazie (Urszula Pokojska)   / 249
1. Pojęcia podstawowe / 250
1.1. Migracja wodna / 251
1.2. Migracja biologiczna / 254
2. Wybrane pierwiastki / 257
2.1. Krzem / 257
2.2. Glin / 259
2.3. Żelazo / 263
2.4. Mangan / 267
2.5. Wapń / 270
2.6. Sód / 273
2.7. Chlor / 275
2.8. Węgiel / 276
2.9. Azot / 280
2.10. Siarka / 283
2.11. Fosfor / 289
Literatura / 292

Rozdział VII. Klasyfikacja geochemiczna krajobrazów naturalnych (Bogumił Wicik i Katarzyna Ostaszewska) / 295
1. Pojęcia podstawowe / 295
2. Typologia krajobrazów elementarnych / 299
3. Jednostki klasyfikacji krajobrazów geochemicznych i podstawy ich wyróżniania / 303
Literatura / 311

Rozdział VIII. Przykłady badań krajobrazowo-geochemicznych (Katarzyna Ostaszewska i Bogumił Wicik) / 313
1. Wprowadzenie / 313
2. Badania krajobrazów geochemicznych / 313
2.1. Krajobrazy strefy umiarkowanej leśnej / 314
2.1.1. Krajobrazy starych gór – Taunus / 314
2.1.2. Krajobrazy sandrów młodoglacjalnych – Bory Tucholskie / 321
2.2. Krajobrazy strefy stepowej / 328
2.2.1. Krajobrazy suchych stepów – Wyżyna Mongolska / 328
2.3. Krajobrazy strefy gorącej leśnej / 334
2.3.1. Krajobrazy na skałach ultrazasadowych – połnocno-wschodnia Kuba / 335
2.4. Krajobrazy subakwalne / 344
2.4.1. Jezioro Gościąż / 344
2.4.2. Jezioro Czad / 348
3. Badania strumieni migracyjnych / 355
3.1. Ekosystemy strefy umiarkowanej leśnej – Solling (Niemcy) / 355
3.2. Ekosystemy strefy gorącej leśnej – las oligotroficzny w Wenezueli / 360
3.3. Studia porównawcze / 364
Literatura / 367

392 strony, Format: 16.0x22.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy pocztą e-mail lub telefonicznie,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.