Nie po myśli władzy
Studia nad cenzurą i zakresem wolności słowa na ziemiach polskich od wieku XIX do
czasów współczesnych
Zjawisko cenzury stanowi przedmiot nieustannego zainteresowania uczonych różnych
specjalności. Jednym z efektów tej aktywności jest niniejszy wybór dwudziestu czterech
studiów pod wspólnym tytułem Nie po myśli władzy. Studia nad cenzurą i zakresem
wolności słowa na ziemiach polskich od wieku XIX do czasów współczesnych. W tomie
zastosowano układ chronologiczny z niewielkimi odstępstwami od tej reguły na rzecz
układu przedmiotowego.
Różnorodność zagadnień podejmowanych przez autorów tekstów włączonych do
niniejszego tomu odzwierciedla skalę złożoności zjawiska, jakim jest cenzura.
Przedstawiony wybór studiów to tylko jedna z licznych propozycji realizacji ciągle
aktualnego badawczo tematu cenzury i zachęta do podejmowania dalszych wysiłków w tym
zakresie.
Wstęp/ 9
Ilona Zaleska
Polskie partie polityczne w Królestwie Polskim wobec ograniczeń wolności
słowa (do 1914 roku) / 13
Antoni Krawczyk
Książki bezwzględnie i całkowicie zakazane oraz dozwolone przez cenzurę
zagraniczną Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1852–1855 / 29
Rafał Machniak
System cenzury represyjnej w pruskiej prowincji poznańskiej na przykładzie
prasy polskiej / 53
Katarzyna Wodniak
O czym nie przeczytamy w prasie kobiecej i z czego to wynika? Krótki przegląd
tematów „zakazanych” i „niewygodnych” / 65
Waldemar Rezmer
Służba cenzury pocztowej Wojska Polskiego w 1939 roku / 81
Marek Tobera
Władza i księgarze prywatni 1945–1950/ 99
Grzegorz Nieć
Książki zakazane i źle widziane w obiegu antykwarycznym w okresie Polski
Ludowej / 129
Wanda A. Ciszewska
Prasa narzędziem partyjnego kierowania masami. Socjalistyczna wizja redakcji
prasowej / 155
Evelina Kristanova
Problematyka stosunków Kościół katolicki – państwo komunistyczne w
publicystyce „Tygodnika Powszechnego” (1945–1953) / 179
Wanda Matras-Mastalerz
„Przekrój” Mariana Eilego w opinii i ocenie krakowskich cenzorów
(1948–1953) / 197
Bernardeta Iwańska-Cieślik
Cenzura prewencyjna na przykładzie czasopisma katolickiego „Ład Boży” w
1949 roku / 215
Marcin Lutomierski
Emigranci wobec krajowych badań nad romantyzmem (na podstawie wypowiedzi w
londyńskich „Wiadomościach” z lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku) /
233
Agnieszka Łuszpak
Katalogi rzeczowe w służbie ideologii (na przykładzie Biblioteki
Uniwersyteckiej we Wrocławiu w latach pięćdziesiątych XX wieku) / 249
Teresa Górniak, Barbara Saletra
Cenzura w polskich bibliotekach naukowych w latach 1945–1989 na przykładzie
Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego / 263
Krzysztof Okoński
Pisarze oraz instytucje życia literackiego RFN wobec ograniczeń wolności
słowa w PRL/ 281
Przemysław Kaniecki
„Otrzebione” powieści Tadeusza Konwickiego (o cięciach cenzorskich we
Wniebowstąpieniu, Zwierzoczłowiekoupiorze i Nic albo nic) / 295
Zbigniew Osiński
Zabiegi cenzorskie w szkolnej edukacji historycznej w Polsce w latach
1944–1989 / 313
Andrzej Kaleta
Myśl wolna od cenzury. Rekolekcje watykańskie kard. Karola Wojtyły 5–12
III 1976 / 331
Jacek Wojsław
Działalność Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk na
przykładzie wybranych dokumentów w okresie „karnawału Solidarności” (1980–1981)
/ 345
Jolanta Chwastyk-Kowalczyk
Cenzurowanie korespondencji w okresie stanu wojennego w Polsce / 365
Katarzyna Tałuć
Ograniczanie wolności słowa w województwie katowickim w latach
osiemdziesiątych XX wieku. Służba Bezpieczeństwa wobec niezależnego ruchu
wydawniczego / 385
Tomasz Mielczarek
Wygodni dla władzy. Dziennikarze polscy po 1989 roku / 401
Magdalena Mateja
O zmarłych tylko dobrze? Pośmiertny wizerunek Lecha Kaczyńskiego a problem
wolności prasy / 421
Adam Jachimczyk
Cenzura w wersji online / 441
456 stron, Format: 16.0x22.5cm, oprawa miękka