Crimen laesae maiestatis.
Studium nad wpływami prawa rzymskiego w dawnej Polsce
Rozprawa Marzeny Dyjakowskiej ujmuje zagadnienie przestępstwa obrazy majestatu
(crimen laesae maiestatis) z perspektywy historycznoprawnej.
Temat analizowany jest bardzo szeroko, od prawa rzymskiego do polskiego prawa
przedrozbiorowego, z uwzględnieniem tła historycznego, co pozwala odtworzyć ewolucję
regulacji prawnych na tle towarzyszących im przemian politycznych, ustrojowych i
społecznych. Warto podkreślić, że analizy zostały oparte na rozległej podstawie
źródłowej, dobrze przez autorkę opracowanej, co świadczy o doskonałej orientacji
zarówno w badanej problematyce, jak i w całym obszarze historii prawa omawianych
okresów.
Przedstawiona problematyka nie była dotąd przedmiotem monograficznego opracowania, a
składają się na nią liczne i ważne naukowo zagadnienia. Należy stwierdzić, że
rozprawa stanowi znaczny wkład w rozwój historii prawa. (z recenzji wydawniczej prof.
dr. hab. Marka Kuryłowicza)
Wykaz skrótów
WSTĘP
§ 1. Temat badań
§ 2. Źródła
§ 3. Literatura
§ 4. Cel pracy. Problemy badawcze
§ 5. Układ pracy
ROZDZIAŁ I
RZYMSKIE KORZENIE CRIMEN MAIESTATIS
§ 6. Rzymskie pojęcie maiestas
§ 7. Crimen maiestatis a perduellio w świetle źródeł prawa rzymskiego
§ 8. Rzymskie ustawodawstwo dotyczące perduellio i crimen maiestatis
§ 9. Czyny kwalifikowane w prawie rzymskim jako obraza majestatu
§ 10. Karalność stadialnych postaci przestępstwa
§ 11. Sankcje za przestępstwo obrazy majestatu według źródeł prawa rzymskiego
1. Kara śmierci oraz interdictio aquae et ignis
2. Konfiskata majątku
3. Infamia
4. Damnatio memoriae
§ 12. Odpowiedzialność rodziny sprawcy w świetle lex Quisquis
§ 13. Cechy szczególne rzymskiego postępowania w sprawach o przestępstwo obrazy
majestatu
§ 14. Rzymskie crimen maiestatis u podłoża doktryny europejskiej
ROZDZIAŁ II
MAIESTAS I CRIMEN MAIESTATIS W DOKTRYNIE EUROPEJSKIEJ W XVIXVIII WIEKU
§ 15. Wpływ prawa rzymskiego na pojęcie przestępstw przeciwko państwu w zbiorach praw
germańskich
§ 16. Recepcja rzymskiego crimen maiestatis w Europie średniowiecznej
§ 17. Definicje maiestas i crimen maiestatis w doktrynie europejskiej
§ 18. Czyny kwalifikowane przez doktrynę jako crimen laesae maiestatis
§ 19. Wpływ prawa rzymskiego na poglądy zachodnioeuropejskich autorów w kwestii
sankcji oraz cech szczególnych zbrodni obrazy majestatu
§ 20. Europejskie tło rozwoju crimen maiestatis w Polsce
ROZDZIAŁ III
WPŁYW PRAWA RZYMSKIEGO NA POJĘCIE PRZESTĘPSTWA OBRAZY MAJESTATU W ŹRÓDŁACH
PRAWA POLSKIEGO I DOKTRYNIE W XVIXVIII WIEKU
§ 21. Źródła prawa polskiego dotyczące zbrodni obrazy majestatu
§ 22. Polska literatura prawnicza XVI-XVIII
§ 23. Majestat i przestępstwo obrazy majestatu w ujęciu polskiej literatury doktryny
§ 24. Czyny stanowiące zbrodnię obrazy majestatu w świetle źródeł prawa i doktryny
w dawnej Polsce
1. Zamach na monarchę i inne osoby objęte ochrona prawną
2. Crimen maiestatis aperduellio
3. Herezja jako crimen laesae maiestatis
4. Inne czyny
§ 25. Formy działania przestępczego według polskich źródeł prawa i doktryny
§ 26. Postacie zjawiskowe i formy stadialne crimen maiestatis w ujęciu polskich pisarzy
- prawników
§ 27. Sankcje za crimen laesae maiestatis w Polsce
1. Uwagi ogólne
2. Infamia
3. Kara konfiskaty majątku
§ 29. Odpowiedzialność rodziny sprawcy
§ 30. Szczególne cechy postępowania w sprawach o obrazę majestatu w Polsce
§ 30. Prawo rzymskie jako czynnik ujednolicający polską doktrynę w kwestii crimen
laesae maiestatis
ROZDZIAŁ IV
PRAWO RZYMSKIE W PROCESACH O CRIMEN LAESAE MAIESTATIS W XVI-XVIII WIEKU
§ 31. Wybrane procesy o zbrodnię obrazy majestatu w Polsce do końca XVIII wieku
§ 32. Problem dopuszczalności subsydiarnego stosowania prawa rzymskiego w sprawach o
maiestas
§ 33. Prawo rzymskie a kwalifikacja prawna niektórych postaci zbrodni obrazy majestatu
1. Zniewaga monarchy
2. Argumentacja na rzecz szerokiego zakresu ochrony prawnej
§ 34. Przykłady oceny dowodów za pomocą prawa rzymskiego
§ 35. Wpływ prawa powszechnego na ocenę form stadialnych i zjawiskowych przestępstwa
§ 36. Zastosowanie prawa rzymskiego w ocenie okoliczności wyłączających bezprawność
lub winę
§ 37. Subsydiarna rola prawa rzymskiego w wymiarze kary
§ 38. Kwestia bezpośredniego zastosowania prawa rzymskiego w postępowaniu o crimen
laesae maiestatis w Polsce
Zakończenie
Bibliografia
Indeks źródeł
279 stron, B5, oprawa miękka
