Ta książka powstała jako odpowiedź na liczne wołania o pomoc, z którymi się
autor książki zetknął w czasie swojej pracy jako doradca do spraw rozwiązywania
konfliktów w organizacjach. W praktyce zawodowej autor obserwuje stale rosnącą ilość
sprzeczności, napięć i tarć. I wciąż dochodzi do wniosku, że wielu ludzi jest wobec
takich konfliktów zupełnie bezradnych i że w większości przypadków organizacje nie
są w wystarczającym stopniu przygotowane do konstruktywnego radzenia sobie z
konfliktami.
Spis tresci:
1. Pomocy – konflikty!
1.1. Zdolność do
rozwiązywania konfliktów
i wytrzymałość w
zmaganiu się z konfliktami
1.2. Dwie skrajne
postawy wobec konfliktu
1.3. Rozwijanie
samopotwierdzenia – pięć ćwiczeń
1.4. Co właściwie
rozumiemy przez pojęcie „konflikty społeczne”?
1.5. Zmiany
zachodzące w funkcjach duszy: przyczyny i skutki zarazem
1.5.1. Zmiany w
postrzeganiu
1.5.2. Zmiany w
wyobrażaniu, pamięci, myśleniu i interpretacji
1.5.3. Zmiany w
życiu uczuciowym
1.5.4. Zmiany w
życiu wolicjonalnym
1.5.5. Zmiany w
zachowaniu
1.6. Kluczowe
pytanie:
„Czy ja mam
konflikt, czy też konflikt ma mnie?”
1.7. Wytrzymałość
w zmaganiu się z konfliktami w obrębie organizacji
2. Ja jako źródło
konfliktów społecznych
2.1. Potrójny rdzeń
ludzkiej osobowości
2.2. Relacje między
Ja codziennym a Ja wyższym
2.2.1. Postawa
uporczywego umartwiania się
2.2.2. Ucieczka
przed idealnym obrazem siebie
2.2.3. Postawa
rezygnującej kapitulacji
2.2.4. Iluzja
perfekcji
2.3. Problematyczne
relacje między Ja codziennym i sobowtórem
2.3.1. Postawa
zdecydowanego pogromcy zwierząt
2.3.2. Postawa
agresywnego tłumienia
2.3.3. Postawa
rezygnującej kapitulacji – ucieczka
2.3.4. Postawa identyfikowania się z
potworem
2.4. Wewnętrzne napięcie przenoszone na zewnątrz
2.5. Niektóre
podstawowe formy konfliktów międzyludzkich
według
Horsta-Eberharda Richtera
2.5.1. „Jestem
twoim sędzią!”
2.5.2. „Jesteś
moją lepszą połową!”
2.5.3. „Jesteś
moją słabszą stroną!”
2.5.4. „Jesteś
niebezpieczną częścią mojej istoty!”
2.5.5. „Bądź
wreszcie normalny – tak jak ja!”
2.6. Pozytywne
postawy samokonfrontacji i samorozwoju
2.7. Blaski i cienie
w określaniu tożsamości grup i organizacji
3. W jaki sposób mogę
pracować nad sobą w sytuacjach konfliktowych?
3.1. Jak mogę
pracować nad problematycznymi relacjami
między dwoma
osobami?
3.1.1. Krytyczne
spojrzenie na miniony dzień
3.1.2.
Inwentaryzacja własnych ideałów i wartości,
mocnych stron i
pozytywnych cech moralnych
3.1.3. Odszukiwanie
w pamięci zapomnianych wartości i ideałów
3.1.4. Poszukiwanie
podobieństw do wroga
3.1.5. Zbadanie
powiązań z przeciwnikiem
3.1.6. Poszukiwanie
„złotych momentów” w zachowaniu przeciwnika
lub „Archanioł
Michał i Smok”
3.2. Uwolnić wroga z
własnego wnętrza
3.3. W jaki sposób
mogę pracować
nad rozładowywaniem
napięć w grupach?
3.3.1. Rozwijanie
pozytywnej wizji: jasna strona grupy
3.3.2. Rysopis
poszukiwanej tożsamości grupy:
jasna i ciemna
strona grupy
3.3.3. Cele
odnośnie do zmian tożsamości grupy:
droga prowadząca z
ciemności do światła
3.3.4. Drogowskazy
pomagające przezwyciężyć
napięcia między
światłem i cieniem
3.4.5.
Werbalizowanie niezgodności
między ideałem a
rzeczywistością w grupie
4. Co prowadzi do
konfliktów?
4.1. Progi
eskalacji
4.2. Co napędza
eskalację?
4.2.1. (A1) Rosnąca lawina punktów
spornych
i jednoczesne (A2) wzmaganie się
upraszczania
4.2.2. (B1) Rośnie zakres konfliktu
i jednocześnie (B2)
nasila się personifikacja
4.2.3. (C1)
Pesymistyczne antycypacje
a (C2)
samospełniające się przepowiednie
5. Jak może dochodzić
do pogłębiania się konfliktów?
5.1. Pierwszy etap
eskalacji: twardnienie stanowisk
5.2. Drugi etap
eskalacji: debata i polemika
5.3. Trzeci etap
eskalacji: czyny zamiast słów
5.4. Czwarty etap
eskalacji: wizerunki i koalicje
5.5. Piąty etap
eskalacji: utrata twarzy
5.6. Szósty etap
eskalacji: strategie gróźb i szantaży
5.7. Siódmy etap
eskalacji: lokalne ciosy w celu destrukcji
5.8. Ósmy etap
eskalacji: zdruzgotanie wroga
5.9. Dziewiąty etap
eskalacji: razem w otchłań
5.10. Co to jest
mobbing?
5.11. Jakie siły
oddziałują w czasie eskalacji konfliktów?
6. Co mogę zrobić, gdy
zauważę konflikty?
6.1. Wyrażanie
jednostronnego „przekazu typu Ja”
6.2. Werbalizacja
niepożądanych celów: non-values
6.3. Mówienie o
zaczynających się konfliktach w grupie
6.4. Po samopomocy
następuje pomoc sąsiedzka
lub profesjonalne
poradnictwo
7. Co mogę zrobić na
poszczególnych etapach eskalacji konfliktu?
7.1. Odnośnie do
pierwszego etapu eskalacji: twardnienie stanowisk
7.1.1. Koncentracja
na głównych kwestiach konfliktu
7.1.2. Odpowiednie
metody rozmowy odciążają konflikt
7.1.3. Odprężenie
otwiera na nowo dobre cechy uczestników
7.2. Odnośnie do
drugiego etapu eskalacji: debata i polemika
7.2.1.
Unieszkodliwić polaryzujące siły
7.2.2. Doprowadzić
do przejścia od dążenia do dominacji
do sporu opartego na
partnerstwie
7.2.3. Znaleźć
drogę prowadzącą od przymusowego odbijania
piłeczki
pingpongowej do działania kierowanego przez Ja
7.3. Odnośnie do
trzeciego etapu eskalacji: czyny zamiast słów
7.3.1. Wzmocnić
zdolność do empatii
7.3.2. Upłynnić
zakrzepłe role
7.3.3. Wyjaśnić niezgodności między
komunikatami werbalnymi a
niewerbalnymi
7.4. Odnośnie do czwartego etapu eskalacji: wizerunki i koalicje
7.4.1. Skorygować
zniekształcone obrazy rzeczywistości
i jednocześnie
wyeliminować mechanizmy zniekształcające
7.4.2. Zlikwidować
zgubne powiązania między rolami
8. Profesjonalna pomoc
może dokonać więcej!
8.1. Tworzenie grupy
kontaktowej
(zwanej
również „grupą rezonansową”)
8.2. Zwrócenie się
do mediatorów-eksternów
8.3. Odnośnie do
piątego etapu eskalacji: utrata twarzy
8.4. Odnośnie do
szóstego etapu eskalacji: strategie gróźb i szantaży
8.5. Odnośnie do
siódmego etapu eskalacji: lokalne ciosy w celu destrukcji
8.6. Odnośnie do
ósmego etapu eskalacji: zdruzgotanie wroga
8.7. Odnośnie do
dziewiątego etapu eskalacji: razem w otchłań
8.8. Niektóre uwagi
dotyczące nowoczesnego pojęcia mediacji
9. Samopoznanie i
samopomoc w konfliktach
Literatura
Wybór polskojęzycznej
literatury przedmiotu
186 stron, oprawa twarda