Ekonomia rozwoju
Celem działalności gospodarczej jest wytwarzanie i konsumpcja dóbr. Z upływem
czasu realizacja tego celu doprowadziła do wyodrębnienia się krajów zamożnych
i ubogich. Różnice w poziomie zamożności stawały się tak duże, że po II
wojnie światowej pojawiła się konieczność przeciwdziałania ubóstwu w skali
światowej. W ten sposób powstała ekonomia rozwoju.
Rodowód ekonomii rozwoju jest złożony. Początkowo pozostawała ona pod wpływem
ekonomii klasyczno-neoklasycznej i keynesowskiej, następnie wypracowała własne
metody badawcze. Są nimi podejścia przyrodnicze (geograficzne)
i historyczno-instytucjonalne, które ostatecznie zostały połączone w jedno
podejście, tj. przyrodniczo-historyczne. Jego istotną część stanowią teorie
ludnościowe.
Badania przyczyn zamożności i ubóstwa wymaga ujęcia ogólnoświatowego
(globalnego). Występują tutaj zagadnienia jednej ścieżki rozwoju oraz dualizmu
gospodarczego świata, z którymi wiąże się tematyka jedności i dualizmu
ludnościowego. Doprowadziły one do pojawienia się odmiennych koncepcji rozwojowych,
w których różne znaczenia przypisuje się działalności państwa, rynkowi
oraz integracji gospodarczej.
W książce omówiono także alternatywne podejście do działalności gospodarczej,
w których mniejsze znaczenie ma pomnażanie zamożności, a większe – zadowolenie
z życia. Są nimi ekonomia behawioralna i ekonomia szczęścia.
Podręcznik jest przeznaczony dla studentów kierunków ekonomicznych.
Spis treści
Od Autora
Rozdział 1. Analiza ekonomiczna
1.1. Istota działalności gospodarczej. Wzrost gospodarczy, zamożność i ubóstwo
1.2. Natura ludzka w działalności gospodarczej i ekonomii
1.3. Podejścia badawcze w ekonomii
1.4. Podejście historyczno-instytucjonalne
1.5. Podejście przyrodnicze (geograficzne)
1.6. Podejście przyrodniczo-historyczne
Rozdział 2. Ukształtowanie się gospodarki światowej
2.1. Dotychczasowy rozwój ludności świata
2.2. Teoria przejścia demograficznego. Projekcja rozwoju ludności świata
2.3. Mierzenie efektu działalności gospodarczej
2.4. Zarys dziejów gospodarczych świata
Rozdział 3. Struktura gospodarki światowej
3.1. Zamożność i ubóstwo współcześnie
3.2. Współczesny wzrost gospodarczy
3.3. Globalizacja
Rozdział 4. Alternatywne podejście do działalności gospodarczej.
Rozwój społeczny
4.1. Poziom rozwoju społecznego. Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI)
4.2. Obecny poziom rozwoju społecznego
4.3. Poziom rozwoju społecznego a zamożność
4.4. Definicje i miary ubóstwa
Rozdział 5. Ekonomia rozwoju wśród nauk ekonomicznych
5.1. Natura ludzka w głównych teoriach ekonomicznych
5.2. Struktura ekonomii. Wyodrębnienie się ekonomii rozwoju
5.3. Powiązania ekonomii rozwoju
5.4. Ideologia rozwoju
Rozdział 6. Czynnik przyrodniczy w rozwoju gospodarczym.Ujęcie
pesymistyczne
6.1. Poglądy klasyków ekonomii na znaczenie czynnika przyrodniczego. Teorie ludnościowe
6.2. Hipoteza ludnościowa Adama Smitha
6.3. Zasada ludnościowa Malthusa
6.4. Teoria stanu stacjonarnego Ricarda. Przyrodnicza granica wzrostu gospodarczego
Rozdział 7. Czynnik przyrodniczy w rozwoju gospodarczym. Ujęcie
optymistyczne
7.1. Poglądy współczesne na znaczenie czynnika przyrodniczego
7.2. Model wzrostu gospodarczego Solowa. Oddalanie się przyrodniczej granicy wzrostu
gospodarczego
7.3. Hipoteza ludnościowa Kremera
7.4. Teoria ludnościowa Beckera. Dualizm ludnościowy świata
7.5. Weryfikacja modelu wzrostu gospodarczego Solowa. Przyrodnicza granica wzrostu
gospodarczego współcześnie
Rozdział 8. Przejawy działania czynnika przyrodniczego
8.1. Izolacja geograficzna. Regiony historyczno-geograficzne
8.2. Choroby tropikalne
8.3. Rywalizacja o zasoby przyrody
Rozdział 9. Ścieżki rozwoju gospodarczego
9.1. Paradygmat ekonomii
9.2. Paradygmat jednej ścieżki rozwoju gospodarczego. Teoria stadiów wzrostu
gospodarczego Rostowa
9.3. Paradygmat dualizmu gospodarczego. Hipoteza Prebischa–Singera i teoria
uzależnienia Prebischa–Franka
Rozdział 10. Szokowe przyspieszanie tempa wzrostu gospodarczego
10.1. Istota przyspieszania tempa wzrostu gospodarczego. Znaczenie oszczędności
i inwestycji
10.2. Przeklęty krąg ubóstwa według Myrdala
10.3. Teoria wielkiego pchnięcia Rosensteina-Rodana i Nurksego. Model wzrostu
gospodarczego Harroda–Domara
10.4. Wybór metod wytwórczych
10.5. Stopień równości w podziale produktu a tworzenie oszczędności. Hipoteza
odwróconego U Kuznetsa
Rozdział 11. Stopniowe przyspieszanie tempa wzrostu gospodarczego
11.1. Teoria kosztów komparatywnych Ricarda. Teoria rozwoju przez handel Benhama
11.2. Hipoteza konwergencji bezwarunkowej. Model wzrostu gospodarczego Solo-wa (ponownie)
Rozdział 12. Autonomiczny wzrost gospodarczy. Orientacja krajowa
12.1. Idea autonomicznego wzrostu gospodarczego
12.2. Odrzucenie hipotezy konwergencji bezwarunkowej. Teoria kapitału ludzkie-go Schultza
12.3. Teoria gospodarki dualnej Lewisa. Krytyka Todaro
Rozdział 13. Autonomiczny wzrost gospodarczy. Orientacja międzynarodowa
13.1. Stopień otwartości gospodarki. Polityka substytucji importu i polityka
pro-mocji eksportu
13.2. Hipoteza konwergencji warunkowej. Teoria integracji gospodarczej Balassy
13.3. Wybrane ugrupowania gospodarcze
13.4. Teoria zaspokojenia potrzeb podstawowych Seersa i Myrdala
Rozdział 14. Różnorodność rekomendacji rozwojowych
14.1. Polityka gospodarcza (rozwoju) w powiązaniu z teoriami rozwoju
14.2. Prawo Wagnera. Czynnik instytucjonalny
14.3. Powrót przekonania o sprawności rynku. Konsensus waszyngtoński
14.4. Brak przekonania o sprawności rynku. Konsensus z Santiago
Rozdział 15. Alternatywne podejście do działalności gospodarczej.
Ekonomia szczęścia
15.1. Cel życia ludzkiego i cel gospodarowania w głównych teoriach
ekonomicznych
15.2. Krytyka głównych teorii ekonomicznych. Narodziny ekonomii szczęścia
15.3. Zadowolenie z życia. Wskaźnik zadowolenia z życia (SLI)
Rozdział 16. Alternatywne podejście do działalności gospodarczej.
Zadowolenie z życia
16.1. Zamożność i zadowolenie z życia w dziejach ludzkości
16.2. Zadowolenie z życia a zamożność
16.3. Zadowolenie z życia a rozwój społeczny
Rozdział 17. Przyszłość gospodarcza świata. Aspekt przyrodniczy
17.1. Globalne ocieplenie. Zmiana klimatu Ziemi
17.2. Wpływ globalnego ocieplenia na działalność gospodarczą. Migracje ludności
17.3. Determinizm przyrodniczy. Przyrodnicza granica wzrostu gospodarczego (ponownie)
17.4. Środowiskowa krzywa Kuznetsa. Rozwój zrównoważony
Rozdział 18. Przyszłość gospodarcza świata. Aspekt społeczny
18.1. Ubóstwo. Społeczna granica wzrostu gospodarczego
18.2. Zintegrowana w skali świata działalność na rzecz zwalczania ubóstwa
18.3. Postęp technologiczny a zwalczanie ubóstwa
Zakończenie. Przyszłość ekonomii
Spis symboli
Bibliografia
Mapy na wkładce
248 stron, Format: 16.2x23.7cm, oprawa miękka
