Książka stanowi autorytatywny przegląd problematyki związanej z oddziaływaniem
telewizji na dzieci, sporządzony na podstawie pięćdziesięcioletniego dorobku
badawczego z całego świata, w tym tradycji amerykańskiej i wpływów psychologii
rozwojowej oraz tradycji europejskiej, a także refleksji socjologiczno-kulturoznawczej.
Równie szeroki jest zakres metodologiczny omówionych badań, sięgający od ilościowych
metod eksperymentalnych i kwestionariuszowych do jakościowych metod etnograficznych oraz
wywiadów.
Unikatowe międzynarodowe ujęcie umożliwiło autorce Dzieci i telewizji zachowanie
właściwej równowagi między opisami analiz wpływu telewizji na dzieci w konkretnych
kontekstach ich kultury i życia codziennego a wnioskami natury ogólnej, znajdującymi
potwierdzenie na całym świecie.
Dafna Lemish jest redaktorem naczelnym „Journal of Children and
Media” oraz wykładowcą na wydziale komunikowania uniwersytetu w Tel Awiwie. Była
jedną z autorek pracy Media and the Make-Believe Worlds of Children: When Harry Potter
Meets Pokemon in Disneyland i współredagowała zbiór Children and Media in Times of War
and Conflict. Badania nad dziećmi i telewizją prowadzi od 25 lat w Stanach
Zjednoczonych, Europie i Izraelu, a jej zainteresowania obejmują znaczenie telewizji jako
czynnika socjalizacji, wpływ brutalnego przekazu telewizyjnego, funkcjonowanie
stereotypów, rozwój kompetencji medialnych, konstruowanie tożsamości płciowej oraz
rolę telewizji w życiu dzieci podczas wojny w Iraku.
Spis treści
Przedmowa
Wprowadzenie
Dlaczego ujęcie globalne (i czy takie faktycznie jest)?
Dlaczego telewizja (nadal)?
Dlaczego dzieci (wyłącznie)?
„Przewodnik” telewizyjny
1. Dom jako przestrzeń oglądania telewizji
Telewizja w domu
Rola telewizji w życiu rodzinnym
Społeczne sposoby wykorzystania telewizji
Oglądanie telewizji i wzory komunikowania się w rodzinie
Style wychowywania dzieci i mediacja rodziców
Rozmowy na tematy „telewizyjne”
Typy rozmów
Telewizja jako mówiąca książka
Rozmowy i strach
Rozmowy z rodzeństwem i rodzicami
Podsumowanie
2. Telewizja i rozwój jednostki
Teorie rozwojowe
Uwaga a rozumienie przekazu telewizyjnego
Rozwój zainteresowania telewizją
Związek między koncentracją uwagi na telewizji a rozumieniem
Rozwój upodobań telewizyjnych
Umiejętność odróżnienia fantazji od rzeczywistości
Umiejętność rozróżniania gatunków
Znaczenie rozróżnienia między fantazją a rzeczywistością w przekazie telewizyjnym
Rozwój rozumienia przekazu telewizyjnego
Rozwój rozumienia postaci telewizyjnych
Rozwój ocen moralnych
Utożsamienie z postaciami z telewizji
Reakcje strachu na przekaz telewizyjny
Telewizja, wyobraźnia i kreatywność
Refleksja pojęciowa i metodologiczna
Przypisy
3. Telewizja i zachowanie dzieci
Telewizja i agresywne zachowanie
Uczenie się agresywnych zachowań
Skumulowany efekt przemocy w telewizji
Zmienne interweniujące
Telewizja i zachowanie prospołeczne
Telewizja i reklama
Reklama dla dzieci
Reklama, odżywianie i alkohol
Reklama a samopoczucie społeczne i emocjonalne
Czy reklama działa?
Telewizja i zachowania seksualne
Pornografia i dziecięca seksualność
Telewizja i wypoczynek
Podsumowanie
Przypisy
4. Telewizja i społeczne konstruowanie rzeczywistości
Konstruowanie płci kulturowej i ról płciowych
Konstruowanie ról płciowych
Konstruowanie tożsamości płciowej
Tożsamości homoseksualne
Seks i seksualność
Obraz ciała i zaburzenia odżywiania
Społeczne konstruowanie rzeczywistości
Hipoteza „spodlonego świata”
Postrzeganie „siebie” a postrzeganie „innych”
Bogactwo i brutalność Stanów Zjednoczonych
Kulturowa integracja dzieci imigrantów
Konstruowanie rzeczywistości politycznej
Przedstawienie konfliktów
Telewizja jako narzędzie kształtowania postaw pokojowych
Gatunki edukacyjno-rozrywkowe i konstruowanie rzeczywistości społecznej
Podsumowanie
Przypisy
5. Telewizja i nauka
Telewizja i szkoła – dwa systemy edukacyjne
Oglądanie telewizji a wyniki w szkole
Telewizja i akwizycja języka
Akwizycja języka ojczystego
Nauka drugiego języka
Język audiowizualny i zdolności poznawcze
Rozwój szczególnych umiejętności oglądania telewizji
Nauka z telewizji edukacyjnej
Rozwój telewizji edukacyjnej
Teoretyczne modele oceny uczenia się z programów edukacyjnych
Children’s Television Workshop (CTW) / Sesame Workshop (SW)
Teletubisie
Podsumowanie
Przypisy
6. Wnioski dla edukacji i polityki
Kompetencja medialna
Główne nurty debaty nad kompetencją medialną
Kompetencja medialna w innych krajach świata
Praktyczne aspekty kompetencji medialnej
Programy nauczania
Proces dydaktyczny
Ocenianie
Ocena programów nauczania kompetencji medialnych
Polityka tworzenia programów dla dzieci
Treść programów dla dzieci
Konwencja o programach telewizyjnych dla dzieci i młodzieży
Przypisy
7. Konkluzje: dorastanie w globalnej kulturze ekranu
Globalna kultura ekranu
Zmiany dzieciństwa
Plany badawcze
Przypisy
Zalecane lektury dodatkowe
Bibliografia
Indeks
250 stron, B5, oprawa miękka
