Prawo budżetowe traktowane jest nie tylko jako system instytucji prawnych
określających działalność finansową państwa i samorządu, ale także jako zespół
instrumentów działania i sposobów pracy władz publicznych w sferze rozwoju gospodarki
i społeczeństwa.
W książce analizowane są regulacje prawne dotyczące budżetu państwa,
budżetów samorządów terytorialnych, związków budżetu państwa z finansami
ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, a także powiązań budżetu państwa z budżetem
europejskim.
W książce uwzględniono orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego,
sądów administracyjnych.
Praca adresowana jest do studentów wydziałów prawa i administracji oraz wydziałów
nauk ekonomicznych i zarządzania, a także do praktyków zajmujących się rozstrzyganiem
problemów prawnych z zakresu gospodarki budżetowej państwa i samorządu. Może więc
zainteresować urzędników zatrudnionych w administracji rządowej, radnych gmin,
powiatów i województw, wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, pracowników
samorządowych, pracowników regionalnych izb obrachunkowych, organów kontroli.
Praca uwzględnia stan prawny na 31 marca 2008 roku.
Prof. zw. dr hab. Andrzej Borodo jest nauczycielem akademickim, kierownikiem
Katedry Prawa Budżetowego i Finansów Samorządu Terytorialnego na Wydziale Prawa i
Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor ponad 160 prac z zakresu
prawa budżetowego, finansów samorządu terytorialnego, prawa podatkowego, prawa
bankowego. Ekspert Komisji Sejmowych, Senatu i innych instytucji publicznych. W latach
1993-1994 sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Gdańsku.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział I. ZAGADNIENIA OGÓLNE PRAWA BUDŻETOWEGO
1. Pojęcie i zakres prawa budżetowego. Prawo budżetowe a prawo finansowe
2. Źródła prawa finansowego i budżetowego
3. Polityka finansowa i budżetowa
Rozdział II. PRAWO BUDŻETOWE PAŃSTWA - USTAWA BUDŻETOWA, ZASADY BUDŻETOWE,
FORMY ORGANIZACYJNO-PRAWNE,
KLASYFIKACJE BUDŻETOWE
1. Budżet państwa, ustawa budżetowa, zasady budżetowe
2. Charakter prawny ustawy budżetowej
3. Państwowe jednostki sektora finansów publicznych
3.1. Jednostki budżetowe
3.2. Zakłady budżetowe
3.3. Gospodarstwa pomocnicze
3.4. Dochody własne i fundusze motywacyjne w jednostkach budżetowych
3.5. Fundusze celowe
3.6. Jednostki sektora finansów publicznych mające osobowość prawną - agencje
państwowe, instytucje kultury, publiczne zakłady opieki zdrowotnej,państwowe szkoły
wyższe
4. Klasyfikacje budżetowe w budżecie państwa
4.1. Części budżetu państwa
4.2. Działy budżetowe i rozdziały budżetowe
4.3. Paragrafy dochodów, wydatków i środków. Paragrafy przychodów i rozchodów
5. Rachunkowość w systemie budżetu państwa
Rozdział III. PRAWO BUDŻETOWE PAŃSTWA - PROCEDURA BUDŻETOWA
1. Instytucje prawne dotyczące projektu ustawy budżetowej
2. Budżetowe prace Sejmu, Senatu i Prezydenta RP
3. Instytucje prawne wykonywania ustawy budżetowej
4. Kontrola wykonania budżetu państwa, kontrola finansowa, audyt wewnętrzny
Rozdział IV. DOCHODY BUDŻETU PAŃSTWA - OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRAWNA
1. Dochody budżetu państwa - rodzaje i ogólna charakterystyka
2. Podatki i ich klasyfikacja
Rozdział V. PRAWO O WYDATKACH PAŃSTWOWYCH
1. Zadania państwa a wydatki państwowe
2. Struktura prawna wydatków budżetu państwa
3. Wynagrodzenia pracowników państwowej sfery budżetowej
4. Dotacje z budżetu państwa
5. Dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego
6. Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego
7. Wydatki nabywcze. Prawo zamówień publicznych
ROZDZIAŁ VI. REGULACJE PRAWNE W ZAKRESIE DŁUGU PUBLICZNEGO ORAZ DŁUGU SKARBU
PAŃSTWA
1. Pojęcie i znaczenie długu publicznego oraz długu Skarbu Państwa
2. Regulacje konstytucyjne dotyczące długu publicznego
3. Dług publiczny w ustawie o finansach publicznych
4. Skarbowe papiery wartościowe
5. Procedury oszczędnościowe i sanacyjne dotyczące deficytu i długu publicznego
6. Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa, Banku Gospodarstwa Krajowego, niektórych państwowych
osób prawnych
ROZDZIAŁ VII. BUDŻET PAŃSTWA A SYSTEM FINANSOWY UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I
ZDROWOTNYCH
1. Organizacja i ogólna charakterystyka systemu finansowego ubezpieczeń
społecznych
2. Powiązania Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z budżetem państwa
3. Otwarte fundusze emerytalne a budżet państwa
4. Waloryzacja emerytur i składek na ubezpieczenie emerytalne oraz jej budżetowe
znaczenie
5. Finansowanie zadań z zakresu ochrony zdrowia przez system ubezpieczeń zdrowotnych
oraz środki budżetowe
Rozdział VIII. BUDŻET PAŃSTWA A BUDŻET UNII EUROPEJSKIEJ
1. Pozycja prawna i cele Unii Europejskiej
2. Budżet Wspólnoty Europejskiej
3. Dochody i wydatki budżetu Wspólnoty Europejskiej
4. Zagadnienia budżetowe i finansowoprawne związków Polski ze Wspólnotą
Europejską
ROZDZIAŁ IX. PRAWO BUDŻETOWE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO - POJĘCIA,
ZASADY, FORMY ORGANIZACYJNE, INSTRUMENTY ROZWOJU, KLASYFIKACJE BUDŻETOWE
1. Pojęcie budżetu jednostki samorządu terytorialnego i jego charakter prawny
2. Zasady budżetowe
3. Jednostki samorządowego sektora finansów publicznych
3.1. Jednostki budżetowe
3.2. Zakłady budżetowe
3.3. Gospodarstwa pomocnicze
3.4. "Dochody własne" w jednostkach budżetowych
3.5. Fundusze celowe
3.6. Samorządowe instytucje kultury, publiczne zakłady opieki zdrowotnej,publiczne
szkoły wyższe
4. Klasyfikacja budżetowa w samorządach
4.1. Działy budżetowe i rozdziały budżetowe
4.2. Paragrafy dochodów, wydatków, środków, przychodów i rozchodów
5. Problem struktury budżetu samorządowego
6. Formy działalności gospodarczej samorządu terytorialnego oraz instrumenty finansowe
wspierania rozwoju gospodarczego samorządów
7. Rachunkowość budżetowa jednostek samorządu terytorialnego
ROZDZIAŁ X. PRAWO BUDŻETOWE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO - PROCEDURA
BUDŻETOWA
1. Opracowanie projektu budżetu jednostki samorządu terytorialnego
2. Uchwalanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
3. Wykonywanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
4. Kontrola wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
ROZDZIAŁ XI. KONSTRUKCJA PRAWNA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH JEDNOSTEK SAMORZĄDU
TERYTORIALNEGO
1. Systemy podziału źródeł podatkowych pomiędzy państwo i samorządy
terytorialne
2. Dochody jednostek samorządu terytorialnego w przepisach Konstytucji i Europejskiej
Karty Samorządu Lokalnego
3. Udziały podatkowe jako źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego
4. Subwencje ogólne jako źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego
5. Dotacje celowe jako źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego
6. Środki dla samorządów terytorialnych z budżetu Unii Europejskiej
Rozdział XII. PRAWO O WYDATKACH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1. Charakterystyka zadań i wydatków jednostek samorządu terytorialnego
2. Struktura i formy prawne wydatków budżetowych jednostek samorządu terytorialnego
3. Prawo zamówień publicznych w samorządach
ROZDZIAŁ XIII. PRAWO O DŁUGU PUBLICZNYM JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1. Pojęcie i ogólna charakterystyka długu publicznego jednostek samorządu
terytorialnego
2. Przychody i rozchody budżetu samorządowego
3. Kredyty i pożyczki zaciągane przez jednostki samorządu terytorialnego
4. Finansowanie przejściowych potrzeb finansowych w trakcie roku budżetowego
5. Obligacje samorządowe
6. Poręczenia i gwarancje jednostek samorządu terytorialnego
7. Pożyczki dla jednostek samorządu terytorialnego z budżetu państwa
8. Granice zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego
ROZDZIAŁ XIV. KONTROLA I NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ FINANSOWĄ I BUDŻETOWĄ
JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1. Pozycja, zadania i organy regionalnych izb obrachunkowych
2. Kontrola działalności finansowej jednostek samorządu terytorialnego przewidziana
w ustawie o regionalnych izbach obrachunkowych i innych ustawach
3. Nadzór nad działalnością finansową jednostek samorządu terytorialnego sprawowany
przez regionalną izbę obrachunkową
4. Działalność opiniodawcza regionalnej izby obrachunkowej
ROZDZIAŁ XV. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA NARUSZENIE PRAWA BUDŻETOWEGO (DYSCYPLINY
FINANSÓW PUBLICZNYCH)
1. Pojęcie i charakter odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych
2. Rodzaje naruszeń i kar
3. Organy i postępowanie
BIBLIOGRAFIA
272 strony, B5, miękka oprawa
