Publikacja jest pierwszym w Polsce kompleksowym a zarazem tak wnikliwym
opracowaniem zagadnienia egzekucji sądowej z instrumentów finansowych zapisanych na
rachunku papierów wartościowych.
W książce omówiono poszczególne etapy tego sposobu egzekucji, wraz ze
wskazaniem ewentualnych problemów, jakie mogą pojawić się w związku ze stosowaniem
art. 9118 KPC. Analiza dokonana została z wnikliwym uwzględnieniem prawa rynku
kapitałowego. Stopień szczegółowości przedstawianych zagadnień pozwolił odnieść
się do niemal wszystkich rozbieżności w poglądach zaprezentowanych do tej pory w
doktrynie prawa, a także wskazać nowe, niepodnoszone dotąd problemy, wraz z propozycją
ich rozwiązania.
Książka stanowi wartościowe kompendium wiedzy zarówno dla teoretyków prawa, jak
również dla praktyków.
W szczególności może okazać się pomocna dla komorników prowadzących egzekucje
oraz firm inwestycyjnych, które aktywnie w nich uczestniczą. Publikacja może także
stanowić źródło inspiracji dla przedstawicieli doktryny do podjęcia dyskusji nad
omawianym zagadnieniem, co może przyczynić się nie tylko do jego lepszego zrozumienia
ale i zaowocować pożądanymi zmianami legislacyjnymi
Wykaz skrótów
Wykaz literatury
Rozdział I. Instrumenty finansowe i środki pieniężne jako składniki majątku
dłużnika, do których może być skierowana egzekucja z innych praw majątkowych
§ 1. Pojęcie instrumentu finansowego
§ 2. Charakterystyka prawna instrumentów finansowych
1. Dematerializacja papierów wartościowych (instrumentów finansowych) i
dematerializacja obrotu
2. System depozytowy
3. Realizacja praw w systemie depozytowym
4. Świadectwo depozytowe
5. Charakterystyka prawna zawierania transakcji zdematerializowanymi instrumentami
finansowymi
5.1. Mechanizmy prawne transakcji na rynku regulowanym
5.1.1. Charakterystyka zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych
5.2. Sposób zawierania transakcji poza rynkiem regulowanym
5.3. Publiczne proponowanie nabycia papierów wartościowych
§ 3. Rodzaje rachunków, na których zapisane są instrumenty finansowe
1. Rachunek papierów wartościowych
1.1. Rachunek pieniężny jako rachunek powiązany z rachunkiem papierów wartościowych
1.2. Rejestr sponsora emisji
1.3. Rachunek derywatów
1.4. Zasady odrębnej rejestracji instrumentów finansowych na rachunku papierów
wartościowych
1.5. Rejestr operacyjny i rejestr sesji
2. Inny rachunek
2.1. Rachunek (ewidencja) instrumentów rynku niepublicznego oraz praw majątkowych
2.2. Rejestr uczestnika funduszu
§ 4. Wpływ regulacji materialnoprawnej na rozwiązania procesowe w egzekucji z
instrumentów finansowych
§ 5. Instrumenty finansowe jako prawa majątkowe będące przedmiotem egzekucji w
rozumieniu art. 9118 KPC
§ 6. Konsekwencje procesowe sposobu ujmowania instrumentów finansowych w art. 9118 KPC
jako przedmiotu egzekucji
§ 7. Środki pieniężne jako przedmiot egzekucji w rozumieniu art. 9118 KPC
Rozdział II. Wybrane podmioty postępowania egzekucyjnego
Podrozdział I. Organ egzekucyjny
§ 1. Ustalenie właściwości miejscowej komornika
§ 2. Okoliczności uzasadniające działanie sądu
Podrozdział II. Poddłużnik
§ 1. Pojęcie i rola procesowa poddłużnika
§ 2. Podmiotowy zakres pojęcia poddłużnika w egzekucji z instrumentów finansowych
1. Poglądy doktryny
2. Próba sformułowania własnego stanowiska
§ 3. Podmioty prowadzące rachunki dla instrumentów finansowych a status poddłużnika
1. Skutki prawne literalnej wykładni pojęcia poddłużnika
2. Zasadność funkcjonalnej wykładni pojęcia poddłużnika
§ 4. Przesłanki zakwalifikowania kilku podmiotów do roli poddłużnika
§ 5. Wnioski wynikające z analizy zakresu pojęcia poddłużnika w egzekucji z
instrumentów finansowych
Rozdział III. Czynności zajęcia instrumentów finansowych w ogólności
Podrozdział I. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego a wszczęcie egzekucji
§ 1. Wyjaśnienie podstawowych pojęć
§ 2. Stosunek pojęcia „postępowanie egzekucyjne” do pojęcia „egzekucja”
Podrozdział II. Wniosek o wszczęcie egzekucji
§ 1. Treść wniosku o wszczęcie egzekucji z innych praw majątkowych w ogólności
1. Poglądy dotyczące oznaczenia sposobu egzekucji we wniosku o wszczęcie egzekucji z
praw majątkowych
2. Znaczenie wskazania sposobu egzekucji we wniosku o wszczęcie egzekucji z innych praw
majątkowych
§ 2. Treść wniosku o wszczęcie egzekucji z instrumentów finansowych
1. Trudności związane z oznaczeniem poszczególnych instrumentów finansowych
2. Próba sformułowania własnego stanowiska co do sposobu oznaczenia przedmiotu zajęcia
we wniosku o wszczęcie egzekucji z instrumentów finansowych
Podrozdział III. Zajęcie
§ 1. Zajęcie praw majątkowych w ogólności
§ 2. Zajęcie instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych w
firmie inwestycyjnej
1. Przedmiot zajęcia z art. 9118 § 1 KPC
2. Wyłączenie obowiązku powiadomienia spółki o zajęciu akcji zdematerializowanych
oraz zgłoszenia zajęcia sądowi rejestrowemu
3. Sposób dokonania zajęcia
3.1. Zawiadomienie dłużnika
3.1.1. Zakaz odbierania świadczeń
3.1.2. Zakaz rozporządzania instrumentami finansowymi
3.1.2.1. Przeksięgowanie zajętych instrumentów finansowych na inny rachunek dłużnika
3.1.2.2. Czynności dotyczące rachunku papierów wartościowych nieobjęte zakazem z art.
9118 § 1 pkt 1 KPC
3.1.3. Zakaz rozporządzania wartościami zebranymi na rachunku
3.1.4. Zestawienie wniosków wynikających z analizy poszczególnych zakazów
3.2. Wezwanie poddłużnika
3.2.1. Zakaz wykonywania dyspozycji dłużnika
3.2.2. Zakaz wypłacania dłużnikowi pieniędzy ulokowanych na jego rachunku
3.2.3. Obowiązek wydania komornikowi lub złożenia na rachunek depozytowy sądu
zajętych sum pieniężnych
3.2.4. Dodatkowe obowiązki poddłużnika związane z wezwaniem
3.2.4.1. Informowanie o roszczeniach innych osób do zajętego prawa
3.2.4.2. Oświadczenie o przeszkodach do przekazania sum pieniężnych
3.2.4.3. Ustanowienie blokady zajętych instrumentów finansowych oraz środków
pieniężnych
3.2.4.3.1. Poszukiwanie podstawy prawnej obowiązku ustanowienia „egzekucyjnej
blokady”
4. Chwila zajęcia
5. Ocena prawna zajęcia dokonanego na podstawie art. 9118 § 1 KPC
§ 3. Zajęcie papierów wartościowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych u
sponsora emisji
1. Zawiadomienie dłużnika
1.1. Zakaz odbierania świadczeń
1.2. Zakaz rozporządzania papierami wartościowymi
1.3. Zakaz rozporządzania wartościami zebranymi na rachunku
2. Wezwanie poddłużnika
2.1. Zakaz wykonywania dyspozycji dłużnika
2.2. Zakaz wypłacania dłużnikowi pieniędzy
2.3. Obowiązek wydania pieniędzy komornikowi lub złożenia na rachunek depozytowy sądu
3. Ocena prawna zajęcia papierów wartościowych zapisanych w rejestrze sponsora emisji
§ 4. Zajęcie instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych w
banku powierniczym
1. Zawiadomienie dłużnika
2. Wezwanie poddłużnika
2.1. Wezwanie drugiego poddłużnika
2.2. Zakaz wypłacania dłużnikowi środków pieniężnych w związku z zajęciem
rachunku bankowego
§ 5. Zajęcie instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych w
innym podmiocie – wzmianka
Rozdział IV. Granice i skutki zajęcia instrumentów finansowych
Podrozdział I. Granice zajęcia
§ 1. Granice zajęcia wyznaczone wnioskiem o wszczęcie egzekucji
§ 2. Granice procesowej dopuszczalności zajęcia w aspekcie niektórych rozwiązań
materialnoprawnych
1. Granice zajęcia w stosunku do instrumentów finansowych odrębnie rejestrowanych
1.1. Ochrona praw osób trzecich do zajmowanych instrumentów finansowych
1.2. Zróżnicowany stopień ochrony praw osób trzecich do instrumentów finansowych
2. Granice zajęcia w stosunku do środków pieniężnych odrębnie rejestrowanych
3. Granice zajęcia w stosunku do instrumentów finansowych nabytych przed zajęciem
4. Granice zajęcia w stosunku do instrumentów finansowych zbytych przed zajęciem
5. Granice zajęcia w stosunku do środków pieniężnych zapisanych wyłącznie w
rejestrze sesji
6. Granice zajęcia w stosunku do środków pieniężnych przeznaczonych do rozliczenia i
rozrachunku zawartej transakcji
7. Granice zajęcia w stosunku do instrumentów finansowych zbytych poza rynkiem
regulowanym
8. Granice zajęcia w stosunku do instrumentów finansowych lub środków pieniężnych
zablokowanych w związku z wystawionym zleceniem
9. Podsumowanie rozważań dotyczących granic zajęcia oraz wnioski de lege lata
§ 3. Granice zajęcia wynikające z regulacji zawartej w art. 9114 KPC
1. Rodzaj „wierzytelności i roszczeń” wynikających z zajętego prawa –
instrumentu finansowego
2. Granice zajęcia w stosunku do instrumentów finansowych i środków pieniężnych
zapisanych na rachunku dłużnika po zajęciu
Podrozdział II. Skutki zajęcia
§ 1. Skutki zajęcia o charakterze materialnoprawnym
1. Nieważność rozporządzeń przedmiotem zajęcia wobec wierzyciela
1.1. Przedmiot rozporządzeń objętych nieważnością wobec wierzyciela
1.2. Rodzaje czynności rozporządzających objętych nieważnością wobec wierzyciela
1.2.1. Zbycie instrumentów finansowych po zajęciu
1.2.1.1. Transakcja zbycia na rynku regulowanym
1.2.1.2. Transakcja zbycia poza rynkiem regulowanym
1.2.2. Rozporządzenie środkami pieniężnymi po zajęciu
1.2.3. Rozporządzenia dokonane przed zajęciem
2. Uprawnienie wierzyciela do wykonywania praw i roszczeń dłużnika
2.1. Ustalenie zakresu uprawnień wierzyciela
2.2. Poszczególne uprawnienia przysługujące wierzycielowi
2.2.1. Świadectwo depozytowe
2.2.2. Prawa majątkowe względne inkorporowane w instrumencie finansowym
2.2.3. Informacja o stanie rachunku dłużnika
2.2.4. Uprawnienia niemajątkowe wynikające z instrumentów finansowych
2.2.4.1. Poglądy doktryny i orzecznictwa
2.2.4.2. Próba sformułowania własnego stanowiska
3. Wezwanie do spełnienia świadczenia wynikającego z zajętego prawa
4. Nienaruszalność uprawnień z klauzuli kompensacyjnej
§ 2. Skutki zajęcia o charakterze procesowym
1. Odebranie dokumentów
2. Obowiązek udzielenia wierzycielowi wyjaśnień
3. Odpowiedzialność dłużnika
4. Odpowiedzialność poddłużnika
§ 3. Skutki zajęcia derywatów
1. Charakterystyka uprawnień z derywatów
2. Charakter prawny „zbywalności” derywatów
3. Próba sformułowania własnego stanowiska co do skutków zajęcia derywatów
§ 4. Skutki zajęcia środków stanowiących depozyt zabezpieczający
1. Skutki w stosunku do środków pieniężnych
2. Skutki w stosunku do zdematerializowanych papierów wartościowych
Rozdział V. Zaspokojenie wierzytelności egzekwowanej
Podrozdział I. Ogólne sposoby zaspokojenia wierzytelności egzekwowanej z
zajętego prawa
§ 1. Geneza zagadnienia
§ 2. Poglądy doktryny na temat kolejności sposobów zaspokojenia wierzytelności
§ 3. Próba sformułowania własnego stanowiska co do kolejności sposobów zaspokojenia
Podrozdział II. Szczególne sposoby zaspokojenia wierzyciela w egzekucji z
instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych
§ 1. Zaspokojenie ze środków pieniężnych dłużnika
1. Zasada pierwszeństwa zaspokojenia ze środków pieniężnych
2. Ocena prawna analizowanego rozwiązania
§ 2. Zaspokojenie ze sprzedaży instrumentów finansowych
1. Sprzedaż egzekucyjna na zlecenie dłużnika
1.1. Właściwość poddłużnika zobowiązanego do wezwania dłużnika
1.1.1. Sponsor emisji
1.1.2. Bank powierniczy
1.2. Ocena rozwiązania polegającego na złożeniu przez dłużnika zlecenia sprzedaży
egzekucyjnej
1.3. Zakres uprawnień dłużnika przymusowo realizowanych w egzekucji
1.3.1. Obowiązek wskazania instrumentów
1.3.2. Termin na wystawienie i realizację.zlecenia
1.3.3. Wystawienie zlecenia sprzedaży egzekucyjnej instrumentów finansowych
1.3.3.1. Rys historyczny zagadnienia
1.3.3.2. Określenie parametrów zlecenia
1.3.3.3. Dopuszczalność modyfikacji zlecenia oraz złożenia kilku zleceń
1.3.3.4. Sprzedaż egzekucyjna papierów wartościowych zapisanych w rejestrze sponsora
emisji
2. Sprzedaż egzekucyjna na zlecenie wierzyciela
2.1. Zakres uprawnień przysługujących wierzycielowi celem dokonania sprzedaży
egzekucyjnej
2.1.1. Prawo wyboru instrumentów finansowych
2.1.1.1. Termin na powiadomienie wierzyciela
2.1.2. Prawo złożenia zlecenia sprzedaży instrumentów finansowych
2.1.2.1. Dopuszczalne sposoby rozumienia zagadnienia
2.1.2.2. Próba sformułowania własnego stanowiska
2.2. Termin na wystawienie i realizację zlecenia sprzedaży egzekucyjnej instrumentów
finansowych
2.3. Sprzedaż papierów wartościowych zapisanych w rejestrze sponsora emisji
2.4. Ocena uprawnień wierzyciela w toku egzekucji
3. Sprzedaż egzekucyjna na zlecenie kuratora
4. Problem dopuszczalności innych trybów sprzedaży egzekucyjnej instrumentów
finansowych
4.1. Tryb zlecenia sprzedaży poza rynkiem regulowanym
4.1.1. Istota problemu
4.1.2. Próba sformułowania własnego stanowiska
4.2. Tryb sprzedaży poza rynkiem regulowanym bez zlecenia
4.3. Tryb publicznego proponowania nabycia papierów wartościowych
4.4. Postulaty de lege ferenda
Zakończenie
Indeks rzeczowy
328 stron, oprawa miękka