Monografia stanowi pierwszą w nauce prawa cywilnego próbę kompleksowej
analizy zdarzeń prawnych nazywanych w nauce prawa cywilnego m.in. czynnościami podobnymi
do czynności prawnych.
Autor formułuje definicję czynności podobnych do czynności prawnych oraz
ustala zbiór takich czynności wskazanych w kodeksie cywilnym i kodeksie rodzinnym i
opiekuńczym.
W publikacji przedstawiono analizę przepisów kodeksu cywilnego pod kątem tego, czy
mogą być one, a jeśli tak, to na jakiej podstawie, stosowane również do czynności
podobnych. Przedmiotem badań autora są takie instytucje jak: zdolność do czynności
prawnych, forma oświadczenia woli, złożenie oświadczenia woli, wykładnia oświadczeń
woli, wreszcie wady takich oświadczeń i skutki tych wad.
W książce wykorzystano w szerokim zakresie osiągnięcia współczesnej teorii prawa,
semiotyki i filozofii analitycznej.
Spis treści:
Wykaz skrótów
str. 11
Od Autora
str. 13
Rozdział I
Wstęp
str. 15
1. Przedmiot badań
str. 15
1.1. Szkic problematyki semantycznej
str. 15
1.2. Zakres materiału wykorzystywanego w badaniach
str. 24
2. Problemy metodologiczne
str. 28
2.1. Paradygmat metodologiczny
str. 28
2.2. Źródła hipotez badawczych
str. 36
3. Zadania opracowania
str. 50
3.1. Zadania teoretyczne
str. 50
3.2. Zadania praktyczne
str. 54
Rozdział II
"Czynności podobne do czynności prawnych" - próba analizy semiotycznej
str. 56
1. Próba analizy semiotycznej wyrażenia "być podobnym do"
str. 56
2. Analiza syntaktyczna wyrażenia "czynność podobna do czynności prawnej"
str. 57
3. Analiza semantyczna wyrażenia "czynność podobna do czynności prawnej"
str. 58
4. Wnioski
str. 60
Rozdział III
Czynności podobne do czynności prawnych jako czyny
str. 61
1. Hipoteza
str. 61
2. Sposoby rozumienia wyrażenia "czyn"
str. 61
3. Uzasadnienie hipotezy
str. 65
4. Dogmatycznoprawne konsekwencje uznania hipotezy
str. 70
Rozdział IV
Czynności podobne do czynności prawnych jako znaki
str. 80
1. Hipoteza
str. 80
2. Sposoby rozumienia wyrażenia "znak"
str. 81
3. Uzasadnienie hipotezy
str. 93
4. Dogmatycznoprawne konsekwencje uznania hipotezy
str. 97
Rozdział V
Czynności podobne do czynności prawnych jako czynności konwencjonalne
str. 103
1. Hipoteza
str. 103
2. Sposoby rozumienia wyrażenia "czynność konwencjonalna"
str. 105
3. Reguły sensu czynności prawnych i czynności podobnych do czynności prawnych jako
czynności konwencjonalnych
str. 107
3.1. Uwagi wstępne
str. 107
3.2. Reguły sensu. Szkic problematyki
str. 108
3.3. Źródła reguł sensu
str. 115
3.4. Konsekwencje teoretyczne różnicy genetycznej między czynnościami prawnymi a
czynnościami podobnymi do czynności prawnych
str. 117
3.5. Reguły konstytutywne czynności prawnych a reguły konstytutywne czynności
podobnych do czynności prawnych
str. 123
3.5.1. Reguły konstytutywne. Szkic problematyki
str. 123
3.5.2. Reguły konstytutywne a hipoteza o różnicy genetycznej czynności prawnych i
czynności podobnych do czynności prawnych
str. 125
3.6. Struktura czynności prawnych a struktura czynności podobnych do czynności prawnych
str. 136
4. Uzasadnienie hipotez
str. 141
5. Dogmatycznoprawne konsekwencje uznania hipotez
str. 146
Rozdział VI
Czynności podobne do czynności prawnych jako performatywy
str. 156
1. Hipoteza
str. 156
2. Sposoby rozumienia wyrażenia "performatyw"
str. 158
2.1. Czynność i wytwór czynności
str. 158
2.2. Znaczenie wyrażenia "performatyw"
str. 160
2.3. Performatywy a czynności konwencjonalne
str. 167
3. Wytwory czynności prawnych a wytwory czynności podobnych do czynności prawnych
str. 170
3.1. Uwagi wstępne
str. 170
3.2. Status wytworów czynności prawnych a status wytworów czynności podobnych do
czynności prawnych
str. 170
3.3. Wybrane konsekwencje teoretyczne zróżnicowanego statusu wytworów czynności
prawnych a wytworów czynności podobnych do czynności prawnych
str. 175
3.4. "Rozpoznanie czynności podobnych do czynności prawnych przez prawodawcę"
- próba uściślenia
str. 182
3.5. Problem reguł konsekwencyjnych
str. 183
3.5.1. Uwagi wstępne
str. 183
3.5.2. Relacje modalne między czynnościami prawnymi oraz czynnościami podobnymi do
czynności prawnych a ich wytworami
str. 185
3.5.3. Reguły konsekwencyjne czynności prawnych a reguły konsekwencyjne czynności
podobnych do czynności prawnych
str. 187
4. Uzasadnienie hipotezy
str. 188
5. Dogmatycznoprawne konsekwencje uznania hipotez
str. 190
Rozdział VII
Definicja i systematyka czynności podobnych do czynności prawnych
str. 200
1. Definicja "czynności podobnych do czynności prawnych"
str. 200
2. Interpretacja semiotyczna definicji "czynności podobnych do czynności
prawnych"
str. 200
3. Zakres "czynności podobnych do czynności prawnych"
str. 202
4. Próba systematyzacji czynności podobnych do czynności prawnych
str. 205
5. Przypadki graniczne
str. 209
Rozdział VIII
Własności podmiotu dokonującego czynności podobnych do czynności prawnych
str. 212
1. Zdolność do czynności prawnych a czynności podobne do czynności prawnych
str. 216
1.1. Uwagi wstępne
str. 216
1.2. Instytucja zdolności do czynności prawnych a czynności podobne do czynności
prawnych
str. 218
1.3. Znaczenie poszczególnych norm instytucji zdolności do czynności prawnych dla
czynności podobnych do czynności prawnych
str. 225
2. "Dostateczne rozeznanie"
str. 230
2.1. Uwagi wstępne
str. 230
2.2. "Dostateczne rozeznanie" a przebaczenie
str. 231
2.3. "Dostateczne rozeznanie" a inne niż przebaczenie czynności podobne do
czynności prawnych
str. 234
3. Wnioski
str. 239
Rozdział IX
Forma czynności podobnych do czynności prawnych
str. 241
1. Uwagi wstępne
str. 241
2. Instytucja formy czynności prawnych a czynności podobne do czynności prawnych
str. 243
3. Zasada swobody formy czynności prawnych a czynności podobne do czynności prawnych
str. 245
4. Przepisy o formach szczególnych a czynności podobne do czynności prawnych
str. 252
4.1. Uwagi wstępne
str. 252
4.2. Przepisy o formach szczególnych in genere
str. 253
4.3. Hierarchia form szczególnych a czynności podobne do czynności prawnych
str. 259
4.4. Skutki niedochowania formy szczególnej
str. 260
4.5. "Forma następcza" czynności prawnych a czynności podobne do czynności
prawnych
str. 262
4.6. Zastępcza forma sądowa oświadczeń woli a czynności podobne do czynności
prawnych
str. 264
5. Wnioski
str. 264
Rozdział X
Komunikowanie czynności podobnych do czynności prawnych
str. 266
1. Uwagi wstępne
str. 266
2. Komunikowanie oświadczeń woli a komunikowanie czynności podobnych do czynności
prawnych w świetle teorii komunikacji
str. 269
2.1. Schemat komunikacji
str. 269
2.2. Wytworzenie materialnych substratów oświadczeń woli i czynności podobnych do
czynności prawnych a nadanie tych czynności
str. 271
2.3. Autor a nadawca oświadczeń woli i czynności podobnych do czynności prawnych
str. 275
2.4. Komunikat zawierający oświadczenie woli a komunikat zawierający czynność
podobną do czynności prawnej
str. 277
2.5. Kanał komunikacji oświadczeń woli i czynności podobnych do czynności prawnych
str. 281
2.6. Odbiorca oświadczenia woli i czynności podobnych do czynności prawnych a adresat
tych czynności
str. 284
2.7. Zakłócenia procesu komunikowania oświadczeń woli i czynności podobnych do
czynności prawnych
str. 291
3. Wnioski
str. 293
Rozdział XI
Wykładnia czynności podobnych do czynności prawnych
str. 295
1. Uwagi wstępne
str. 295
1.1. Przedmiot badań
str. 295
1.2. Założenia metodologiczne
str. 298
2. Podmiot wykładni
str. 301
3. Przedmiot wykładni
str. 303
3.1. Uwagi wstępne
str. 303
3.2. Status ontyczny przedmiotu wykładni
str. 304
3.3. Status semiotyczny przedmiotu wykładni
str. 306
3.4. Przedmiot wykładni w perspektywie pragmatycznej
str. 308
4. Czas wykładni
str. 316
5. Metody wykładni
str. 317
5.1. Uwagi wstępne o metodach wykładni
str. 317
5.2. Metoda subiektywno-indywidualna
str. 320
5.3. Metoda obiektywna (normatywna)
str. 323
5.4. Subiektywno-indywidualna wykładnia czynności podobnych do czynności prawnych
str. 326
6. Reguły wykładni czynności podobnych do czynności prawnych
str. 329
7. Reguły inferencyjne
str. 335
8. Wnioski
str. 338
Rozdział XII
Wady czynności podobnych do czynności prawnych i skutki tych wad
str. 341
1. Uwagi wstępne
str. 341
1.1. Przedmiot badań
str. 342
1.2. Założenia metodologiczne
str. 343
2. Wady oświadczeń woli i czynności prawnych a wady czynności podobnych do czynności
prawnych
str. 344
2.1. Brak świadomości lub swobody podjęcia decyzji lub wyrażenia woli a czynności
podobne do czynności prawnych
str. 344
2.2. Pozorność a czynności podobne do czynności prawnych
str. 351
2.3. Błąd a czynności podobne do czynności prawnych
str. 355
2.4. Podstęp a czynności podobne do czynności prawnych
str. 369
2.5. Groźba a czynności podobne do czynności prawnych
str. 376
2.6. Czynności podobne do czynności prawnych sprzeczne z prawem
str. 386
2.7. Czynności podobne do czynności prawnych zmierzające do obejścia prawa
str. 393
2.8. Czynności podobne do czynności prawnych sprzeczne z zasadami współżycia
społecznego
str. 396
2.9. Inne wady czynności prawnych a czynności podobne do czynności prawnych
str. 401
3. Skutki wad czynności podobnych do czynności prawnych
str. 402
3.1. Uwagi wstępne
str. 402
3.2. Nieistnienie czynności podobnych do czynności prawnych
str. 403
3.3. Nierozpoznanie przez system prawny czynności podobnych do czynności prawnych
str. 405
3.4. Nieadekwatność dla czynności podobnych do czynności prawnych innych skutków
wadliwości czynności prawnych
str. 408
4. Dogmatyka prawa cywilnego a wady czynności podobnych do czynności prawnych i skutki
tych wad
str. 410
5. Wnioski
str. 413
Rozdział XIII
Podsumowanie wyników opracowania
str. 416
Bibliografia
str. 423
Zestawienie orzecznictwa
str. 433
436 stron, A5, oprawa twarda