Co takiego jest w polityce, iż przyciąga uwagę?
Jak są przetwarzane informacje polityczne, w jaki sposób dochodzi do
sądów i ocen politycznych wydarzeń i postaci?
W jakim stopniu jesteśmy w swoich politycznych wyborach racjonalni, a w
jakim kierujemy się emocjami, symbolami, schematami?
Skąd się bierze poparcie dla określonych wizji porządku społecznego i
określonych typów przywódców?
Odpowiedzi na te pytania stanowią treść niniejszego podręcznika.
Autorzy od kilkunastu lat prowadzą badania psychopolityczne, których wyniki
pozwalają zrozumieć polityczne postawy i zachowania polityczne Polaków. Poznanie tego,
co psychologiczne w polityce, ułatwia jej zrozumienie.
Spis treści:
Przedmowa (Krystyna Skarżyńska)
WSTĘP
Psychologia polityczna: główne tematy, ważniejsze dokonania i fazy rozwoju (Krystyna
Skarżyńska)
Bibliografia
Część pierwsza
AKTORZY POLITYCZNI: CZYM JEST POLITYKA DLA JEDNOSTKI
Aktywność i bierność polityczna (Krystyna Skarżyńska)
Formy aktywności politycznej
Związki między różnymi typami aktywności politycznej
Psychologiczne uwarunkowania aktywności i bierności politycznej
Sytuacyjne uwarunkowania partycypacji politycznej: rola interesów
Aktywność i bierność wyborcza
Bibliografia
Autorytaryzm i jego psychopolityczne konsekwencje (Krzysztof
Korzeniowski) Wprowadzenie
Autorytaryzm - wprowadzenie pojęciowe
Podstawowe metody pomiaru autorytaryzmu
Autorytaryzm w Polsce czasów transformacji
Źródła autorytaryzmu
Poglądy społeczno-polityczne osób autorytarnych
Preferencje polityczne osób autorytarnych
Autorytaryzm a zachowania wyborcze
Komentarze i kontrowersje
Bibliografia
Przywództwo polityczne (Urszula Jakubowska)
Przywództwo polityczne - cechy charakterystyczne
Style politycznego przewodzenia
Teorie wyłaniania się politycznego przywódcy
Osobowość przywódców politycznych
Cechy relacji między potencjalnym przywódcą a jego zwolennikami
Podsumowanie i komentarz
Bibliografia
Część druga
MECHANIZMY POLITYCZNEGO FUNKCJONOWANIA
Myślenie polityczne (Janusz Reykowski)
Co to jest myślenie polityczne
Przebieg procesów myślenia politycznego
Podstawy myślenia politycznego
Poziom myślenia politycznego
Systematyczne źródła błędów
Bibliografia
Władza: wymiary, funkcje oraz społeczne przekonania na jej temat
(Marek Ziółkowski)
Wstęp - różne sposoby ujmowania władzy
Władza jako "moc sprawcza", jako zdolność uzyskiwania efektów. Aktywne
podmiotowe sprawstwo czy bezosobowe medium?
Władza w sytuacji konfliktu
Władza do czegoś i władza nad kimś jako dwa nieodłączne elementy stosunku
panowania-podległości
Obiektywne uwarunkowania i subiektywne aspekty podporządkowania się władzy państwowej.
Problem władzy prawomocnej
Bibliografia
Czynniki ograniczające racjonalność poglądów i zachowań politycznych
(JoannaMandrosz)
Jak dalece racjonalny jest proces dokonywania wyborów politycznych
Jak schematy i stereotypy ograniczają racjonalność poglądów politycznych
Afekt jako przyczyna nieracjonalności poglądów politycznych
Nieracjonalność symbolicznych ideologii
Racjonalni czy nieracjonalni
Bibliografia
Ekstremizm polityczny (Urszula Jakubowska)
Pojęcie ekstremizmu politycznego
Ekstremizm polityczny w badaniach psychologów
Charakterystyki osobowościowe
Właściwości intelektualne i rozwój moralny
Czynniki psychopatologiczne
Czynniki społeczne
Podsumowanie i komentarz
Bibliografia
Konflikty polityczne (Janusz Reykowski)
Pojęcie konfliktu
Geneza sytuacji konfliktowych
Dynamika konfliktu
Czy konflikty są nieuchronne
Czynniki wpływające na przebieg konfliktów
Sposoby rozwiązywania konfliktów
Bibliografia
Psychospołeczne uwarunkowania zachowań wyborczych (Krzysztof
Korzeniowski)
O specyfice zachowań wyborczych
Zachowania wyborcze - czym są
Klasyczne próby wyjaśnienia zachowań wyborczych
Wyborca racjonalny
Identyfikacja z partią
Głosowanie tematyczne (issue uoting)
Ocena kandydata a preferencje wyborcze
Absencja wyborcza a preferencje wyborcze
Zakończenie
Literatura polska proponowana zainteresowanym
Bibliografia
Część trzecia
PSYCHOLOGICZNE PROCESY TOWARZYSZĄCE ZMIANIE SYSTEMOWEJ
Okrągły Stół jako mechanizm rozwiązywania makrospołecznych konfliktów i
zmiany systemu (Janusz Reykowski)
Ujęcie narracyjne
Społeczny i polityczny kontekst porozumień przy Okrągłym Stole
Czy rozmowy musiały się udać?
Zasady prowadzenia negocjacji
Czy Okrągły Stół był potrzebny?
Uwaga końcowa
Bibliografia
Nacjonalizm i patriotyzm: orientacje ideologiczne i postawy jednostek (Krystyna
Skarżyńska)
Nacjonalizm jako ideologia
Nacjonalizm jako ruch polityczny
Nacjonalizm jako proces budowania państwowości
Orientacje narodowe jednostek: nacjonalizm i patriotyzm
Uprzedzenia i stereotypy narodowe (etniczne) jako zjawisko społecznie podzielane
Bibliografia
Utrata i poszukiwanie społeczno-politycznego sensu. Anomia i paranoja
polityczna (Krzysztof Korzeniowski)
Wprowadzenie
Anomia: co to takiego?
Źródła anomii
Konsekwencje anomii
Spiskowa teoria dziejów
Zakonspirowane, głęboko uknute spiski. Kategoria paranoi politycznej
Podsumowanie
Bibliografia
Dlaczego reformatorzy tracą poparcie społeczne (Janusz Czapiński)
Teoria społecznej niewdzięczności
Dowody empiryczne
Podsumowanie
Bibliografia
Część czwarta
PODEJŚCIA, PROCEDURY, METODY I TECHNIKI BADAWCZE
Podejścia, procedury, metody i techniki badawcze (Urszula Jakubowska)
Podejście idiograficzne i nomotetyczne. Badania poprzeczne oraz podłużne Procedury
badawcze
Studium przypadku (psychobiografie)
Procedura lustracji
Procedura korelacyjna
Procedury eksperymentalne
Quasi-eksperyment
Eksperyment naturalny
Eksperyment laboratoryjny
Symulacja eksperymentalna
Podsumowanie i komentarz
Bibliografia
Indeks
372 strony, B5, miękka oprawa
