Podręcznik Wacława Jarmołowicza pt. Ekonomia. Zagadnienia wybrane (wyd.
II zmien.) stanowi istotną pomoc merytoryczną dla studentów z zakresu mikro- i
makroekonomii.
Jego lektura może przyczynić się do lepszego poznania teoretycznych podstaw
funkcjonowania gospodarki rynkowej, jej podmiotów, instytucji i mechanizmów, a także do
większego zrozumienia otaczającej nas rzeczywistości. Jest to szczególnie istotne w
okresie zmian w gospodarce i polityce gospodarczej Polski, jej przechodzenia od gospodarki
centralnie planowanej do rynkowej, integracji w ramach Unii Europejskiej i globalizacji.
Prof. zw. dr hab. Zdzisław W. Puślecki
WACŁAW JARMOŁOWICZ – prof. dr hab. nauk ekonomicznych, prof. zw.
Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu i Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w
Poznaniu, doświadczony i cieszący się uznaniem nauczyciel akademicki.
Specjalizuje się w teorii ekonomii (głównie w makroekonomii) oraz polityce gospodarczej
(a zwłaszcza w gospodarowaniu pracą). Autor i współautor blisko 250
publikacjinaukowych i dydaktycznych (w tym kilku samodzielnych książek) oraz redaktor
naukowy i współautor kilkunastu prac zbiorowych i kilku podręczników. Konsultant
ekonomiczny instytucji i organizacji gospodarczych, członek Polskiego Towarzystwa
Ekonomicznego i Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Spis treści:
Od Autora 9
R o z d z i a ł 1
Ekonomia – nauka o gospodarowaniu 11
R o z d z i a ł 2
Czynniki produkcji i ich rola w procesach gospodarowania 15
R o z d z i a ł 3
Podmioty ekonomiczne współczesnej gospodarki rynkowej 21
1 . Pojęcie podmiotu ekonomicznego 21
2 . Gospodarstwo domowe 21
3 . Przedsiębiorstwo 22
4 . Państwo 25
R o z d z i a ł 4
Ustroje gospodarcze – ich typologia i właściwości 29
1 . Pojęcie ustroju gospodarczego 29
2 . Ustroje liberalne i etatystyczne 30
3 . Gospodarka centralnie zarządzana i rynkowa 32
4 . Ustroje kapitalistyczne i socjalistyczne 34
5 . Ustrój klasowy i bezklasowy 35
6 . Ustroje demokratyczne i autorytarne 35
R o z d z i a ł 5
Mikro- i makroekonomiczne aspekty analizy rynku 37
1 . Pojęcie rynku, infrastruktury rynkowej i mechanizmu rynkowego 37
2 . Modele konkurencji rynkowej 40
3 . Popyt rynkowy i jego elastyczność 42
4 . Podaż rynkowa i jej elastyczność 45
5 . Stany równowagi i nierównowagi rynkowej 46
6 . Procesy dostosowawcze w różnym horyzoncie czasowym 47
7 . Typy i rodzaje dostosowań rynkowych 49
8 . Równowaga i nierównowaga gospodarcza 50
9 . Funkcje rynku w gospodarce 51
R o z d z i a ł 6
Podstawy teorii konsumenta 53
1 . Pojęcie użyteczności 53
2 . Użyteczność krańcowa a cena towaru 55
3 . Popyt i użyteczność a nadwyżka konsumenta 56
4 . Krzywa obojętności i równowaga konsumenta 57
5 . Efekt dochodowy i substytucyjny 59
R o z d z i a ł 7
Podstawy teorii produkcji 61
1 . Elementy teorii funkcjonowania przedsiębiorstwa 61
2 . Pojęcie i składniki kosztów produkcji oraz zysku i straty 61
3 . Funkcja produkcji 62
4 . Rodzaje kosztów i kształt ich krzywych (w krótkim okresie) 63
5 . Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwie w warunkach konkurencji doskonałej 67
6 . Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwie monopolistycznym 69
R o z d z i a ł 8
Tworzenie i podział produktu społecznego (dochodu narodowego) w gospodarce
narodowej 73
1 . Przepływy międzygałęziowe a rachunek dochodu narodowego i produktu społecznego 73
2 . Produkt społeczny i jego konkretyzacje 75
R o z d z i a ł 9
Wzrost gospodarczy 79
1 . Pojęcie i miary 79
2 . Czynniki wzrostu 80
3 . Modele wzrostu gospodarczego 81
4 . Ujęcie systemowe 84
R o z d z i a ł 10
Cykl koniunkturalny 87
1 . Pojęcie cyklu oraz jego rodzaje 87
2 . Charakterystyka cyklu klasycznego 90
3 . Teorie cyklu 92
R o z d z i a ł 11
Zatrudnienie i bezrobocie w gospodarce rynkowej 95
1 . Zatrudnieni i bezrobotni 95
2 . Typy i rodzaje bezrobocia oraz jego przyczyny 97
3 . Ekonomiczne skutki bezrobocia 98
Inflacja jako zjawisko społeczno-gospodarcze 101
1 . Pojęcie i miary inflacji 101
2 . Skutki i przyczyny inflacji 102
3 . Inflacja a bezrobocie – krzywa Phillipsa 103
R o z d z i a ł 13
Polityka gospodarcza państwa 107
1 . Pojęcie polityki gospodarczej i jej przesłanki 107
2 . Cele i typy polityki gospodarczej 110
R o z d z i a ł 14
System bankowy i polityka pieniężno-kredytowa 113
1 . System bankowy i jego struktura 113
2 . Rynek pieniężny i jego elementy 114
3 . Bank centralny i jego rola w polityce pieniężno-kredytowej 117
R o z d z i a ł 15
Polityka fiskalna 123
1 . Pojęcie polityki fiskalnej (budżetowej) 123
2 . Funkcje polityki fiskalnej 125
3 . Pasywna i aktywna polityka fiskalna 129
R o z d z i a ł 16
Polityka państwa na rynku pracy 131
1 . Ustawowe i umowne regulacje stosunków pracy 131
2 . Formy ingerencji państwa w kształtowanie się wynagrodzeń za pracę 132
3 . Polityka zatrudnienia – kierunki i sposoby realizacji 133
4 . Polityka rynku pracy – cele i instrumenty 134
R o z d z i a ł 17
Wymiana międzynarodowa i zagraniczna polityka gospodarcza 137
1 . Międzynarodowe powiązania gospodarcze 137
2 . Systemy rozliczeń międzynarodowych i ich wpływ na rozwój wymiany gospodarczej 138
3 . Polityka handlowa i jej środki 142
4 . Globalizacja i integracja gospodarcza 142
R o z d z i a ł 18
Modele ustrojowe gospodarki rynkowej 145
1 . Wyróżniki ustrojowe 145
2 . Gospodarka neoliberalna 145
3 . Społeczna gospodarka rynkowa 146
4 . Gospodarka socjaldemokratyczna 147
A n e k s 1
Wybrane kierunki i szkoły oraz ich przedstawiciele i dzieła w rozwoju teorii
ekonomii . 149
1. Myśl ekonomiczna w starożytności (do V w. n.e.) . 149
2. Myśl ekonomiczna w średniowieczu (XIII-XVI w.) 149
3. Rozwój myśli ekonomicznej w czasach nowożytnych (XVII-XVIII w.) 150
4 . Rozwój myśli ekonomicznej w czasach nowożytnych (XVIII-XIX w.) 150
5 . Marginalizm (XIX-XX w.) 151
6 . Kierunki i szkoły w rozwoju teorii ekonomii (XIX-XX w.) 151
7 . Współczesna myśl ekonomiczna (XX-XXI w.) 152
A n e k s 2
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii 153
A n e k s 3
Przykładowe pytania i zagadnienia egzaminacyjne 155
Bibliografia 159
Spis tabel 161
Spis rysunków 163
164 strony, A5, oprawa miękka
