Książka ta, znacznie lepiej niż jakakolwiek znana mi pozycja, oddaje
złożony charakter życia codziennego w nazistowskich Niemczech z perspektywy
przywódców politycznych, zwyczajnych obywateli oraz ich żydowskich ofiar. Przedstawiona
w niej interpretacja narodowego socjalizmu i jego zwolenników skuteczniej wytrąca
czytelnika z równowagi niż wizja zastraszonego i zahipnotyzowanego społeczeństwa.
Zaletą książki jest nie tylko podziwu godna klarowność analiz; zawiera ona także
fragmenty pełne takiego tragizmu i smutku, które przyprawiają czytelnika o drżenie
serca.
Thomas Childers, autor książki “In the Shadows of War”
Peter Fritzsche w przejrzysty i zwięzły sposb wyjaśnia zagadkę
ideologicznej władzy nazizmu nad Niemcami.
Podstawowym elementem, który przyciągał doń Niemców, była idea
„wspólnoty narodowej” (Volksgemeinschaft), która jawiła im się jako szansa na
zjednoczenie narodu i umocnienie jego pozycji po klęsce z roku 1918.
Celem nazistów było wytworzenie w umysłach ludzi nowej świadomości narodowej i
rasowej. Aby jednak Niemcy mogły żyć, inne narody – a zwłaszcza żydowski –
musiały zginąć. W tysiącach zaczęto więc przygotowywać Niemców do tego, by nieco
później w tysiącach innego rodzaju obozów niszczyć „wrogów” narodu niemieckiego.
Fritzsche śledzi też wysiłki, jakie podejmowali Niemcy, aby się dopasować do swej
nowej tożsamości rasowej, uwierzyć, że wojna jest nieodzowna, oraz pogodzić się z
bezwzględnym mechanizmem bezwarunkowej zagłady – po to, krótko mówiąc, by stać
się nazistami.
Życie i śmierć w Trzeciej Rzeszy to imponujący i skłaniający do refleksji, a
zarazem przyprawiający o dreszcz przerażenia obraz tego, jak ideologia opanowuje ludzkie
umysły.
Spis treści:
1. ODRODZENIE NARODOWE
„Heil Hitler!”
Do jakiego stopnia Niemcy rzeczywiście popierali nazistów?
Volksgemeinschaft, czyli wspólnota narodowa
Wchłaniając naród
Unter Uns, czyli audiowizualna przestrzeń nazizmu
2. PIELĘGNOWANIE RASY
Aryjskie paszporty
Biologia a narodowa rewolucja
Patrzeć jak Aryjczyk
Obóz
„Niegodni życia”
Napaść na niemieckich Żydów
3. IMPERIUM ZAGŁADY
Pisanie listów
Imperialny projekt
Ekspansja niemieckiego imperium
Projekty ostatecznego rozwiązania „kwestii żydowskiej”
Deportacja niemieckich Żydów
Holokaust
4. DOGŁĘBNA WIEDZA
Dworzec kolejowy
Żydowscy świadkowie
Niemieccy świadkowie
Sprawcy i ofiary
Wyobrażenia o końcu wojny
Interpretacje tragedii
PRZYPISY
INDEKS
483 strony, B5, oprawa miękka
