Materiały dowodowe zbierane dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu klęski
wrześniowej oraz ukarania winnych, jak i działalność powoływanych w tym celu agend
rządowych są dziś znane jedynie w niewielkim stopniu nawet przez profesjonalnych
historyków i nigdy nie stały się tematem opracowań. Dokumenty te traktowane były
zwłaszcza w kręgach zwolenników sanacji jako materiał wysoce stronniczy i tendencyjny.
Opinie takie powtarzane są nadal pomimo upływu 60 lat od zakończenia wojny w
niektórych współczesnych opracowaniach.
Myślą przewodnią wydawców niniejszej publikacji było umożliwienie Czytelnikom
dokonania próby weryfikacji tych sądów, jak również przypomnienie faktu, iż winni
nigdy nie zostali rozliczeni. A warto o tym i dziś pamiętać, że „stanowisko dowódcy
to nie tylko honory, ale i odpowiedzialność”.
Publikowany zbiór dokumentów zawiera 37 różnorodnych materiałów źródłowych
ilustrujących metody i kierunki działań podejmowanych przez rząd na emigracji dla
wyjaśnienia przyczyn i przebiegu klęski wrześniowej oraz ukarania winnych, a także
zamieszczone w aneksie opracowanie na ten temat przygotowane w okupowanej Polsce.
ze Wstępu
Wstęp 5
DOKUMENTY 27
Nr 1. [1939 listopad], [Francja]. - Meldunek dowódcy 26 pułku ułanów płk. Ludwika
Schweizera, dotyczący działań pułku w czasie kampanii wrześniowej
27
Nr 2. [1939 listopad], [Francja]. - Oświadczenie dyrektora gabinetu w Prezydium Rady
Ministrów Adama Romera w sprawie oskarżenia ambasadora RP w Ankarze Michała
Sokolnickiego o nadużycia finansowe 49
Nr 3. 1939 listopad 3, Bukareszt. - Protokół przesłuchania dyrektora Departamentu
Konsularnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Wiktora Drymmera na temat funduszu
specjalnego MSZ 51
Nr 4. 1939 listopad 3, [Bukareszt]. - Drugi protokół przesłuchania Wiktora Drymmera
53
Nr 5. 1939 listopad 4, Bukareszt. - Protokół przesłuchania naczelnika wydziału
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Leonarda Szepietowskiego na temat funduszu specjalnego
MSZ 54
Nr 6. 1939 listopad 5. - Protokół przesłuchania wicedyrektora Gabinetu Ministra Spraw
Zagranicznych Seweryna Sokołowskiego na temat funduszu specjalnego MSZ
55
Nr 7. 1939 listopad 5, Bukareszt. - Notatka prokuratora Sądu Najwyższego Zdzisława
Piernikarskiego z przesłuchania Seweryna Sokołowskiego 56
Nr 8. 1939 listopad 12, Bukareszt. - Zeznanie spisane przez Seweryna Sokołowskiego
58
Nr 9. 1939 listopad 15, Paryż. - Obwieszczenie w sprawie powołania Komisji dla
rejestracji faktów i zbierania dokumentów, dotyczących ostatnich zdarzeń w Polsce
59
Nr 10. 1939 listopad 30, Angers. - Dekret Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza o
odpowiedzialności oficerów za działalność w czasie kampanii wojennej 1939 r.
61
Nr 11. 1940 styczeń 2, Angers. - Wniosek ministra Jana Stańczyka w sprawie
pociągnięcia do odpowiedzialności członków rządu Felicjana Sławoja Składkowskiego
65
Nr 12. [1940] styczeń 8, Stambuł. - Sprawozdanie Karola Alexandrowicza z rozmowy z
ambasadorem RP w Bukareszcie Rogerem Raczyńskim na temat okoliczności dymisji prezydenta
RP Ignacego Mościckiego i wyznaczenia nowego kandydata na ten urząd
69
Nr 13. [1940 styczeń 15], [Angers]. - Sprawozdanie dotyczące powołania, organizacji i
pierwszych miesięcy działalności Komisji dla Rejestracji Faktów i Zbierania
Dokumentów, dotyczących ostatnich zdarzeń w Polsce. 74
Nr 14. [1940] - Wykaz akt Komisji Badawczej w Bukareszcie 89
Nr 15. [1940]. - Wykaz akt p. Gielniewskiego 90
Nr 16. [1940]. - Wykaz akt prof. Glasera 92
Nr 17. 1940 luty 15, Paryż. - Protokół przesłuchania Kazimierza Zielińskiego na temat
sytuacji więźniów brzeskich w 1930 r. 93
Nr 18. 1940 luty 20, Bukareszt. - Relacja gen. bryg. Kordiana Zamorskiego, dotycząca
śmierci ministra Bronisława Pierackiego oraz organizacji obozu odosobnienia w Berezie
Kartuskiej 97
Nr 19. 1940 marzec 1, Bukareszt. - Pismo Jana Namysłowskiego, dyrektora generalnego
Zjednoczonych Zakładów Materiałów Wybuchowych i Azotu w Łaziskach Górnych do
Rządowej Komisji Rejestracji Faktów i Zbierania Dokumentów na temat budowy przemysłu
tłuszczowego w COP 106
Nr 20. 1940 marzec 1, Bukareszt. - Pismo Jana Namysłowskiego do Rządowej Komisji
Rejestracji Faktów i Zbierania Dokumentów na temat budowy zakładów ekstraktów
garbarskich z drewna krajowego w Centralnym Okręgu Przemysłowym 111
Nr 21. 1940 marzec 1, Bukareszt. - Pismo Jana Namysłowskiego do Rządowej Komisji
Rejestracji Faktów i Zbierania Dokumentów na temat różnych faktów tuż sprzed wojny
116
Nr 22. 1940 marzec 9, Angers. - Wniosek w sprawie powołania Komisji Śledczej zgłoszony
przez Stanisława Mikołajczyka w imieniu komisji prawno-konstytucyjnej na V posiedzeniu
Rady Narodowej 121
318 stron, A5, oprawa miękka
