Buchalter ułomny
czyli psychologiczne zasady księgowania i liczenia pieniędzy
Psychorachunkowość, pojęcie wprowadzone przez autora publikacji, to system
czynności poznawczych, dzięki którym człowiek radzi sobie z finansami: księguje i
przelicza pieniądze.
Książka przedstawia zasady psychorachunkowości w sposób kompleksowy.
Jej treść może zainteresować każdego, kto chce wydawać pieniądze w sposób
racjonalny, jest jednak przede wszystkim skierowana do psychologów zajmujących się
psychologią ekonomiczną, jak również do finansistów świadomych tego, że psychologia
ułatwia zrozumienie fenomenów ekonomicznych. Przyda się też zwykłym ludziom,
borykającym się z codziennymi kłopotami budżetowymi.
Autor przedstawia tu podstawowe twierdzenia teorii perspektywy i wyprowadza z nich
szereg konsekwencji, które nazywa postulatami psychorachunkowości. Dotyczą one
księgowania myślowego – przypisania kwot do odpowiednich rubryk, takich jak: bilans
otwarcia, rubryki zysków, rubryki strat – oraz sposobów liczenia pieniędzy. Zwykły
człowiek jest buchalterem ułomnym i przekształca wielkości kwot zgodnie z przebiegiem
specyficznej funkcji psychorachunkowej.
Wywód opiera się na bogatym materiale empirycznym. Jest ilustrowany scenami z życia
sympatycznej pary – państwa G. Dzięki temu książkę, która opowiada o sprawach
trudnych, czyta się lekko, jak zbiór anegdot, nie odczuwając trudu włożonego w
przeprowadzenie badań.
Książka Piotra Gasparskiego stanowi znakomite źródło inspiracji badawczych dla
psychologów, kompendium wiedzy o subiektywnych regułach myślenia ekonomicznego dla
finansistów i zestaw praktycznych porad dotyczących domowego budżetu.
Podziękowania
O czym i dla kogo jest ta książka?
Rozdział 1
Wstęp do psychorachunkowości. Jak odzwierciedlamy ilość?
1.1. Bernoulli: paradoks petersburski
1.2. Fechner i Stevens: psychofizyka
1.2.1. Fechner: prawo logarytmiczne
1.2.2. Stevens: prawo potęgowe
1.2.3. Prawo potęgowe i użyteczność pieniędzy
1.3. Funkcja rosnąca wklęsła
1.4. Kahneman i Tversky: teoria perspektywy
1.4.1. Odwzorowanie wielkości finansowych
1.4.2. Gra loteriami, czyli metoda badawcza
1.4.3. Teoria perspektywy - wątpliwości
1.5. Postulaty psychorachunkowości
Rozdział 2
Księgowość. Co, jak i gdzie zapisujemy?
2.1. Rodzaje ksiąg psychorachunkowych
2.2. Bilans otwarcia, czyli punkt odniesienia
2.3. Perspektywa zysków i perspektywa strat. Ramowanie
2.4. Bilans zamknięcia, czyli efekt szczęśliwego zakończenia
2.5. Awersja do strat, czyli unikanie wpisów w rubryce "winien"
2.6. Księgowość kreatywna, czyli nierealistyczny optymizm
2.7. Hedonomika, czyli jak zapisywać wydatki, aby bilans był jak najmilszy
2.8. Moje czy cudze?
2.9. Ryzykować czy nie?
2.10. Księgi psychorachunkowe - podsumowanie
Rozdział 3
Rachunkowość i kalkulacja. Co i jak liczymy?
3.1. Gdy całość jest tańsza od składników. Efekt subaddytywności ocen
3.1.1. Fenomen subaddytywności
3.1.2. Eksperymentalna weryfikacja efektu subaddytywności
3.1.3. Subaddytywność ocen finansowych
3.1.4. Trafność subiektywnych odwzorowań
3.2. Gdy drogie jest to, o czym się dużo mówi. Efekt rozczłonkowania opisu
3.2.1. Fenomen rozczłonkowania opisu
3.2.2. Eksperymentalna weryfikacja efektu rozczłonkowania opisu
3.2.3. Abstrakcja i konkret
3.3. Gdy wydajemy więcej, niż planowaliśmy. Efekt niedoszacowania
3.3.1. Błąd planowania
3.3.2. Błąd preliminarza
3.3.3. Eksperymentalna weryfikacja błędu preliminarza
3.3.4. Efekt niedoszacowania kosztów
3.4. Gdy drogie jest droższe, a tanie jest tańsze, niż myśleliśmy. Efekt
niedopasowania
3.4.1. Fenomen niedopasowania ocen
3.4.2. Eksperymentalna weryfikacja błędu niedopasowania
3.4.3. Gdy tanie jest tańsze, niż myśleliśmy
3.5. Rachunkowość i kalkulacja - konsekwencje praktyczne
Rozdział 4
Księgowanie i kalkulacja - podsumowanie
Spis badań
Spis rycin
Spis tabel
Bibliografia
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
Załączniki
Załącznik 1. Przykład pozycji kwestionariusza "Jaką formę płatności
wybierasz?"
Załącznik 2. Kwestionariusz "Co mnie czeka?"
Załącznik 3. Przykłady pozycji kwestionariusza "Szacowanie powierzchni"
Załącznik 4. Prezentacja osoby w kwestionariuszu "Kandydat na menedżera"
Załącznik 5. Prezentacja funduszu inwestycyjnego Thomas Funds
Załącznik 6. Fragment kwestionariusza "Ile to może kosztować?"
232 strony, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka