English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

KULTUROWA WIEDZA KOBIET

Transfer międzypokoleniowy w warunkach podwójnej marginalizacji Ukrainek z mniejszości narodowej w Polsce

Aleksandra Herman– doktor socjologii. Adiunktka w Katedrze Socjologii i Antropologii Obyczajów i Prawa w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się problematyką podtrzymywania zróżnicowania kulturowego w wielokulturowych środowiskach lokalnych, kobietami w kulturze i społeczeństwie oraz antropologią ciała. Z zamiłowania badaczka terenowa.

Badania – a co za tym idzie – praca dr Herman mają unikalny charakter. Autorka świadomie uczyniła swoimi informatorkami wyłącznie kobiety. Jest to bardzo ciekawy i trafny wybór perspektywy obrazowania transferu kulturowego, a nawet szerzej – spojrzenia na problemy mniejszości, między innymi dlatego, że był on dotąd pomijany, a co najmniej nie uwzględniany w dostatecznym stopniu.

[Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Fuszary]

Autorka w swojej pracy analizuje skomplikowane, niejednoznaczne i trudno poddające się oglądowi obiektywnemu procesy wytwarzania tożsamości kulturowej. Rozległa wiedza Autorki, jej dojrzałość i samodzielność w dokonywaniu selekcji materiałów, szukaniu powiązań i związków logicznych oraz rozstrzygnięć znaczeniowych, a także wielka uważność i ostrożność w czynieniu sądów sprawia, że tekst czyta się z rosnącym zainteresowaniem, czytelnik zaś odkrywa nowe perspektywy widzenia problemu.

[Z recenzji dr hab. Doroty Misiejuk]

Podziękowania

Rozdział 1. Kluczowe perspektywy badawcze i metodologia badań
Transferowe ujęcie kultury
Perspektywa kobieca
Kulturowa wiedza kobiet
Metodologia badań

Rozdział 2. Pokolenie jako kulturowa jednostka czasu
Kategoria "pokolenia" w ujęciu socjologicznym
Najważniejsze zagadnienia relacji międzypokoleniowych istotnych dla mniejszości
Mechanizm międzypokoleniowego komunikowania kultury
Pokolenie a płeć
Ambiwalencja międzypokoleniowa - konflikt pokoleń a wspólnota międzypokoleniowa
Kontakty międzypokoleniowe w modelu postfiguratywnym i prefiguratywnym
Chronologiczny model pokoleń
Laboratorium trzech pokoleń
Pokolenie 1
Pokolenie 2
Pokolenie 3

Rozdział 3. Trauma kulturowa i jej transfer a płeć pamięci
Akcja Wisła jako trauma kulturowa
Międzypokoleniowy transfer pamięci w rodzinie
Instytucjonalizacja pamięci jako przymusowa maskulinizacja

Rozdział 4. Tożsamość autorefleksyjna i pokoleniowa walka o ciągłość kulturową
Tożsamość autorefleksyjna
Pokoleniowa walka o tożsamość
Reafirmacja odrębności
Ukraińsko-polski dualizm w doświadczeniu kobiet

Rozdział 5. Kulturowe łączniki: przedmioty "z domu" i idea powrotu
Przedmioty "z domu" i ich przepływy
Turystyka sentymentalna
Idea powrotu

Rozdział 6. Kobiety w rodzinie i w gospodarstwie domowym
Małżeństwo - dobór i negocjacje
Opinie na temat małżeństw jednolitych i mieszanych narodowo
i religijnie
Małżeństwo jednolite narodowo i religijnie
Samokontrola, czyli "w ogóle nie patrzyłam na innych"
Kontrola rodzicielska w doborze partnerskim
Małżeństwa mieszane, czyli "serce nie sługa"
Matriarchalizacja rodziny i feminizacja tradycji
Przemiany ról rodzinnych i odpowiedzialności
Patriarchalizm jako tradycja rodziny ukraińskiej
Samotność kobiet po osiedleniu, czyli wymuszona samodzielność
Współczesne przemiany - ku rodzinie matriarchalnej
Kulturowy i społeczny wymiar kuchni i gotowania
Publiczne znaczenie prywatnej kuchni
Kuchnia codzienna
Wigilijna kuchnia świąteczna
Wielkanocna kuchnia świąteczna
Niedzielna kuchnia świąteczna
Prywatne wytwarzanie tradycji kulinarnej
Ukraińskie święta a powszechnie występujący kalendarz rzymskokatolicki
Transfer kultury a tradycja językowa grupy
Językowa specyfika pokolenia P0
Język ukraiński jako nawykowy
Nowy standard mowy w tradycji mniejszości ukraińskiej:
kontekstualizacja
"Gwara domowa" a "język literaturny"
Polonizacja języka

Rozdział 7. Kobiety i kultura zorganizowana
Uprojektowienie i utowarowienie kultury mniejszości
Społeczna organizacja mniejszości
Publiczno-prywatny model pracy społecznej kobiet
Zorganizowana mniejszościowa kultura ukraińska

Rozdział 8. Kobiety i Cerkiew grekokatolicka
Parafia jako centrum lokalnej wspólnoty ukraińskiej
Cerkiew i podział płci
Żona księdza - specyfika roli i odbiór społeczny
Obecne przemiany religijności z perspektywy kobiet

Rozdział 9. Nauczycielki i szkolnictwo mniejszościowe
Feminizacja zawodu nauczycielskiego
Pokoleniowa specyfika doświadczeń szkolnych
Konflikt pokoleniowy
Szkoły z ukraińskim językiem nauczania - aktualne wyzwania
Pozaedukacyjne funkcje szkoły
Międzyszkolne punkty nauczania języka ukraińskiego, czyli wysiłek tożsamościowy

Zakończenie
Feminocentryczne ramy interpretacji i efekty ich zastosowania
Synteza uzyskanych wyników
Transfer kulturowy i rzeczywistość społeczna kobiet

Bibliografia

Aneks 1. Kobiety ujęte w indeksach osobowych analizowanych monografii
historycznych Eugeniusza Misiło [2013] i Romana Drozda [2013]

Aneks 2. Spis respondentek

Streszczenia (tłum. Andrzej Zelwak, Dorota Szmajda)

Indeks osób

284 strony, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka