W książce autor stawia pytanie o możliwe sposoby odniesienia teorii
kapitału kulturowego - będącej elementem systemu teoretycznego rozwiniętego przez
znanego francuskiego socjologa Pierre`a Bourdieu - do analizy współczesnych
społeczeństw Europy Środko-Wschodniej, w szczególności Polski i Rosji.
Przedstawia próbę reinterpretacji, w kategoriach teoretycznych
współczesnych nauk społecznych, pytań o rolę inteligencji jako specyficznej grupy
społecznej. Jednocześnie omawia autorskie badania nad postawami studentów moskiewskich
i warszawskich, pokazujące różnice w stosunku do wartości inteligenckich w młodym
pokoleniu inteligencji obu krajów. Objęły one także kwestię postaw politycznych, co
pozwoliło na powiązanie problematyki kapitału kulturowego z logiką podziałów
politycznych w obu krajach. Autor proponuje posłużenie się pojęciami kapitału
kulturowego, a także kapitału politycznego do redefinicji zadań tzw. socjologii
krytycznej w krajach peryferyjnych, za jakie można uznać Polskę i Rosję.
Spis treści:
I. Teoria kapitału kulturowego i jej zastosowania w Europie
Środkowej i Wschodniej
1. Wprowadzenie
2. Kapitał kulturowy: pojęcie i jego zakres teoretyczny
3. Kapitał kulturowy w Europie Środkowej i Wschodniej
4. Koncepcje zastosowania teorii kapitału kulturowego Ivana Szelenyiego i jego
współpracowników
5. Badania nad kapitałem kulturowym w Europie Środkowej i Wschodniej idące śladami
Ivana Szelenyiego
6. Kontrowersje wokół podejścia Szelenyiego
7. Propozycja rozbudowy dotychczasowych zastosowań koncepcji kapitału kulturowego do
opisu społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej
II. Współczesne debaty nad rolą inteligencji w Polsce i w Rosji w świetle
teorii kapitału kulturowego
1. Spór o definicję inteligencji jako przykład znaczenia pola kapitału inteligenckiego
2. Dyskurs na temat dominacji symbolicznej inteligencji
3. Kapitał kulturowy i kapitał społeczny jako konkurujące składniki tożsamości
inteligenckiej
4. Dyskurs na temat upadku inteligencji i jego odmiany
4.1. Wyzwania kapitału ekonomicznego: inteligencja a klasa średnia
4.2. Wyzwania kultury popularnej: inteligencj a a komercjalizacja kultury
4.3. Wyzwania pola kapitału politycznego: inteligencja a państwo
5. Podsumowanie: o odmienności debat inteligenckich w Polsce i w Rosji
III. Kapitał kulturowy jako zasób symboliczny studentów moskiewskich i
warszawskich
1.Rola kapitału kulturowego jako czynnika warunkujące go dostęp do szkolnictwa
wyższego w świetle wyników badań studentów uczelni moskiewskich i warszawskich
1.1.Zasoby rodzinnego kapitału kulturowego młodzieży studenckiej Moskwy i Warszawy
1.2. Formy rekrutacji na studia a bariera kapitału kulturowego
1.3. Opinie studentów o zasadach rekrutacji i systemie stypendialnym
2.Tożsamość i wartości uznawane przez studentów jako wyznaczniki postrzegania roli
kapitału kulturowego
2.1.Tożsamość inteligencka na tle innych tożsamości kulturowych i politycznych
2.2. Wiara w inteligencję i jej misję
2.3. Idealizm młodego pokolenia inteligencj i
2.4. Spójność świadomości historycznej studentów
2.5. Gusty muzyczne jako aspekt wzorców konsumpcji kulturowej
3.Kapitał kulturowy a orientacje polityczne młodego pokolenia inteligencji polskiej i
rosyjskiej
3.1.Zainteresowanie polityką studentów moskiewskich i warszawskich
3.2. Preferencje polityczne a zasoby rodzinnego kapitału kulturowego
3.3.Podziały pomiędzy partiami liberalnymi w Polsce i w Rosji a problem kapitału
kulturowego
3.3.1. Partie liberalne w Polsce: Unia Wolności /Partia Demokratyczna i Platforma
Obywatelska
3.3.2. Partie liberalne w Rosji: SPS i Jabłoko
3.4.Studenci jako wyborcy czterech najpopularniejszych partii w Polsce i w Rosji
3.5. Poglądy na nierówności społeczne
3.6. Idealny ustrój społeczny
4. Podsumowanie
IV. Zakończenie
1.Teoria kapitału kulturowego jako narzędzie porównania roli inteligencji w
społeczeństwie polskim i rosyjskim
2. Rola kapitału kulturowego w interpretacji centroperyferyjnej
3. Socjologia krytyczna na peryferiach
4. Kapitał kulturowy i społeczny a nowoczesność społeczeństw Polski i Rosji
5. Teoria Pierra\'a Bourdieu a Europa Środkowa i Wschodnia
V. Załączniki
VI. Opis badania ankietowego
VII. Literatura
VIII. Teksty ankiet
346 stron, B5, oprawa miękka