|
ENDOKRYNOLOGIA WIEKU ROZWOJOWEGO
PYRŻAK B. WALCZAK M. RED. wydawnictwo: PZWL, 2019, wydanie Icena netto: 238.80 Twoja cena 226,86 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Endokrynologia wieku
rozwojowego
Pierwszy na rynku
podręcznik przygotowany z myślą o lekarzach zdobywających specjalizację
z zakresu endokrynologii i diabetologii dziecięcej opracowany na
podstawie najnowszej wiedzy specjalistycznej.
Zawiera
wiedzę z zakresu podstaw genetyki, chorób
gruczołów dokrewnych u dzieci, odrębności obrazu
klinicznego, diagnostyki klinicznej i postępowania terapeutycznego oraz
rzadkich zespołów ujawniających się w różnych
okresach rozwojowych dziecka. W każdym rozdziale książki przedstawione
zostały najnowsze osiągnięcia na podstawie aktualnej literatury
światowej w tym także najnowsze wytyczne procedur postępowania
omawianych zagadnień. Publikacja jest połączeniem kompletnej i
wyczerpujące wiedzy z praktycznym podejściem do trudnych zagadnień
diagnostyki i terapii chorób wydzielania dokrewnego.
Podręcznik
zgodny jest z wytycznymi kształcenia opisanymi w planach kształcenia
specjalistycznego.
Książka
adresowana jest głównie do endokrynologów
dziecięcych. Pomocna będzie również endokrynologom
dorosłych, pediatrom, internistom czy ginekologom. Stanie się na pewno
podstawowym podręcznikiem lekarzy przygotowujących się do egzaminu
specjalizacyjnego oraz dla ambitnych studentów
medycyny.
Treść książki obejmuje najważniejsze zagadnienia spotykane w codziennej
praktyce pediatry - endokrynologa, a wiec zmiany w układzie
podwzgórzowo – przysadkowym, problemy okresu
noworodkowego i wzrastania. Szeroko omówiono zaburzenia
wielogruczołowe, dojrzewania płciowego, odżywiania i rozwoju płci oraz
choroby tarczycy i nadnerczy. Obok wiadomości podstawowych autorzy
zaprezentowali obraz kliniczny uwzględniając najnowsze osiągnięcia w
danej dziedzinie, a także swoje doświadczenia własne
wynikające z codziennej praktyki lekarskiej. Przejrzystość i logiczny
układ zawartych treści pogłębiają czytelne tabele i wykresy oraz
przykłady diagnostyki obrazowej. Bogate i aktualne piśmiennictwo
dokumentuje przekazane przez autorów
informacje.
Redaktorzy książki słusznie sięgnęli do doświadczeń autorów
z wielu polskich ośrodków naukowych i dokonali wspaniałego
wyboru. Ta różnorodność spojrzenia na niektóre
zagadnienia wzbogaca wartości merytoryczne dzieła, których
nie mam odwagi krytycznie oceniać będąc endokrynologiem
dorosłych.
Uważam, ze przedstawiona mi do oceny książka jest niezwykle potrzebna
naszemu środowisku i przyczyni się do poszerzenia wiedzy i zwiększenia
zainteresowania tą tak dynamicznie rozwijającą się dziedziną medycyny.
Prof.
dr hab. med. Jerzy Sowiński,
Rozdział
1.
Budowa i działanie hormonów
– Marek Pawlikowski
1
Rys historyczny i definicja
hormonów
. 1
Źródła
hormonów
. 2
Budowa chemiczna
hormonów
3
Działanie hormonów. Receptory
hormonalne
. 4
Receptory
błonowe
. 5
Receptory
jądrowe
. 8
Czynniki determinujące biologiczne działanie
hormonów 10
Piśmiennictwo
. 11
Rozdział 2.
Układ podwzgórzowo -przysadkowy
13
Neuroendokrynologia układu podwzgórzowo
-przysadkowego 13
Rozwój, budowa i funkcjonowanie układu
podwzgórzowo-przysadkowego – Maciej
Hilczer
. 13
Zaburzenia funkcjonowania układu podwzgórzowo -przysadkowego
– Maciej
Hilczer
. 17
Współdziałanie podwzgórza i przysadki –
Maciej Hilczer 20
Moczówka prosta i zespół nieadekwatnego
wydzielania
wazopresyny – Joanna
Smyczyńska
. 23
Hiperprolaktynemia – Renata
Stawerska
. 39
Zaburzenia rozwojowe, guzy i procesy chorobowe podwzgórza i
przysadki u dzieci – Marcin
Roszkowski
60
Wprowadzenie
60
Embriologia i anatomia osi podwzgórzowo
-przysadkowej 60
Zmiany
wewnątrzsiodłowe
. 66
Zmiany rozrostowe szypuły i lejka przysadki
mózgowej . 81
Zmiany patologiczne okolicy
nadsiodłowej
87
Diagnostyka obrazowa przysadki mózgowej – Elżbieta
Jurkiewicz 93
Wprowadzenie
93
Przysadka
mózgowa
93
Diagnostyka szczegółowa przysadki mózgowej
– rezonans
magnetyczny
100
Piśmiennictwo
. 100
Rozdział 3. Problemy
okresu noworodkowego
105
Jednostka płodowo -łożyskowa – Iwona Beń
-Skowronek
105
Wprowadzenie
105
Funkcjonowanie jednostki płodowo
-łożyskowej
107
Problemy hormonalne u dzieci urodzonych przedwcześnie i
noworodków z małą masą urodzeniową – Iwona Beń
-Skowronek . 109
Wprowadzenie
109
Wcześniactwo
. 110
Mała urodzeniowa masa
ciała
110
Czynność hormonalna
płodu
. 111
Wrodzony hiperinsulinizm – Bogda Skowrońska, Jędrzej
Nowaczyk, Sabina
Przewoźniak, Piotr
Fichna
. 139
Definicja
. 139
Etiologia
. 140
Uwarunkowania
genetyczne
140
Objawy kliniczne i kryteria
diagnostyczne
. 144
Leczenie
. 148
Badania przesiewowe noworodków w kierunku endokrynopatii
–
Mariusz Ołtarzewski, Maria Ginalska
-Malinowska
. 152
Organizacja badań
przesiewowych
. 152
Badanie przesiewowe w kierunku wrodzonej niedoczynności tarczycy
(WNT)
. 155
Badanie przesiewowe w kierunku wrodzonego przerostu nadnerczy
(CAH)
. 157
Piśmiennictwo
. 165
Rozdział 4. Fizjopatologia
wzrastania
. 169
Mechanizmy regulujące procesy wzrastania – Andrzej
Kędzia . 169
Hormon wzrostu –
budowa
169
Regulacja wydzielania hormonu
wzrostu
170
Hormon wzrostu –
działanie
. 171
Wewnątrzkomórkowy przekaz sygnału
wzrostowego 173
Etiopatogeneza niedoboru
wzrostu
. 181
Przyczyny niskorosłości – Elżbieta
Petriczko
181
Hormonalne przyczyny niedoboru wzrostu – Maciej
Hilczer 184
Niehormonalne przyczyny niedoboru wzrostu – Elżbieta
Petriczko, Aneta Gawlik, Krystyna H. Chrzanowska,
Maria A.
Kalina
. 188
Obraz kliniczny i zasady diagnozowania niedoboru wzrostu –
Maciej Hilczer, Elżbieta
Petriczko
203
Leczenie hormonem wzrostu oraz insulinopodobnym czynnikiem wzrostu I u
dzieci – Mieczysław
Walczak
211
Wprowadzenie
211
Programy terapeutyczne realizowane w
Polsce
. 212
Monitorowanie bezpieczeństwa i skuteczności terapii hormonem wzrostu
oraz
IGF-I
. 225
Pierwotny niedobór IGF-I (zespół niewrażliwości
na hormon wzrostu) – Elżbieta Petriczko, Anita Horodnicka
-Józwa
231
Wprowadzenie
231
Zespół
Larona
. 231
Zespół niewrażliwości na hormon wzrostu (z wyłączeniem
zespołu
Larona)
232
Wzrost wysoki – Maciej
Hilczer
. 232
Definicja i
epidemiologia
232
Obraz
kliniczny
233
Hormonalne przyczyny nadmiernego
wzrostu
234
Niehormonalne przyczyny nadmiernego
wzrostu .
237
Zespoły uwarunkowane
genetycznie
. 238
Piśmiennictwo
. 242
Rozdział 5. Choroby
tarczycy – red.
naukowa Artur
Bossowski
245
Fizjologia gruczołu tarczowego – Anna M.
Kucharska
245
Wprowadzenie
245
Fizjologia rozwoju gruczołu tarczowego u
dzieci . 246
Metabolizm hormonów tarczycy u
płodu
. 249
Fizjologia tarczycy po
urodzeniu
250
Niedoczynność tarczycy: obraz kliniczny, diagnostyka i leczenie
– Anna M.
Kucharska
251
Wprowadzenie
251
Wrodzona niedoczynność
tarczycy
. 252
Objawy kliniczne wrodzonej niedoczynności
tarczycy 259
Diagnostyka wrodzonej niedoczynności
tarczycy
261
Leczenie i monitorowanie
terapii
262
Nabyta niedoczynność
tarczycy
. 266
Nadczynność tarczycy u dzieci – Artur Bossowski, Beata
Sawicka . 274
Definicja
. 274
Epidemiologia
. 275
Etiopatogeneza
275
Autoprzeciwciała
. 278
Objawy
kliniczne
280
Rozpoznanie
285
Nadczynność tarczycy u
noworodków
287
Leczenie nadczynności
tarczycy
. 288
Wtórna nadczynność
tarczycy
293
Choroba guzkowa tarczycy u dzieci – Andrzej Lewiński,
Magdalena
Stasiak
. 295
Wprowadzenie
295
Definicja
. 295
Epidemiologia
. 296
Etiopatogeneza
296
Obraz
kliniczny
298
Badania
dodatkowe
. 300
Leczenie
. 311
Nowotwory tarczycy u dzieci – Barbara Jarząb,
Daria Handkiewicz
-Junak
. 314
Wprowadzenie
314
Zróżnicowany rak
tarczycy
. 314
Leczenie zróżnicowanych raków
tarczycy
. 319
Rak rdzeniasty
tarczycy
. 331
Leczenie operacyjne w wybranych chorobach tarczycy wieku rozwojowego
– Marek
Dedecjus
. 333
Wprowadzenie
333
Anatomia i embriologia gruczołu
tarczowego
334
Definicje i rodzaje operacji
tarczycy
335
Diagnostyka USG chorób tarczycy wieku rozwojowego
– Agnieszka Brodzisz, Wiesław
Jakubowski
343
Technika badania USG tarczycy u dzieci. Anatomia
tarczycy 343
Przyczyny powiększenia tarczycy u
dzieci
. 347
Zapalenie
tarczycy
352
Choroba
Gravesa–Basedowa
354
USG tarczycy w chorobach nowotworowych. Tarczyca po
chemio-/radioterapii i
HSCT
355
Różnicowanie sonograficzne zmian wyczuwalnych palpacyjnie na
szyi u
dzieci
356
Piśmiennictwo
. 357
Rozdział 6. Choroby kory i rdzenia
nadnerczy
361
Patofizjologia kliniczna kory nadnerczy – Marta Fichna, Piotr
Fichna . 361
Oś podwzgórze–przysadka -nadnercza
(HPA)
. 362
System renina–angiotensyna–aldosteron
(RAAS) . 365
Biosynteza
kortykosteroidów
. 366
Mechanizm działania glikokortykosteroidów na
komórki
docelowe
. 368
Postreceptorowe mechanizmy działania glikokortykosteroidów
(SGK1)
369
Wpływ glikokortykosteroidów na
organizm
. 370
Mechanizm działania mineralokortykosteroidów na
komórki
docelowe
. 370
Wpływ mineralokortykosteroidów na
organizm
371
Znaczenie androgenów
nadnerczowych
. 372
Transport, metabolizm i wydalanie
kortykosteroidów
373
Uwagi dotyczące diagnostyki czynności kory
nadnerczy 374
Leki i substancje zaburzające czynność
nadnerczy
376
Wrodzony przerost kory nadnerczy – Mieczysław
Szalecki 378
Wprowadzenie
378
Niedobór 21α
-hydroksylazy
379
Nosiciele
(heterozygoty)
. 380
Objawy
380
Badania
przesiewowe
. 383
Leczenie
prenatalne
384
Inne niż niedobór 21-hydroksylazy postaci
CAH . 385
Leczenie
. 388
Monitorowanie
396
Powikłania
397
Niedoczynność nadnerczy – Beata
Wikiera
398
Wprowadzenie
398
Pierwotna niedoczynność
nadnerczy
. 401
Wtórna niedoczynność
nadnerczy
. 416
Objawy niedoczynności
nadnerczy
. 420
Diagnostyka niedoczynności
nadnerczy
. 421
Leczenie niedoczynności
nadnerczy
424
Hipoaldosteronizm
. 426
Choroba i zespół Cushinga – Mieczysław
Szalecki
428
Wprowadzenie
428
ACTH-zależny zespół
Cushinga
. 430
ACTH-niezależne postaci
CS
. 432
Rak i gruczolak kory
nadnercza
. 432
Guz chromochłonny i przyzwojaki u dzieci i młodzieży –
Mieczysław
Litwin
449
Wprowadzenie
449
Epidemiologia
. 450
Objawy
kliniczne
450
Biologia molekularna
PCC/PGL
. 452
Rozpoznanie
456
Leczenie i dalsze
postępowanie
. 461
Nadciśnienie tętnicze monogenowe – Mieczysław
Litwin . 464
Wprowadzenie
464
Mechanizmy regulujące wydalanie i wchłaniane sodu – znaczenie
cewki
dystalnej
468
Choroby cewki dalszej będące przyczyną monogenowego nadciśnienia
tętniczego
470
Choroby nadnerczy będące przyczyną monogenowego nadciśnienia
tętniczego
478
Diagnostyka obrazowa nadnerczy – Elżbieta
Jurkiewicz
484
Wprowadzenie
484
Ultrasonografia
485
Tomografia
komputerowa
485
Rezonans
magnetyczny
486
Badania
izotopowe
. 486
Zasada badania
obrazowego
487
Diagnostyka nadnerczy w okresie
noworodkowym
487
Diagnostyka nadnerczy w okresie niemowlęcym i u dzieci
starszych
. 488
Nienowotworowe zmiany w
nadnerczach
. 491
Piśmiennictwo
. 493
Rozdział 7. Zaburzenia
wielogruczołowe
497
Autoimmunologiczne zespoły wielogruczołowe – Artur Bossowski,
Iwona Beń -Skowronek, Beata
Sawicka
. 497
Definicja
. 497
Klasyfikacja
. 498
Wielogruczołowy zespół autoimmunizacyjny typu 1
(APS-1) . 499
Wielogruczołowy zespół autoimmunizacyjny typu 2
(APS-2) . 503
Wielogruczołowy zespół autoimmunizacyjny typu 3
(APS-3) . 506
Wielogruczołowy zespół autoimmunizacyjny typu 4
(APS-4) . 515
Zespół
IPEX
517
Zespoły mnogich nowotworów dokrewnych – Agata
Skórka,
Mieczysław
Szalecki
. 520
Wprowadzenie
520
Zespół mnogich nowotworów gruczołów
dokrewnych typu 1 (MEN1, zespół
Wermera)
. 520
Zespół mnogich nowotworów gruczołów
dokrewnych typu 2
(MEN2)
524
Piśmiennictwo
. 533
Rozdział 8.
Zaburzenia dojrzewania płciowego
– Anna Wędrychowicz
535
Prawidłowe dojrzewanie
płciowe
. 535
Fizjologia dojrzewania
płciowego
535
Przebieg dojrzewania
płciowego
. 536
Ocena dojrzewania
płciowego
544
Nieprawidłowe dojrzewanie
płciowe
545
Przedwczesne
dojrzewanie
. 545
Opóźnione dojrzewanie
(hipogonadyzm)
. 567
Inne zaburzenia dojrzewania płciowego w okresie
młodzieńczym
. 587
Piśmiennictwo
. 591
Rozdział 9. Wybrane
zagadnienia ginekologii dziecięcej i dziewczęcej
– Agnieszka Drosdzol -Cop, Aneta
Gawlik
. 595
Badanie ginekologiczne
dziewczynki
595
Diagnostyka ultrasonograficzna w ginekologii dziecięcej i
dziewczęcej
. 603
Wprowadzenie
603
Prawidłowe obrazy ultrasonograficzne narządów płciowych
u dziewczynek i
nastolatek
. 604
Zaburzenia dojrzewania
płciowego
607
Wady narządów
płciowych
. 608
Torbiele/guzy
przydatków
610
Zespół policystycznych jajników
(PCOS)
612
Prawidłowy cykl miesiączkowy u
dziewcząt
613
Zaburzenia miesiączkowania u dziewcząt –
terminologia 614
Pierwotny brak
miesiączki
615
Wtórny brak
miesiączki
616
Przyczyny braku miesiączki u
dziewcząt
. 618
Krwawienia
młodocianych
620
Wprowadzenie
620
Diagnostyka
621
Leczenie
. 624
AUB o łagodnym
nasileniu
. 624
AUB o umiarkowanym
nasileniu
625
AUB o ciężkim
nasileniu
626
Postępowanie terapeutyczne u dziewcząt z
hipogonadyzmem 628
Piśmiennictwo
. 630
Rozdział 10. Zaburzenia odżywiania
631
Mechanizmy regulujące równowagę energetyczną organizmu
– Jacek Tabarkiewicz, Artur
Mazur
. 631
Wprowadzenie
631
Rola podwzgórza i ośrodkowego układu nerwowego w regulacji
homeostazy energetycznej
ustroju
632
Rola autonomicznego układu nerwowego w regulacji gospodarki
energetycznej
. 635
Neuroprzekaźniki jako czynniki regulujące gospodarkę
energetyczną
. 636
Wpływ enterohormonów na regulację
apetytu
. 636
Rola układu endokanabinoidowego w regulacji gospodarki
energetycznej
. 637
Rola czynników genetycznych w powstawaniu otyłości u dzieci
– Katarzyna Jakubek -Kipa, Jacek Tabarkiewicz, Artur
Mazur . 639
Wprowadzenie
639
Otyłość uwarunkowana
jednogenowo
641
Otyłość wchodząca w skład zespołu
genetycznego . 644
Otyłość uwarunkowana
wielogenowo
645
Mechanizmy epigenetyczne w rozwoju
otyłości
647
Podsumowanie
648
Epidemiologia otyłości, czynniki ryzyka rozwoju otyłości, tkanka
tłuszczowa – Beata Pyrżak, Agnieszka Rudzka -Kocjan, Bogda
Skowrońska,
Elżbieta Niechciał, Piotr
Fichna
649
Epidemiologia
649
Czynniki ryzyka rozwoju
otyłości
. 650
Tkanka
tłuszczowa
. 654
Wtórne zaburzenia hormonalne w otyłości u dzieci i młodzieży
– Bogda Skowrońska, Anna Gertig -Kolasa, Izabela Krzyśko
-Pieczka,
Elżbieta Niechciał, Beata Pyrżak, Piotr
Fichna
674
Wprowadzenie
674
Hormonalna oś wzrostowa w otyłości u dzieci i
młodzieży 674
Oś tarczycowa w
otyłości
. 677
Zmiany osi nadnerczowej w
otyłości
681
Osie gonadalne w
otyłości
685
Uwagi końcowe –
podsumowanie
. 687
Następstwa metaboliczne otyłości u dzieci – Barbara
Głowińska-Olszewska, Bogda Skowrońska, Elżbieta
Niechciał
688
Wprowadzenie
688
Zaburzenia przemiany
lipidowej
689
Kliniczna manifestacja oporności na insulinę w
otyłości . 696
Leczenie powikłań otyłości u
dzieci
. 703
Diagnostyka i leczenie otyłości – Agnieszka Domin, Jacek
Tabarkiewicz,
Artur
Mazur
706
Wywiad
. 708
Badanie
fizykalne
709
Diagnostyka
710
Profilaktyka i
leczenie
712
Jadłowstręt psychiczny – Katarzyna
Ziora
726
Rys
historyczny
. 726
Definicja
. 727
Rozpowszechnienie
727
Kryteria
rozpoznania
. 728
Etiopatogeneza
731
Objawy
kliniczne
736
Powikłania i
rokowanie
. 739
Leczenie
. 739
Piśmiennictwo
741
Rozdział 11. Zaburzenia rozwoju płci –
Anna M. Kucharska, Maria Szarras -Czapnik,
Jolanta Słowikowska
-Hilczer
747
Różnicowanie płci –
fizjologia
747
Różnicowanie
gonad
. 748
Różnicowanie wewnętrznych narządów
płciowych . 752
Różnicowanie zewnętrznych narządów
płciowych
753
Różnicowanie płciowe ośrodków
mózgowych
. 755
Charakterystyka zaburzeń rozwoju
płci
. 755
Definicja
. 755
Objawy sugerujące zaburzenie rozwoju
płci
. 757
Chromosomalne zaburzenia rozwoju
płci
. 757
Nieprawidłowe różnicowanie gonad w życiu
płodowym . 760
Zaburzenia w biosyntezie i działaniu
androgenów
. 769
Defekty w biosyntezie i działaniu
AMH
774
Zaburzenie rozwoju płci z kariotypem
46,XX
. 774
Niesklasyfikowane zaburzenia rozwoju narządów
płciowych . 776
Postępowanie diagnostyczne u dziecka z zaburzonym rozwojem
narządów
płciowych
. 778
Postępowanie
terapeutyczne
. 782
Piśmiennictwo
786
Rozdział 12.
Zaburzenia gospodarki wapniowo -fosforanowej
. 787
Homeostaza wapniowo -fosforanowa – Beata
Pyrżak
787
Wprowadzenie, działanie głównych
pierwiastków
787
Zaburzenia homeostazy wapniowo
-fosforanowej
. 800
Choroby przytarczyc – Maria A.
Kalina
. 806
Wprowadzenie
806
Niedoczynność
przytarczyc
807
Nadczynność
przytarczyc
816
Witamina D – Paweł
Płudowski
819
Wprowadzenie
819
Witamina D –
chemia
821
Epidemiologia niedoboru witaminy
D
. 821
Źródła witaminy
D
821
Metabolizm witaminy
D
825
Działanie
plejotropowe
. 828
Suplementacja witaminy
D
836
Maksymalne dopuszczalne dobowe dawki witaminy D dla populacji
osób
zdrowych
. 837
Wskazania do oznaczania witaminy
D
. 838
Krzywice – Beata
Pyrżak
840
Wprowadzenie
840
Krzywice
hipokalcemiczne
. 841
Krzywice
hipofosfatemiczne
. 846
Wybrane zagadnienia zaburzeń układu chrzęstno -kostnego –
Beata Pyrżak, Aleksandra
Kowalska
. 849
Wprowadzenie
849
Objawy
kliniczne
852
Rozpoznanie
854
Wybrane jednostki chorobowe związane z niskim wzrostem . 855
Hipofosfatazja – Aneta
Gawlik
. 872
Piśmiennictwo
878
Rozdział 13. Diagnostyka laboratoryjna
i genetyczna
883
Diagnostyka laboratoryjna w endokrynologii – Olga Ciepiela,
Małgorzata Dobosz, Urszula
Demkow
. 883
Przygotowanie pacjenta i pobieranie materiału do
badań 883
Metody laboratoryjne stosowane w diagnostyce
endokrynologicznej
884
Laboratoryjne oznaczanie stężenia poszczególnych
hormonów . 889
Oznaczanie profilu steroidowego w
moczu
. 893
Witamina
D
896
Metody stosowane w diagnostyce i monitorowaniu leczenia
chorób
tarczycy
. 897
Oznaczanie hormonów
płciowych
. 900
Inne
parametry
. 903
Badania genetyczne w chorobach wydzielania dokrewnego –
Krystyna H.
Chrzanowska
. 905
Wprowadzenie
905
Podstawy genetyki – krótkie
repetytorium
906
Wybrane techniki badań
genetycznych
. 909
Wyniki badań genetycznych – zasady analizy, opisu i
interpretacji
. 916
Współpraca endokrynologa z genetykiem
klinicznym . 921
Diagnostyka chorób genetycznych w praktyce klinicznej
endokrynologa
922
Poradnictwo genetyczne i
genomowe
927
Piśmiennictwo
930
Rozdział 14. Pacjent po leczeniu
przeciwnowotworowym – odległe następstwa endokrynologiczne –
Ewa Barg, Dorota Birkholz
-Walerzak 931
Wprowadzenie
. 931
Zaburzenia funkcji
tarczycy
. 933
Niedoczynność/nadczynność
tarczycy
933
Choroba guzkowa
tarczycy
934
Zaburzenia osi podwzgórzowo
-przysadkowej
. 935
Moczówka prosta
centralna
935
Niewydolność przedniego płata
przysadki
935
Zaburzenia funkcji
gonad
939
Zaburzenia
metaboliczne
943
Zaburzenia gospodarki mineralnej i gęstości
kości
945
Prowadzenie pacjentów po leczeniu hematoonkologicznym
według jednostek
chorobowych
. 946
Guzy
mózgu
946
Chłoniaki
948
Guz
Wilmsa
950
Piśmiennictwo
950
Rozdział 15. Antropologiczne metody
oceny rozwoju fizycznego
– Anna Majcher, Beata
Pyrżak
. 953
Wprowadzenie
. 953
Metodyka badań
antropologicznych
954
Podstawowe pomiary
antropometryczne
. 954
Interpretacja pomiarów
antropometrycznych
957
Wskaźniki
ilorazowe
. 970
Obserwacja długofalowa rozwoju fizycznego
dziecka 972
Ocena antropometryczna dziecka po
urodzeniu
972
Badania
bilansowe
. 973
Piśmiennictwo
. 975
Skorowidz
977
998
stron, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy pocztą e-mail lub telefonicznie, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|