Przełomowe wyniki badań nad kulturami narodowymi, prowadzonych przez
czterdzieści lat w ponad siedemdziesięciu krajach – nowe wymiary i interpretacje
W jaki sposób miejsce i kultura, w których dorastamy, wpływa na to, jak
myślimy, co czujemy i jak się zachowujemy? Dlaczego postrzegamy innych jako wrogów, gdy
współpraca leży w naszym wspólnym interesie.
Autorzy, Geert Hofstede, Gert Jan Hofstede i Michael Mankiv, najnowszego,
poszerzonego wydania książki Kultury i organizacje analizują mechanizmy rządzące
współczesnymi zjawiskami społecznymi, sięgając do korzeni kultur narodowych.
Kultury i organizacje to fascynująca podróż po kulturach, podczas której poznamy:
· zasady rządzące „wspólnotami moralnymi”,
· różne podejścia do nierówności społecznych, odmienności, niepewności,
asertywności i skromności,
· różnice między kulturami organizacyjnymi a kulturami narodowymi,
· mechanizmy rządzące stereotypami i różnicami językowymi,
· kulturowe korzenie kryzysu 2008 roku.
Spis treści:
Przedmowa
Część I. KONCEPCJA KULTURY
1. Zasady gry społecznej
Różne umysły – podobne problemy
Kultura jako zaprogramowanie umysłu
Symbole, bohaterowie, rytuały i wartości
Kultura jako zjawisko samoodtwarzające się
Nie ma grupy bez kultury
Wartości i wspólnota moralna
Granice wspólnoty moralnej – religia i filozofia
Ponad rasą i rodziną
My i oni
Ideologie jako wyznaczniki przynależności grupowej
Warstwy kultury
Zmiana kulturowa – zmiana praktyk, stałość wartości
Różnice między kulturami narodowymi
Narodowe tożsamości, wartości i instytucje
Czym są narodowe kultury zarządzania
Relatywizm kulturowy
Kultura jest jak Feniks
2. Badanie różnic kulturowych
Pomiar wartości
Wymiary kultur narodowych
Badanie korelacji
Repliki badań IBM
Poszerzenie modelu IBM – Chinese Value Survey
Walidacja wskaźników kultury narodowej z innymi miernikami
Wymiary kultury i wymiary osobowości – bez stereotypów
Inne klasyfikacje kultur narodowych
Drugie rozszerzenie modelu wymiarów Hofstede’a – analiza World Values Survey wykonana
przez Minkova
Różnice kulturowe w zależności od regionu, grupy etnicznej, religii, płci,
pokolenia i klasy społecznej
Kultury organizacyjne
Odczytywanie zaprogramowania umysłowego – sugestie dla badaczy
Część II. WYMIARY KULTUR NARODOWYCH
3. Równi i równiejsi
Społeczne nierówności
Pomiar stopnia nierówności w społeczeństwie – wskaźnik dystansu władzy
Definicja dystansu władzy
Dystans władzy w badaniach powtórkowych
Zróżnicowanie dystansu władzy w danej kulturze w zależności od klasy
społecznej, poziomu wykształcenia i zawodu
Pomiar dystansu władzy – uwagi o strukturze rozdziałów tej książki
Rodzina jako źródło różnic w dystansie władzy
Dystans władzy w szkole
Dystans władzy a służba zdrowia
Dystans władzy w miejscu pracy
Dystans władzy a państwo
Dystans władzy a idee
Źródła zróżnicowania dystansu władzy
Zmiany dystansu władzy – perspektywy na przyszłość
4. Ja, my i oni
Jednostka i grupa w społeczeństwie
Pomiar stopnia indywidualizmu w społeczeństwie
Indywidualizm i kolektywizm w World Values Survey – uniwersalizm a
wyłączność
Indywidualizm i kolektywizm w innych międzynarodowych badaniach porównawczych
Czy indywidualizm i kolektywizm to dwa wymiary czy jeden
Kolektywizm a dystans władzy
Indywidualizm i kolektywizm a zawód
Indywidualizm i kolektywizm w rodzinie
Język, osobowość i zachowania w kulturach indywidualistycznych
i kolektywistycznych
Indywidualizm i kolektywizm w szkole
Indywidualizm i kolektywizm w miejscu pracy
Indywidualizm, kolektywizm i Internet
Indywidualizm, kolektywizm i państwo
Indywidualizm, kolektywizm i idee
Źródła różnic między indywidualizmem a kolektywizmem
Indywidualizm i kolektywizm – perspektywy na przyszłość
5. On, ona, on(a)
Asertywność a skromność
Płeć i role z nią związane
Męskość–kobiecość jako wymiar kultury
Męskość i kobiecość w innych badaniach porównawczych
Męskość a indywidualizm
Czy męskość i kobiecość to dwa wymiary czy jeden
Narodowe wskaźniki męskości według płci i wieku
Zawody męskie, zawody kobiece
Męskość i kobiecość w rodzinie
Męskość i kobiecość w rolach płci i w seksie
Męskość i kobiecość w szkole
Męskość i kobiecość a zakupy
Męskość i kobiecość w miejscu pracy
Męskość, kobiecość i państwo
Męskość, kobiecość i religia
Źródła różnic między męskością a kobiecością
Męskość i kobiecość – perspektywy na przyszłość
6. Inne znaczy niebezpieczne
Unikanie niepewności
Pomiar (nie)tolerancji niepewności w społeczeństwie – wskaźnik unikania
niepewności
Unikanie niepewności i niepokój
Unikanie niepewności nie jest unikaniem ryzyka
Unikanie niepewności w badaniach powtórkowych – projekt GLOBE
Zależność unikania niepewności od zawodu, płci i wieku
Unikanie niepewności w rodzinie
Unikanie niepewności, poczucie (nie)szczęścia i zdrowie
Unikanie niepewności w szkole
Unikanie niepewności a zakupy
Unikanie niepewności w miejscu pracy
Unikanie niepewności, męskość i motywacja
Unikanie niepewności a obywatel i państwo
Unikanie niepewności i korupcja
Unikanie niepewności, ksenofobia i nacjonalizm
Unikanie niepewności, religia i idee
Źródła różnic w unikaniu niepewności
Różnice w unikaniu niepewności – perspektywy na przyszłość
7. Kiedyś, teraz czy potem
Wartości narodowe i nauki Konfucjusza
Różnice w orientacji długoterminowej a życie rodzinne
Różnice w orientacji długoterminowej a biznes
Różnice w orientacji długoterminowej a sposób myślenia
Orientacja długoterminowa w wynikach World Values Survey
Orientacja długoterminowa a wymiary GLOBE
Orientacja długoterminowa, relacje rodzinne i wyniki w szkole
Orientacja długoterminowa a wzrost gospodarczy
Wzrost gospodarczy i polityka
Fundamentalizm jako orientacja krótkoterminowa
Orientacja krótkoterminowa w Afryce
Orientacja długo- i krótkoterminowa – perspektywy na przyszłość
8. Droga do szczęśliwości
Istota subiektywnego poczucia dobrobytu
Subiektywne poczucie szczęścia a World Values Survey
Przyzwolenie–restrykcyjność jako wymiar społeczny
Przyzwolenie–restrykcyjność a subiektywne poczucie szczęścia w innych badaniach
międzynarodowych
Przyzwolenie–restrykcyjność, subiektywne poczucie stanu zdrowia, optymizm i stopa
urodzeń
Przyzwolenie–restrykcyjność, rola przyjaciół i postawy konsumenckie
Przyzwolenie–restrykcyjność i relacje seksualne
Przyzwolenie–restrykcyjność w miejscu pracy
Przyzwolenie–restrykcyjność i państwo
Przyzwolenie–restrykcyjność – źródła różnic między społeczeństwami
Część II. KULTURY ORGANIZACYJNE
9. Piramidy, maszyny, targowiska i rodziny,
czyli o tym, jak się ludzie organizują w rożnych kulturach
Ukryte modele organizacji
Profesor zarządzania to też człowiek
Kultura a struktura organizacyjna – wokół koncepcji Mintzberga
Planowanie, kontrola i rachunkowość
Corporate governance a cele biznesowe
Motywacja – teorie i praktyki
Przywództwo, podejmowanie decyzji i empowerment
Ocena efektywności i zarządzanie przez cele
Szkolenia z dziedziny zarządzania i rozwój organizacji
Wnioski — racjonalność organizacji zależy od narodowości
10. Kultury organizacyjne, czyli słoń
i bocian
Szaleństwo na punkcie kultury organizacyjnej
Różnice między kulturami organizacyjnymi i narodowymi – projekt IRIC
Podejście ilościowe i jakościowe w projekcie IRIC
Wyniki wywiadów pogłębionych – przypadek SAS
Wyniki ankiety – sześć wymiarów kultury organizacyjnej
Zakres przewagi rynkowej a kwestie kulturowe
Kultura organizacyjna a cechy organizacji
Subkultury organizacyjne
Postrzeganie kultur organizacyjnych przez jednostki
Ogrody, bukiety i kwiaty nauk społecznych
Kultury grup zawodowych
Podsumowanie projektu badawczego IRIC – wymiary a Gestalt
Zarządzanie (z) kulturą organizacyjną
Część IV. WNIOSKI
11. Kontakty międzykulturowe
Zamierzone i niezamierzone konflikty międzykulturowe
Szok kulturowy i akulturacja
Etnocentryzm i ksenofilia
Kontakty międzygrupowe – auto- i heterostereotypy
Język i poczucie humoru
Znaczenie technologii komunikacyjnych
Kontakty międzykulturowe w turystyce
Kontakty międzykulturowe w szkole
Mniejszości, migranci i uchodźcy
Kontakty międzykulturowe w negocjacjach
Ponadnarodowe organizacje biznesowe
Koordynacja działań firm ponadnarodowych – struktura powinna być pochodną kultury
Ekspansja firm ponadnarodowych – międzynarodowe fuzje i inne formy
przedsięwzięć biznesowych
Marketing międzynarodowy, reklama i zachowania konsumentów
Polityka międzynarodowa i międzynarodowe organizacje
Rozwój i niedorozwój ekonomiczny a współpraca na rzecz rozwoju
Zdobywanie umiejętności komunikacji międzykulturowej
Wychowanie w duchu tolerancji kulturowej – sugestie dla rodziców
Szerzenie idei porozumienia międzykulturowego – rola mediów
Globalne wyzwania wymagają współpracy międzykulturowej
12. Ewolucja kultur
Podróż wehikułem czasu Od pięciu milionów do miliona lat temu – samotna planeta
Od miliona do czterdziestu tysięcy lat temu – lód i ogień
Od czterdziestu tysięcy do dziesięciu tysięcy lat temu – iskra talentu
i zagłada
Od dwunastu tysięcy do siedmiu i pół tysiąca lat temu – wioski i uprawa
ziemi
Od siedmiu i pół tysiąca lat temu do dziś – wielkie cywilizacje
Źródła kulturowej różnorodności i zmian
Koniec historii? Nie!
Istota ewolucji
Ewolucja – więcej niż geny
Ewolucja ponad egoizmem – grupy ważniejsze od jednostek
Życie jednostek i instytucji
Ewolucja w działaniu
Przyszłość kultury
Bibliografia
Słowniczek
O autorach
512 stron, oprawa miękka
