English version

Książki:

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Szukasz podpowiedzi? Nie znasz tytułu? Pomożemy Ci, napisz! Podaj adres e-mail: możesz też zadzwonić +48 512 994 090

Psychologia społeczna

---

Nowa wersja podręcznika Psychologia społeczna ukazuje się w 14 lat po jego pierwszej edycji. Później było wiele wydań, bo podręcznik zyskał powszechne uznanie wykładowców i studentów. To wydanie jednak zasadniczo różni się od poprzednich. Współautorem został Tomasz Grzyb. W tomie przybyło wiele nowych fragmentów, niektóre kwestie zaktualizowano bądź opatrzono dodatkowymi komentarzami, odwołując się do świeżej literatury. Przede wszystkim zmienił się świat dookoła nas, pojawiły się nowe zjawiska, jak na przykład światowa pandemia COVID-19 i wraz z tym potrzeba odniesienia się do jej psychologicznych konsekwencji, a o wielu zjawiskach, którymi zajmuje się psychologia społeczna wiemy dziś więcej niż kilkanaście lat temu. Nie pozostało to bez wpływu na sam podręcznik – jego nowa, zmodyfikowana i przeredagowana treść lepiej oddaje charakter zmieniającej się, choć ciągle tak samo fascynującej dziedziny, jaką jest psychologia społeczna.

Profesorowie Bogdan Wojciszke i Tomasz Grzyb, psychologowie o światowej renomie, napisali podręcznik do psychologii społecznej, jakiego jeszcze w Polsce nie było. Książka obejmuje wszystkie klasyczne zagadnienia składające się na tę dyscyplinę oraz zagadnienia relatywnie nowe, takie jak kwestie różnic płci, nowych mediów, społeczeństwa sieci, miłości i władzy. Napisana jasnym i barwnym językiem skupia się na prawidłowościach rządzących ludzką psychiką i postępowaniem. Pokazuje, w jak fascynujący sposób psychologia społeczna odpowiada na pytanie, kim jest człowiek i na czym polega jego społeczna natura. Wcześniejsze wydania tej książki stały się fundamentem dydaktyki akademickiej na kierunku psychologia.

Od Wydawcy 

---

Bogdan Wojciszke, profesor psychologii, pracuje na Uniwersytecie SWPS (wcześniej na Uniwersytecie Gdańskim i w PAN). Zainteresowania badawcze: spostrzeganie ludzi, moralność, władza, poglądy na świat społeczny, dynamika bliskich związków. Opublikował na te tematy ponad 200 prac (10 książek) wydanych w Polsce i na świecie. Członek rzeczywisty PAN i licznych towarzystw naukowych. Wypromował ponad 30 doktorów.

Tomasz Grzyb, psycholog społeczny, profesor na Uniwersytecie SWPS, dziekan Wydziału Psychologii Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu. Autor i współautor książek wydanych w Polsce, Wielkiej Brytanii i Włoszech oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych. Specjalizuje się w psychologii wpływu społecznego - narzędziach propagandy, perswazji i szeroko pojętej komunikacji. Prezes Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, redaktor naczelny Polish Psychological Bulletin.

---

Wprowadzenie    15

Rozdział 1. Czym i jak zajmuje się psychologia społeczna           17
1.1. Czym zajmuje się psychologia społeczna?                  19
1.2. Podstawowe podejścia teoretyczne                     19
1.2.1. Perspektywa poznawcza                      19
1.2.2. Perspektywa motywacyjna                     . 21
1.2.3. Perspektywa teorii uczenia się                    22
1.2.4. Perspektywa społeczno-kulturowa                  . 23
1.2.5. Perspektywa ewolucjonistyczna                   . 24
1.3. Eksperyment i logika badań                        26
1.3.1. Eksperyment                           26
1.3.2. Logika programu badawczego                    28
1.4. Pozostałe metody badawcze                       . 33
1.4.1. Obserwacja                           . 33
Problem 1: Co o człowieku można wyczytać z Internetu?              35
1.4.2. Badania korelacyjne                        36
1.4.3. Modele komputerowe                       . 39
1.4.4. Neuroobrazowanie                        . 40
1.5. Wartość i dopełnianie się różnych metod badawczych             . 41
Jak to się robi 1: Czy warto zwracać uwagę hejtującym w sieci?
Przykład eksperymentu terenowego w Internecie                 43
1.6. Podsumowanie                            . 43
Kluczowe pojęcia                            44
Literatura uzupełniająca                         . 44

Rozdział 2. Motywy społeczne                       . 45
2.1. Przynależność społeczna                        . 47
2.1.1. Siła motywu przynależności                     47
2.1.2. Wsparcie społeczne                        48
2.1.3. Wykluczenie społeczne                       50
2.2. Sprawczość i kontrola                          53
2.2.1. Siła motywu                           . 53
2.2.2. Dobroczynne efekty kontroli                     55
2.2.3. Deprywacja kontroli                        . 56
Jak to się robi 2: Bezradność intelektualna w szkole               . 59
2.3. Reakcje na deprywację kontroli                      . 60
2.4. Poznanie i zrozumienie                         . 61
2.4.1. Potrzeba poznania                        . 61
2.4.2. Potrzeba sensu                          62
2.5. Status i samoocena                           64
Problem 2: Jak pieniądze zmieniają ludzi?                    65
2.6. Relacje między motywami społecznymi                   65
2.6.1. Który motyw jest najważniejszy?                   . 65
2.6.2. Zastępowalność motywów                     . 66
Teoria 2: Potrzeba domknięcia poznawczego                  . 67
2.7. Podsumowanie                            . 70
Kluczowe pojęcia                            70
Literatura uzupełniająca                         . 71

Rozdział 3. Poznanie społeczne                      . 72
3.1. Wiedza o świecie społecznym                       73
3.1.1. Struktury wiedzy: schematy, skrypty i teorie               73
3.1.2. Kiedy struktury są używane?                     74
3.1.3. Procesy automatyczne i kontrolowane                 77
Jak to się robi 3: Prymowanie                        . 79
3.2. Spostrzeganie świata społecznego                     80
3.2.1. Selektywność                          . 80
3.2.2. Interpretacja znaczenia                       81
3.2.3. Pamięć                             81
3.2.4. Regulacja zachowania                       83
3.3. Wpływ kontekstu na sądy                        . 84
3.3.1. Wyrazistość                           . 84
3.3.2. Kontrast i asymilacja                        85
3.3.3. Wpływ stanów emocjonalnych                    86
3.3.4. Różnice w przetwarzaniu informacji pozytywnej i negatywnej        88
3.3.5. Ucieleśnienie                           89
Problem 3: Co jest piękne?                          90
Teoria 3: System impulsywny i refleksyjny                   . 91
3.4. Podsumowanie                            . 91
Kluczowe pojęcia                            92
Literatura uzupełniająca                         . 92

Rozdział 4. Przekonania społeczne                     . 93
4.1. Przekonania a rzeczywistość                       . 93
4.2. Poglądy na naturę ludzką                        . 94
4.2.1. Zaufanie społeczne                        . 95
4.2.2. Cynizm                             98
4.2.3. Przekonania o stałości cech ludzkich                 . 100
Problem 4: Czy makiawelizm jest skuteczny?                  . 102
4.3. Przekonania o świecie społecznym                     103
4.3.1. Autorytaryzm                           103
4.3.2. Orientacja na dominację społeczną                  105
4.3.3. Wiara w sprawiedliwość świata                    106
4.3.4. Legitymizacja porządku społecznego                 . 107
Jak to się robi 4: Dlaczego Polacy narzekają?                  . 110
4.4. Poglądy polityczne                           . 111
4.4.1. Liberalizm–konserwatyzm                      112
4.4.2. Wymiar tożsamościowy i ekonomiczny                 114
4.4.3. Nacjonalizm i patriotyzm                      . 116
Teoria 4: Teoria opanowywania trwogi                     . 117
4.5. Podsumowanie                            . 118
Kluczowe pojęcia                            119
Literatura uzupełniająca                         . 119

Rozdział 5. Spostrzeganie osób                      . 120
5.1. Hierarchia znaczeń zachowania                      120
5.1.1. Pionowe znaczenia zachowań                    121
5.1.2. Poziome znaczenia zachowań                    123
5.1.3. Sprawczość i wspólnotowość                    . 123
5.2. Procesy automatyczne                         . 126
5.2.1. Wnioski z twarzy                         . 127
5.2.2. Wnioski z zachowania ekspresyjnego                 128
5.2.3. Wnioski z zachowania celowego                   128
Problem 5: Co wypisane jest na twarzy?                    . 129
5.3. Procesy kontrolowane                          130
5.3.1. Klasyczne modele atrybucji                     130
5.3.2. Deformacje procesu atrybucji                    . 133
5.4. Ocenianie ludzi                            . 136
Jak to się robi 5: Oceny trafności spostrzegania osób               136
5.4.1. Oceny automatyczne                       . 137
5.4.2. Oddolna integracja danych                     . 139
5.4.3. Tendencyjne sprawdzanie hipotez                  . 141
Teoria 5: Automatyczne połączenie spostrzegania z działaniem           144
5.5. Podsumowanie                            . 144
Kluczowe pojęcia                            145
Literatura uzupełniająca                         . 145

Rozdział 6. Spostrzeganie siebie                      146
6.1. Treści zawarte w ja                           146
6.1.1. Autoschematy                          . 147
6.1.2. Ja realne, idealne i powinnościowe                  148
6.1.3. Spostrzeganie siebie a innych                    149
Jak to się robi 6: Różnice w rozumieniu cech własnych i cudzych          . 150
6.2. Geneza: skąd się bierze ja?                        151
6.2.1. Wnioski z własnego zachowania                   151
6.2.2. Porównania społeczne                       151
6.2.3. Kultura: ja niezależne i współzależne                 . 152
6.3. Funkcje: po co mamy ja?                         154
6.3.1. Negocjowanie tożsamości                     . 154
6.3.2. Symulacja psychiki innych                     . 155
6.3.3. Samokontrola                          . 156
6.3.4. Regulacja zachowania celowego                   158
Problem 6: Kiedy myślenie o sobie pomaga, a kiedy szkodzi?            160
6.4. Taktyki autoprezentacji                         . 161
6.4.1. Taktyki obronne                          162
6.4.2. Taktyki asertywne                         165
6.5. Skutki autoprezentacji                          167
Teoria 6: Trzy poziomy ja                          . 168
6.6. Podsumowanie                            . 169
Kluczowe pojęcia                            170
Literatura uzupełniająca                         . 170

Rozdział 7. Samoocena                          . 171
7.1. Samoocena jako cecha                         . 172
7.1.1. Wyznaczniki samooceny                      . 173
7.1.2. Korelaty i konsekwencje samooceny                 . 174
7.1.3. Ciemne strony wysokiej samooceny                  175
7.2. Mechanizmy podbudowywania samooceny                 . 176
7.2.1. Pochlebne sądy o sobie                      . 176
Problem 7: Dążenie do pozytywności czy do zgodności?              179
7.2.2. Porównania i relacje społeczne                   . 180
7.2.3. Dysonans poznawczy                       . 182
7.2.4. Autoafirmacja                          . 182
7.3. Samoocena jako motyw                         . 183
7.3.1. Włączanie i wyłączanie motywu                   . 183
9.3.3. Postępowanie innych                       . 238
9.3.4. Status ofiary                           239
Problem 9: Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło?                  240
9.4. Wartości                               . 241
9.4.1. Struktura wartości                         241
9.4.2. Wpływ wartości na sądy i zachowanie                 242
Teoria 9: Teoria sprawiedliwości proporcjonalnej                 244
9.5. Podsumowanie                            . 244
Kluczowe pojęcia                            245
Literatura uzupełniająca                         . 245

Rozdział 10. Szczęście                          . 246
10.1. Reguły wartościowania zdarzeń                     . 247
10.1.1. Reguła kontekstu                        247
10.1.2. Reguła adaptacji                        . 249
10.1.3. Zło jest silniejsze od dobra                    . 251
10.1.4. Reguła dystansu                        . 252
10.1.5. Reguła asymetrii czasowej                    . 253
Jak to się robi 10: Szczęście Polaków                     . 253
10.2. Wyznaczniki szczęścia                         254
10.2.1. Osobowość                          . 254
10.2.2. Warunki zewnętrzne                       255
10.2.3. Własne działania                        . 258
10.3. Maksymalizacja szczęścia                        259
10.3.1. Relacje z ludźmi                        . 259
10.3.2. Zaradność i realizacja celów                    260
Problem 10: Czy używanie Internetu szkodzi?                  . 261
10.3.3. Optymizm i zamartwianie się                   . 261
10.3.4. Ciało i duchowość                        263
10.4. Konsekwencje szczęścia                        . 264
10.4.1. Relacje społeczne                        264
10.4.2. Stan zdrowia                          265
10.4.3. Sukcesy życiowe                        . 266
10.5. Natura szczęścia                           . 267
10.5.1. Odgórna czy oddolna natura satysfakcji?               267
10.5.2. Cebulowa teoria szczęścia                    . 268
10.5.3. Afekt pozytywny i negatywny                   . 268
Teoria 10: Teoria perspektywy                        . 269
10.5.4. Afektywne i poznawcze składniki dobrostanu             . 270
10.6. Podsumowanie                            270
 Kluczowe pojęcia                           . 271
 Literatura uzupełniająca                         271

Rozdział 11. Wpływ społeczny                       . 272
11.1. Przejawy wpływu społecznego                      272
11.1.1. Naśladownictwo                        . 272
11.1.2. Konformizm                          . 273
11.1.3. Posłuszeństwo autorytetom                    275
Jak to się robi 11: Zaraźliwość samobójstw                   . 278
11.2. Mechanizmy wywierania wpływu                     . 278
11.2.1. Zaangażowanie                         278
11.2.2. Słuszność                           280
11.2.3. Lubienie                            281
11.2.4. Wzajemność                          282
11.2.5. Niedostępność                         284
Problem 11: Dlaczego tak różne psychoterapie są skuteczne?            286
11.3. Techniki manipulacji społecznych                     287
11.3.1. „Stopa w drzwiach”                       287
11.3.2. „Drzwiami w twarz”                       288
11.3.3. „Niska piłka”                          . 289
11.3.4. „A to nie wszystko”                        290
11.3.5. Huśtawka emocjonalna                      290
11.3.6. Uwikłanie w dialog                        291
11.3.7. Kłamstwo i projekcja                       291
11.4. Obrona przed wpływem innych                      292
11.4.1. Asertywność                          293
11.4.2. Przerwanie automatyzmów                    . 293
Teoria 11: Teoria wpływu społecznego                     . 294
11.5. Podsumowanie                            295
 Kluczowe pojęcia                           . 296
 Literatura uzupełniająca                         296

Rozdział 12. Atrakcyjność                         297
12.1. Atrakcyjność fizyczna                         . 297
12.1.1. Czy kryteria urody są uniwersalne?                 . 297
12.1.2. Od czego zależy piękno twarzy                   299
12.1.3. Od czego zależy piękno ciała                   . 300
Problem 12: Czy oglądanie modelek szkodzi?                  . 302
12.1.4. Czasowe zmiany atrakcyjności                   303
12.1.5. Czy piękne jest dobre?                     . 304
12.2. Teorie atrakcyjności                          . 306
12.2.1. Teoria kar i nagród                       . 306
12.2.2. Teorie zgodności                        . 307
12.2.3. Bezwiedny egotyzm                       307
12.3. Wyznaczniki atrakcyjności                        309
12.3.1. Częstość kontaktów                       309
12.3.2. Zalety                            . 310
12.3.3. Podobieństwo                         . 312
12.3.4. Mimikra i koordynacja                      . 314
Jak to się robi 12: Koordynacja i lubienie                    315
12.3.5. Działania na rzecz interesu                    . 315
12.4. Następstwa atrakcyjności                        318
12.4.1. Reakcje emocjonalne                      . 318
12.4.2. Sądy i oceny                          318
12.4.3. Zachowania                          . 319
Teoria 12: Teoria równowagi                         . 319
12.5. Podsumowanie                            320
 Kluczowe pojęcia                           . 321
 Literatura uzupełniająca                         321

Rozdział 13. Miłość                            322
13.1. Strategie doboru partnera heteroseksualnego                322
13.1.1. Czego mężczyźni chcą od kobiet                  323
13.1.2. Czego kobiety chcą od mężczyzn                  327
13.2. Przywiązanie                             329
13.2.1. Style przywiązania                       . 330
13.2.2. Wymiary przywiązania                      331
Jak to się robi 13: Eksperymentalne badanie miłości               . 332
13.3. Składniki miłości                           . 333
13.3.1. Intymność                           334
13.3.2. Namiętność                          . 335
13.3.3. Zobowiązanie                         . 336
13.4. Dynamika bliskiego związku                       338
13.4.1. Zakochanie                          . 339
13.4.2. Romantyczne początki                      340
13.4.3. Miłość kompletna                        341
13.4.4. Miłość przyjacielska                       343
13.4.5. Związek pusty                         . 343
Problem 13: Jak ludzie reagują na niezadowolenie                . 344
13.4.6. Rozpad                            345
Teoria 13: Teoria transferu pobudzenia                     345
13.5. Podsumowanie                            346
 Kluczowe pojęcia                           . 346
 Literatura uzupełniająca                         346

Rozdział 14. Prospołeczność                        347
14.1. Skąd bierze się dobro: teorie prospołeczności                347
14.1.1. Decyzyjny model interwencji kryzysowej               347
14.1.2. Teorie pobudzenia                        350
14.1.3. Teorie norm                          . 353
14.1.4. Prospołeczność jako adaptacja                   354
Jak to się robi 14: Czy oddasz zgubiony portfel? Różnice między narodami      . 358
14.2. Wyznaczniki pomagania                        . 359
14.2.1. Obecność i postępowanie innych                  360
14.2.2. Biorca pomocy                         361
14.2.3. Dawca pomocy                         362
14.2.4. Relacje między biorcą i dawcą                   364
Problem 14: Czy człowiek jest z natury egoistą?                 . 366
14.3. Następstwa pomagania                         368
14.3.1. Biorca pomocy                         368
14.3.2. Dawca pomocy                         369
Teoria 14: Podstawowe typy relacji społecznych                 370
14.4. Podsumowanie                            371
 Kluczowe pojęcia                           . 372
 Literatura uzupełniająca                         372

Rozdział 15. Agresja                           . 373
15.1. Skąd bierze się zło: teorie agresji                     374
15.1.1. Agresja jako adaptacja                      374
15.1.2. Agresja jako skutek frustracji                   . 376
15.1.3. Agresja jako skutek uczenia się                  . 378
15.1.4. Ogólny model agresji                      . 380
15.2. Indywidualne wyznaczniki agresji                     381
15.2.1. Agresywność jako cecha                     . 381
15.2.2. Cechy osobowości                       . 381
15.2.3. Płeć                             . 382
15.3. Sytuacyjne wyznaczniki agresji                      383
15.3.1. Prowokacja                          . 383
15.3.2. Pobudzenie emocjonalne                     384
15.3.3. Przemoc w mass mediach                    . 386
Problem 15: Czy gry wideo nasilają agresję?                   387
15.3.4. Normy i oczekiwania społeczne                  . 388
15.3.5. Alkohol                            389
15.4. Kontrola agresji                            391
15.4.1. Katharsis, czyli oczyszczenie                   . 391
15.4.2. Kary                             . 393
Jak to się robi 15: Zwalczanie przemocy w szkole                 394
Teoria 15: Teoria społecznego uczenia się                   . 395
15.4.3. Złożone interwencje psychologiczne                 396
15.5. Podsumowanie                            396
 Kluczowe pojęcia                           . 397
 Literatura uzupełniająca                         397

Rozdział 16. Konflikt społeczny                       398
16.1. Struktura konfliktu                           398
16.1.1. Interesy własne i cudze                      398
16.1.2. Rodzaje zachowania w konflikcie                  399
16.1.3. Gry o sumie zerowej                       400
16.1.4. Gry o sumie niezerowej                      401
16.1.5. Orientacje społeczne                       404
Jak to się robi 16: Pomiar orientacji społecznych                 405
16.2. Procesy eskalacji konfliktu                        406
16.2.1. Procesy poznawcze                       406
16.2.2. Emocje i motywy                        . 408
16.2.3. Nieciągłość grupowa                       410
16.3. Bariery                               . 411
16.3.1. Bariery komunikacyjne                      411
16.3.2. Bariery kulturowe                        412
Problem 16: Co jest lepsze – współpraca czy rywalizacja?             . 413
16.4. Negocjacje                              414
16.4.1. Przetarg pozycyjny                       . 414
16.4.2. Negocjacje integracyjne                     . 418
16.4.3. Mediacje w konflikcie                      . 420
Teoria 16: Ewolucyjne mechanizmy kooperacji                  422
16.5. Podsumowanie                            423
Kluczowe pojęcia                            423
Literatura uzupełniająca                         . 424

Rozdział 17. Władza                            425
17.1. Wyłanianie się hierarchii władzy                     . 426
17.1.1. Podstawy władzy                        . 427
17.1.2. Jak wyłania się hierarchia władzy                  428
17.1.3. Kto zdobywa władzę?                      . 429
17.2. Jak władza zmienia ludzi                        . 431
Jak to się robi 17: Wpływ władzy na nastrój i samoocenę              433
17.2.1. Afektywne konsekwencje władzy                  434
17.2.2. Poznawcze konsekwencje władzy                 . 434
17.2.3. Behawioralne konsekwencje władzy                 436
17.2.4. Społeczne konsekwencje władzy                  437
17.2.5. Od czego zależy siła efektów władzy?               . 438
17.3. Natura władzy                            . 440
17.3.1. Komplementarność pozycji władzy                 . 440
17.3.2. Samowzmacnianie władzy                    . 441
17.3.3. Społeczne funkcje władzy                     441
17.3.4. Władza społeczna i osobista                    442
Problem 17: Czy władza deprawuje?                      443
17.4. Status i klasa społeczna                        . 443
Teoria 17: Teoria reaktancji                 &n