Dżihad
Wszystko, co warto wiedzieć
"Książka
jest przeznaczona dla szerokiego grona czytelników. Jej styl
ma być przystępny, nie obciążony zwykłym naukowym aparatem gęstych i
obfitych przypisów. Zrezygnowałam również z
żmudnej transliteracji nazw i terminów arabskich i przyjęłam
uproszczoną pisownię, która będzie wygodniejsza dla
czytelników niespecjalizujących się w studiach arabskich.
Kiedy wprowadzam nowy termin arabski, jest on pisany kursywą przy jego
pierwszym wystąpieniu w każdym rozdziale, a następnie już prostą
czcionką. Wiele z tych arabskich terminów i nazw zostało
powtórzonych w słowniczku na końcu książki."
Autorka
Fragment Wprowadzenia:
Słowo
„dżihad” wydaje pojawiać się wszędzie. Jest często
używane, zwłaszcza w mediach zachodnich, w odniesieniu do
aktów przemocy dokonywanych przez bojowników ze
środowisk muzułmańskich w ramach cywilizacyjnej walki z Zachodem.
Właśnie to jest odruchowo kojarzone z dżihadem nawet przez
wykształconych nie-muzułmanów na Zachodzie; ta perspektywa w
przeważającej mierze zabarwia dziś publiczną retorykę o islamie i
muzułmanach. Jest to jednak wysoce zniekształcone rozumienie pojęcia,
którego podstawowym znaczeniem jest
„walka”, „dążenie”,
„najwyższy wysiłek”.
Dla
większości muzułmanów dżihad reprezentuje najwyższą walkę
człowieka o promowanie i realizowanie tego, co jest moralnie dobre,
sprawiedliwe i szlachetne we wszystkich dziedzinach życia oraz
zapobieganie temu, co jest moralnie złe, niesprawiedliwe i poniżające
dla ludzi i wszystkich stworzeń. Walka taka może i powinna być
prowadzona różnymi środkami, w zależności od kontekstu:
moralnego, etycznego, duchowego, umysłowego, intelektualnego,
werbalnego, finansowego, fizycznego i wojskowego.
Fragment przedmowy
konsultantki merytorycznej, Magdaleny El-Ghamari:
Jako
akademiczka i jednocześnie osoba głęboko zaangażowana w tematy
arabsko-muzułmańskie, dostrzegam potrzebę większej liczby książek,
które jasno opisują te zagadnienia. Poprzez wnikliwy i
interesujący format pytań i odpowiedzi, autorka Asma Asfaruddin podjęła
się analizy bardzo trudnych tematów religijnych w islamie.
Każde pytanie omawiane w książce mogłoby stanowić podstawę dla osobnej
publikacji.
Dla
tych, którzy są zafascynowani tym tematem, ta praca może
stanowić nieoceniony pierwszy krok w zrozumieniu złożoności islamu i
kwestii dżihadu, która posiada skomplikowane wyjaśnienie. Na
przykład pytanie "What is jihad?" może prowadzić do dyskusji na temat
jego wymiarów duchowych, społecznych i politycznych, co
ilustruje, jak jeden termin może obejmować różnorodne
znaczenia i interpretacje.
Słowo „dżihad” jest wszędzie w światowych mediach.
Zwykle pojawia się w kontekście przemocy stosowanej wobec Zachodu przez
bojowników w społeczeństwach z większością muzułmańską lub
pochodzących ze społeczeństw z większością muzułmańską.
Dla większości
muzułmanów dżihad oznacza ciągłą ludzką walkę o promowanie i
wdrażanie tego, co jest moralnie dobre i szlachetne we wszystkich
dziedzinach życia, a także przeciwstawienie się temu, co jest moralnie
złe i niesprawiedliwe, i zapobieganie temu.
W tej wyjątkowej publikacji, zatytułowanej po prostu: DŻIHAD. Wszystko,
co warto wiedzieć, będzie można znaleźć odpowiedź m.in. na następujące
kwestie:
- jakie jest
podstawowe znaczenie słowa „dżihad”,
- czy w Koranie
dozwolona jest wyłącznie walka defensywna,
- czy Koran
nakazuje walkę zchrześcijanami i Żydami,
- czy Koran
dopuszcza samobójstwo,
- czy
Koran akceptuje terroryzm,
- czy kobiety
mogą brać udział w dżihadzie militarnym,
- na czym
polega wielka walka,
- w jaki
sposób współcześni bojownicy świata islamu
rozumieją dżihad,
- jakie były
poglądy Osamy bin Ladena na temat dżihadu,
- czy w islamie
istnieje pacyfizm,
- jak Hollywood
portretuje dżihad i muzułmanów,
- jak Internet
wpływa na społeczne postrzeganie dżihadu na Zachodzie?
Autorką książki DŻIHAD. Wszystko, co warto wiedzieć jest Asma
Afsaruddin, profesor studiów islamskich na Uniwersytecie
Indiana w Bloomington.
W skład serii
Wszystko, co warto wiedzieć wchodzi wiele unikalnych książek
popularnonaukowych wydanych przez Oxford University Press, w
których każdy znajdzie odpowiedzi na najbardziej palące i
interesujące współczesne problemy – od zmian
klimatu przez zagadki ewolucji, bioetykę, aż po fizykę kwantową.
Seria ta ma charakter interdyscyplinarny i obejmuje wiedzę z zakresu
nauk humanistycznych, medycyny i zdrowia, nauk ścisłych czy społecznych.
Książki z tej serii są pisane przez czołowych ekspertów w
swoich dziedzinach, dostarczając studentom, profesjonalistom i
dociekliwym umysłom podstawową wiedzę, niezbędną do zrozumienia
najważniejszych problemów XXI w.
Podziękowania
XI
Przedmowa do wydania
polskiego
XIII
Wprowadzenie
. XVII
1.
Dżihad w Koranie i
literaturze komentatorskiej
1
Jakie jest podstawowe znaczenie słowa
„dżihad”?
. 3
Jak często słowo „dżihad” występuje w
Koranie?
3
Czy Koran odnosi się do różnych form
dżihadu?
4
Czy Koran odnosi się do dżihadu
duchowego?
. 5
Jakie jest znaczenie dżihadu w okresie
mekkańskim?
6
Czy w okresie mekkańskim dżihad miał znaczenie
militarne?
. 8
Co oznaczał dżihad w okresie
medyńskim?
. 9
Czy w Koranie dozwolona jest wyłącznie walka
defensywna?
. 11
Czy dżihad w Koranie odnosi się do świętej
wojny?
14
Czy muzułmanie mogą nadal walczyć, gdy wróg przestaje
walczyć i pragnie
pokoju?
. 16
Czy wersety pokojowe w Koranie są uchylone przez „werset
miecza”? . 17
Czy Koran nakazuje walkę z chrześcijanami i
Żydami?
20
Czy Koran mówi muzułmanom, aby nie przyjaźnili się z Żydami
i
chrześcijanami?
. 23
Czy Koran wspiera ofensywną działalność wojskową mającą na celu
szerzenie
islamu?
. 25
Czy dżihad wojskowy jest stałym obowiązkiem religijnym w
Koranie? 28
Jakie były przyczyny podbojów militarnych, które
nastąpiły po śmierci
Mahometa?
30
Co Koran mówi o
męczeństwie?
31
Czy status religijny męczennika militarnego jest wyższy niż innych
muzułmanów?
. 32
Czy Koran dopuszcza
samobójstwo?
. 34
Czy Koran akceptuje
terroryzm?
. 34
2.
Dżihad w literaturze
hadisów
. 37
Co oznacza „dżihad” w literaturze
hadisów?
. 39
Czy hadisy opisują, jak należy przeprowadzić wojskowy
dżihad? 44
Jak powinniśmy rozumieć hadis, który nakazuje muzułmanom
walczyć z niemuzułmanami, dopóki ci nie zaakceptują
islamu?
45
Co literatura hadisów mówi o
męczeństwie?
46
Skąd można mieć pewność, że ktoś osiągnął
męczeństwo?
. 49
Czy istnieją hadisy, które wydają się zaprzeczać Koranowi
odnośnie do
męczeństwa?
. 50
Czy istnieje hadis, który obiecuje męczennikom na polu bitwy
nagrodę w postaci siedemdziesięciu dwóch
dziewic?
. 51
Czy literatura hadisów zachęca do poszukiwania
męczeństwa?
. 53
Czy istnieją wyraźne poglądy szyickie na temat
męczeństwa?
. 54
Co literatura hadisów mówi o
samobójstwach i
terroryzmie?
. 54
Czym są wielki i mniejszy
dżihad?
55
Czy tradycyjne zbiory zawierają hadisy, które opisują
pozamilitarne aspekty
dżihadu?
. 56
3.
Dżihad w literaturze
prawniczej
59
Jak prawnicy muzułmańscy rozumieli
dżihad?
60
Jakie są poglądy prawników na temat tego, w jaki
sposób i przez kogo powinna być wypowiadana
wojna?
62
Czy ludność cywilna może być celem ataku
wojskowego?
63
Jak prawnicy postrzegali
męczeństwo?
. 65
Jak należy traktować jeńców
wojennych?
. 66
Czy muzułmanie mogą walczyć pod rozkazami zdeprawowanych
władców? . 68
Czy prawnicy zezwalali na ofensywny dżihad
wojskowy?
. 69
Czy prawnicy uważali wojskowy dżihad za świętą
wojnę?
. 72
Czy kobiety mogą brać udział w dżihadzie
militarnym?
. 73
Czy Żydzi, chrześcijanie i inni niemuzułmanie mogą brać udział w
dżihadzie
wojskowym?
. 75
Dlaczego średniowieczni prawnicy podzielili świat na Siedzibę Islamu
(Dar al-Islam) i Siedzibę Wojny (Dar
al-Harb)?
. 76
Czy podział świata na Siedzibę Islamu i Siedzibę Wojny nadal obowiązuje
w okresie
nowożytnym?
. 78
Czy prawnicy zezwalali na ataki
samobójcze?
. 79
Jakie są poglądy prawników na temat
terroryzmu?
80
4.
Dżihad w literaturze
moralnie budującej, etycznej i mistycznej . 83
Co oznacza dżihad w codziennym życiu przeciętnego
wierzącego? . 84
Czy dżihad wojskowy jest uważany za najwyższą formę walki
człowieka? . 87
Na czym polega wielka
walka?
. 89
Dlaczego niektórzy ludzie zaprzeczają idei, że dżihad
duchowy jest prawdziwą częścią
dżihadu?
. 89
Czy walka duchowa dotyczy głównie
mistyków?
. 91
Czy we wczesnych pismach islamskich pojawiają się odniesienia do
niemilitarnych form
dżihadu?
. 92
W jaki sposób mistycy muzułmańscy praktykują wewnętrzny,
wielki dżihad? . 94
Czy prawnicy odnosili się w swoich pismach do dżihadu
duchowego? 96
5.
Dżihad w koncepcjach
współczesnych rewolucjonistów politycznych i
bojowników
. 101
W jaki sposób współcześni bojownicy świata islamu
rozumieją dżihad? 103
Którzy pierwsi myśliciele wpłynęli na
współczesnych rewolucjonistów politycznych i
bojowników?
. 104
Kto jeszcze ma znaczny wpływ na stanowisko współczesnych
grup
bojowników?
105
Czym jest
dżahilijja?
108
W jaki sposób bojownicy islamscy usprawiedliwiają swoje
brutalne ataki na innych muzułmanów i
niemuzułmanów?
. 109
Czy w XX wieku myśliciele szyiccy wzywali do rewolucji politycznej jako
formy
dżihadu?
112
Jakie były poglądy Osamy bin Ladena na temat
dżihadu?
114
Czym są „operacje męczeńskie” i kiedy się
rozpoczęły?
. 115
W jaki sposób bojownicy islamscy usprawiedliwiają ataki
samobójcze? 116
W jaki sposób ISIS usprawiedliwia swoje brutalne działania
jako dżihad? . 118
Gdzie są „umiarkowani” muzułmanie i dlaczego nie
potępiają ekstremizmu? . 119
6.
Dżihad w poglądach
współczesnych badaczy głównego
nurtu 121
Jak współcześni uczeni muzułmańscy rozumieją dżihad
wojskowy? . 122
Co mówią współcześni uczeni muzułmańscy na temat
abrogacji w Koranie? . 122
Czy istnieją uczeni muzułmańscy, którzy kwestionują poglądy
bojowników
islamskich?
125
Czy są muzułmańscy uczeni, którzy potępili poglądy Osamy bin
Ladena i jego zwolenników po atakach z 11
września?
. 130
Czy muzułmańscy uczeni wypowiadają się przeciwko zamachom
samobójczym?
. 131
Dlaczego muzułmańscy uczeni kolektywnie nie potępiają
terroryzmu? . 133
Czy uczeni muzułmańscy potępili ISIS i jego bojowe
poglądy?
. 134
Jakie są główne różnice poglądów w
kwestii przemocy między bojownikami a uczonymi głównego
nurtu
islamu?
. 135
7. Dżihad jako pokojowa walka i przywracanie
pokoju
. 137
Czy w islamie istnieje
pacyfizm?
138
Czy dżihad można rozumieć jako pokojową walkę i przywracanie
pokoju? 139
Którzy myśliciele muzułmańscy rozumieją dżihad jako walkę
bez przemocy? . 140
Co spowodowało współczesny zwrot w kierunku myślenia o
dżihadzie jako o walce bez użycia
przemocy?
. 142
Czy w islamie istnieją teologiczne podstawy do promowania
pokoju? 144
Czy muzułmańscy działacze pokojowi odrzucają dżihad
wojskowy? . 147
8. Dżihad i jego recepcja na
Zachodzie
151
Czy istnieje zachodni odpowiednik dżihadu
militarnego?
. 153
Czy islam ma wpływ na rozwój współczesnego prawa
międzynarodowego? . 154
Czy klasyczne islamskie prawo narodów jest zgodne ze
współczesnym prawem
międzynarodowym?
155
Czy istnieją współcześni muzułmańscy krytycy koncepcji
siedzib wojny i
pokoju?
157
W jaki sposób zachodnie media przedstawiają
dżihad?
. 159
Czy amerykańskie media pokazują akty przemocy dokonywane przez
muzułmanów w inny sposób niż te dokonywane przez
niemuzułmanów? 161
W jaki sposób Hollywood portretuje dżihad i
muzułmanów?
163
W jaki sposób Internet wpływa na społeczne postrzeganie
dżihadu na
Zachodzie?
164
Czy istnieją zachodni bojownicy, na których ma wpływ
islamofobiczna retoryka o
dżihadzie?
. 165
W jaki sposób można kwestionować antyislamskie dyskursy,
które zniekształcają znaczenie
dżihadu?
168
Czy instytucje edukacyjne mogą odgrywać rolę w dostarczaniu
zrównoważonych informacji o
dżihadzie?
. 171
Słowniczek: ważne nazwy, miejsca, wydarzenia i
terminy . 173
Bibliografia
. 187
220 stron, Format:
14.8x21.0cm, oprawa miękka