Globalny kryzys finansowy XXI wieku
Przyczyny, przebieg, skutki, prognozy
Upadek jednej z
największych w świecie instytucji finansowych w połowie września 2008r.
- banku inwestycyjnego z 158-letnią tradycją, "wielkiego" Lehman
Brothers, wstrząsnął fundamentami globalnego systemu finansowego, w
całej swojej rozciągłości - od Ameryki poprzez Europę aż po najdalsze
krańce Azji. Świat pogrążył się w największym od czasów
"Wielkiej Depresji" kryzysie finansowym, który siłą
dramatycznych wydarzeń zaczął zagrażać całemu, szeroko pojętemu
systemowi gospodarczemu.
Książka "Globalny kryzys finansowy XXI wieku" w sposób
niezwykle przystępny i systematyczny przedstawia istotę najnowszego w
historii kryzysu finansowego, wskazuje jego przyczyny, obrazuje
przebieg oraz określa jego skutki. Część zasadniczą książki poprzedzają
rozważania teoretyczne, wprowadzające czytelnika w skomplikowany świat
finansów w dobie globalizacji oraz zjawiska kryzysowe mu
zagrażające. Najnowszy kryzys finansowy ukazany został na tle
kryzysów finansowych XX wieku, co pozwoliło na podjęcie
wieloaspektowej analizy porównawczej prowadzącej do
zdiagnozowania obszarów potencjalnego ryzyka dla globalnego
systemu gospodarczego w perspektywie średnio- i długoterminowej.
Spis
treści
Spis
skrótów
Wprowadzenie
Rozdział
1. Zjawiska kryzysowe na rynkach finansowych
1.1. Przyczyny wrażliwości współczesnego systemu finansowego
1.2. Model kryzysu finansowego Minsky'ego
1.3. Skutki kryzysu finansowego
1.4. Kryzysy finansowe w kontekście historycznym.
Rozdział
2. Global Financial Crisis 2008
2.1. Pierwsze niepokojące sygnały
2.2. "Gorące" lato 2007
2.3. Preludium do "15 września 2008"
2.4. Lehman Brothers i koniec ery banków inwestycyjnych
2.5. W natłoku wydarzeń można się pogubić - kalendarium kryzysu w
podsumowaniu
Rozdział
3. Przyczyny wybuchu kryzysu finansowego w pierwszej dekadzie XXI wieku
3.1. Przyczyny wybuchu ostatniego kryzysu finansowego w zarysie
3.2. Dynamiczny rozwój rynku nieruchomości w USA jako
modelowy "szok"
3.3. Czynniki sprzyjające powstaniu "bańki" nieruchomości w USA oraz
prowadzące do jej pęknięcia
3.3.1. Korzystne warunki makroekonomiczne
3.3.2. Zacięta konkurencja na rynku kredytów hipotecznych w
USA oraz większa skłonność do ryzyka
3.3.3. Większa dostępność kredytu oraz wzrost zadłużenia hipotecznego
3.3.4. Zagospodarowanie ryzykownej niszy rynkowej subprime mortgages i
przyrost kredytów zagrożonych
3.3.5. Niskie standardy segmentu subprime mortgages oraz
usankcjonowanie transferu ryzyka kredytowego na rynek
papierów wartościowych
3.3.6. Ekspansja innowacyjnych instrumentów i wzrost ryzyka
inwestycyjnego
Rozdział
4. Skutki globalnego kryzysu finansowego
4.1. Skutki kryzysu dla rynków finansowych
4.1.1. Skutki kryzysu dla sektora bankowego i ubezpieczeniowego
4.1.1.1. Straty sektora bankowego i ubezpieczeniowego
4.1.1.2. Przetasowania na rynku instytucji bankowych
4.1.1.3. Potrzeba wzmocnienia bazy kapitałowej banków
4.1.1.4. Utrata zaufania na rynku międzybankowym
4.1.1.5. Delewarowanie w sektorze bankowym w konsekwencji kryzysu
4.1.1.6. Obraz rynku instytucji finansowych po finansowym "tsunami"
4.1.2. Skutki kryzysu dla rynku papierów wartościowych
4.1.2.1. Panika na giełdach papierów wartościowych
4.1.2.2. Zastój w segmencie dłużnych papierów
wartościowych
4.1.2.3. Zawieszenie w segmencie instrumentów innowacyjnych
4.1.3. Skutki kryzysu dla funduszy inwestycyjnych i funduszy
emerytalnych
4.2. Skutki kryzysu dla gospodarki
4.2.1. Skutki kryzysu w skali mikroekonomicznej
4.2.1.1. Gospodarstwa domowe w obliczu kryzysu finansowego
4.2.1.2. Pogarszające się perspektywy dla przedsiębiorstw
4.2.2. Skutki kryzysu w skali makroekonomicznej
4.2.2. 1. Słabnący rynek pracy oraz spadek konsumpcji
4.2.2.2. Zahamowanie inwestycji w warunkach destabilizacji
rynków finansowych
4.2.2.3. Rosnące wydatki rządowe oraz przyrost długu publicznego
4.2.2.4. Osłabienie międzynarodowej aktywności handlowej
4.2.3. Obniżenie prognoz dla gospodarki światowej w konsekwencji
globalnego kryzysu finansowego oraz programy pobudzające aktywność
gospodarczą
4.2.3.1. Wielka Brytania
4.2.3.2. Stany Zjednoczone
4.2.3.3. Japonia
4.2.3.4. Niemcy
4.2.3.5. Chiny
4.2.3.6. Indie
4.2.3.7. Rosja
Rozdział
5. Krajowe i międzynarodowe interwencje rządowe w odpowiedzi na kryzys
finansowy
5.1. Interwencje w fazie poprzedzającej upadek Lehman Brothers
5.2. Formy interwencji rządowych w sektorze bankowym
5.2.1. Podtrzymanie płynności na rynku finansowym oraz gwarancje spłaty
zobowiązań przez banki
5.2.2. Obniżki stóp procentowych
5.2.3. Zmiany w systemie gwarantowania depozytów
klientów banków
5.2.4. Dokapitalizowanie banków
5.2.5. Skup zagrożonych aktywów
5.2.6. Ograniczenia w "krótkiej sprzedaży"
5.3. Amerykański Emergency Economic Stabilization Act jako pierwszy
krok w kierunku ratowania globalnego systemu finansowego
5.3.1. Inicjatywa legislacyjna w zarysie
5.3.2. Plan ratunkowy systemu finansowego USA w praktyce
5.4. Bank Reconstruction Fund Wielkiej Brytanii inspiracją dla
programów innych krajów
5.5. Skoordynowane działania na rzecz ustabilizowania globalnego
systemu finansowego
5.6. Pomoc międzynarodowa zagrożonym krajom - przypadek Islandii i
Węgier
Podsumowanie
Aneks:
Rynek finansowy i jego mechanizmy dla niewtajemniczonych
A. Rynek finansowy w pierwszej odsłonie - rynek bankowy
i rynek międzybankowy
B. Rynek finansowy w drugiej odsłonie - rynek papierów
wartościowych
B.1. Funkcjonowanie rynku papierów wartościowych w zarysie
B.2. Kluczowe instrumenty rynku papierów wartościowych
Akcje
Obligacje
Commercial Papers
Bony skarbowe
Bankowe papiery wartościowe
B.3. Podaż i popyt na rynku papierów wartościowych
B.4. Fundusze inwestycyjne na rynku papierów wartościowych
C. Rynek finansowy w trzeciej odsłonie - rynek ubezpieczeniowy
D. Rynek finansowy w czwartej odsłonie - sekurytyzacja
E. Rynek finansowy w piątej odsłonie - Credit Default Swaps
F. Rynki finansowe w dobie globalizacji
F.1. Procesy globalizacyjne w zarysie
F.2. Globalizacyjna rewolucja na rynkach finansowych
G. Rynek finansowy w megaodsłonie - podsumowanie
Bibliografia
215
stron, B5, miękka oprawa