MIĘDZYMIEJSCE WSPÓŁCZESNY HONGKONG W POSZUKIWANIU WŁASNEJ TOŻSAMOŚCI OSIŃSKA M. Bankowa.pl

Międzymiejsce

Współczesny Hongkong w poszukiwaniu własnej tożsamości

Małgorzata Osińska bardzo wnikliwie, a równocześnie w przejrzysty sposób przedstawia historyczny proces kształtowania się wyjątkowej hongkońskiej tożsamości, będącej efektem budowania relacji z dwoma dominującymi partnerami społecznych interakcji – Wielką Brytanią i Chinami. Państwa te, korzystając z władzy politycznej, ekonomicznej i symbolicznej, próbują narzucać tożsamość miastu i jego mieszkańcom. W trakcie tego procesu kształtuje się również tkanka miejska Hongkongu i jego przestrzeń symboliczna.

Co istotne, Autorka oddaje głos samym mieszkańcom, których prosi o narysowanie mapy mentalnej miasta oraz pyta o miejsca dla nich ważne, a także o granice i podziały przebiegające przez Hongkong.

Całość zamyka rzetelna analiza, w której Autorka, korzystając z zebranych materiałów, oferuje nowe spojrzenie na Hongkong, z perspektywy samych Hongkończyków.

W kontekście burzliwych protestów społecznych i wydarzeń roku 2019 książka Małgorzaty Osińskiej stanowi niezwykle ciekawą lekturę.

Mirosław Adamczyk, konsul generalny RP w Hongkongu w latach 2014–2019

Małgorzata Osińska, doktor nauk społecznych w zakresie socjologii (PAN), pracuje w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego, stypendystka Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Rzeczypospolitej Polskiej do Chin (2009–2010), Ministerstwa Edukacji Chińskiej Republiki Ludowej (2011–2016) oraz Hongkong Polytechnic University (2015). Zajmuje się interdyscyplinarnymi badaniami problemów współczesnych miast, związków przestrzeni z procesami kształtowania się lokalnych tożsamości. Interesuje się również przedsiębiorczością w krajach Dalekiego Wschodu oraz zagadnieniami związanymi z obecnością przedsiębiorców z Dalekiego Wschodu w Polsce.

Wstęp 11

Rozdział 1. Koncepcja przestrzeni i miejsca w odniesieniu do tożsamości 19
1.1. Przestrzeń i krajobraz – różnice w postrzeganiu i konstruowaniu otoczenia w ujęciu międzykulturowym 20
1.1.1. Krajobraz starożytnej Grecji 20
1.1.2. Konstruowanie przestrzeni w Chinach 22
1.1.3. Bycie w przestrzeni   26
1.1.4. Społeczne koncepcje przestrzeni   27
1.1.5. Koncepcja krajobrazu    31
1.2. Miasto – teorie i koncepcje    32
1.2.1. Miasto jako przestrzeń społeczna 32
1.2.2. Teorie miast globalnych    34
1.2.3. Obraz miasta – w stronę miasta humanistycznego 38
1.3. Tożsamość 40
1.3.1. Definicja tożsamości 40
1.3.2. Tożsamość przestrzeni i krajobrazu a kwestia symboli i mitów 44

Rozdział 2. Metodologiczne podstawy badań własnych 48
2.1. Metody, techniki, narzędzia badawcze   51
2.1.1. Wywiad swobodny z liderami opinii 51
2.1.2. Scenariusz wywiadów 53
2.1.3. Mentalne mapy miasta     53
2.1.4. Obserwacja – spacery po Hongkongu      54
2.1.5. Fotografia miasta i jego mieszkańców   55
2.2. Przebieg procesu badawczego   58
2.2.1. Wywiad swobodny z liderami opinii 59
2.2.2. Mentalne mapy Hongkongu    60
2.2.3. Obserwacja – spacery po Hongkongu   60
2.3. Analiza materiału badawczego 61
2.3.1. Analiza dokumentów i materiałów źródłowych      61
2.3.2. Analiza urbanistyczno-architektoniczna a pytanie o kulturę   61
2.3.3. Analiza wywiadów, map mentalnych, spacerów, fotografii 63

Rozdział 3. Hongkong: proces powstawania jednego miasta dla dwóch społeczności 66
3.1. Krajobraz Hongkongu   68
3.1.1. Położenie geograficzne Hongkongu 68
3.1.2. Górzyste ukształtowanie terenu 68
3.1.3. Pozyskiwanie gruntu z morza jako główna metoda powiększania powierzchni Hongkongu 69
3.2. Pierwszy etap powstawania brytyjskiego Hongkongu   73
3.2.1. Historia Hongkongu przed przybyciem Brytyjczyków 73
3.2.2. Powstanie Hongkongu – wpływ wojen opiumowych na jego kształt i dalsze losy 74
3.2.3. Pierwsze lata rządów brytyjskich w Hongkongu. System prawny i sytuacja gospodarczo-polityczna       77
3.3. Rozwój społeczeństwa Hongkongu na tle wydarzeń historycznych w latach 1841–1935                      78
3.4. Drugi etap powstawania Hongkongu – formowanie tkanki miejskiej od 1841 do 1935 r       79
3.4.1. Nowy kształt miast w Europie i Ameryce     80
3.4.2. Miasto Wiktoria   81
3.4.3. Podział na strefy i początki polityki zarządzania gruntami   82
3.4.4. Zdrowie publiczne a warunki życia w Hongkongu 82
3.4.5. Rozwój portu i budowa nowego miasta. Urbanizacja półwyspu Kowloon i Nowych Terytoriów     86
3.5. Jedno miasto – dwa odrębne społeczeństwa    89
3.5.1. Kartografia a identyfikacja przestrzeni kolonialnej w Hongkongu    90
3.5.2. Przestrzeń wykluczenia – Wzgórze Wiktorii    92

Rozdział 4. Miasto zmian – Hongkong od 1941 do 1979 roku 97
4.1. Wojna chińsko-japońska, okupacja Hongkongu i jej skutki społeczno-gospodarcze 97
4.1.1. Historia    97
4.1.2. Ekonomia      98
4.1.3. Społeczeństwo      99
4.1.4. Miasto   100
4.2. Powrót Brytyjczyków i odbudowa Hongkongu (1945–1957)   101
4.2.1. Wydarzenia historyczno-polityczne   101
4.2.2. Odbudowa gospodarki    102
4.2.3. Pierwsza faza kształtowania się nowoczesnego społeczeństwa w Hongkongu   103
4.2.4. Transformacja przestrzeni miejskiej    105
4.3. Prawo do miasta (1958–1970)      111
4.3.1. Historia    111
4.3.2. Ekonomia 112
4.3.3. Społeczeństwo      112
4.3.4. Miasto   113
4.4. Nowoczesna metropolia (1971–1979) 122
4.4.1. Historia    122
4.4.2. Ekonomia   123
4.4.3. Społeczeństwo      124
4.4.4. Miasto 126

Rozdział 5. Jeden kraj, dwie tożsamości – Hongkong w latach 1980–2017 132
5.1. Burzliwe lata transformacji    132
5.1.1. Historia 132
5.1.2. Ekonomia     135
5.1.3. Społeczeństwo    138
5.1.4. Tożsamość mieszkańców a tożsamość miasta 142
5.2. Hongkong – rekonfiguracja koncepcji globalnego miasta    144
5.3. Regionalny kontekst Hongkongu – relacje z Deltą Rzeki Perłowej   149
5.3.1. Historia i znaczenie Delty Rzeki Perłowej   149
5.3.2. Południe. Różne definicje i funkcje obszaru o strategicznym znaczeniu dla rozwoju Hongkongu    151
5.4. Miasta Południa     154
5.4.1 Kanton (Guangzhou) 154
5.4.2. Shenzhen – od dezintegracji i podziału do chińskiego mitu nowej koncepcji miasta    157
5.4.3. Makau – od kolonii portugalskiej do Las Vegas Azji 167
5.5. (Dez)integracja Hongkongu z regionem Delty Rzeki Perłowej    . 171
5.5.1. Jeden most, trzy miasta 175
5.5.2. Szybka kolej Hongkong–Kanton 178
5.5.3. HKIA – nowy pas czy raczej nowe lotnisko?   179
5.5.4. Granica – brak granicy. Połączenie lotnisk w regionie Delty Rzeki Perłowej i Hongkongu   179
5.5.5. Integracji nie będzie? Hongkong w latach 2003–2017 183

Rozdział 6. Międzymiejsce. Współczesny Hongkong w poszukiwaniu własnej tożsamości. Analiza materiału badawczego    189
6.1. Czym jest Hongkong dla jego mieszkańców?    189
6.1.1. Pierwsze skojarzenia ze słowem Hongkong 189
6.1.2. Obraz Hongkongu    191
6.2. Stosunek mieszkańców do zachodzących zmian   196
6.3. Pamięć, pomniki i miejsca symboliczne    201
6.4. Kwestia granic i podziałów Hongkongu      206
6.5. My i Oni   209

7. Zakończenie 211
7.1. Od obcości do oswojonej różnorodności 211
7.2. Międzymiejsce   214

Bibliografia 220
Spis rycin i tabel 230
Załącznik. Scenariusz wywiadu w języku polskim    231
Summary: “Mind the gap”. In search of Hong Kong’s identity 234
Indeks nazwisk 236

240 stron, Format: 16.0x24.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy pocztą e-mail lub telefonicznie,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.