WSPÓŁCZESNE PAŃSTWO A DŁUG PUBLICZNY
Dylematy i mity
Monografia jest wynikiem kilkuletnich badań pracowników Katedry Administracji
Publicznej Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
Jak wskazuje tytuł opracowania, szeroko zbadano w nim problematykę z zakresu teorii
państwa oraz współczesnych ustrojów politycznych i ekonomiczno-społecznych w
warunkach pogłębiającego się długu publicznego w wyniku światowego kryzysu
ekonomicznego ostatnich lat.
Jest to pozycja stanowiąca bardzo wartościowe studium oceny doświadczeń wybranych
państw w aktywizowaniu instytucji publicznych i tworzeniu rozbudowanych programów
pomocowych na rzecz walki ze skutkami kryzysu. Jednocześnie Autorzy podjęli się
trudnego wyzwania związanego z […] próbą zanegowania mitu o tym, że za wszystkie
negatywne skutki związane ze zjawiskami kryzysowymi odpowiada państwo. Autorzy w sposób
oryginalny, nowatorski, a także transparentny przeprowadzili obszerną i wyczerpującą
analizę kluczowych zagadnień badanego obszaru, popartą bardzo szerokim odniesieniem do
teorii, co niewątpliwie umożliwi Czytelnikowi świadomą weryfikację i podniesienie
poziomu wiedzy z zakresu tematycznego poruszanego w opracowaniu.
[…] Niewątpliwym atutem opracowania jest obiektywizm w prezentowaniu
najistotniejszych zagadnień i tematów. Autorzy konsekwentnie starają się unikać
stronniczości i oceniania badanych kwestii bez naukowego uzasadnienia – tam, gdzie
nawiązują do doktryny ekonomicznej, prezentują gamę różnorodnych podejść i
koncepcji ze wskazaniem na ich słabe i mocne punkty, zarówno w kontekście teorii, jak i
praktyki.
z recenzji prof. dr hab. Ewy Latoszek
Wprowadzenie
CZĘŚĆ I. WSPÓŁCZESNE PAŃSTWO I JEGO STRUKTURY W WARUNKACH DŁUGU
PUBLICZNEGO
Rozdział I. Skutki wzrostu deficytu ekonomicznego budżetu państwa i długu
publicznego dla gospodarki i stanu finansów publicznych - Dariusz Malinowski
1. Wstęp
2. Skutki wzrostu deficytu ekonomicznego budżetu państwa dla gospodarki
2.1. Skutki wzrostu deficytu ekonomicznego w wyniku powiększania realnej wielkości
popytu globalnego
2.2. Skutki wzrostu deficytu związanego z jego finansowaniem oszczędnościami krajowymi
2.3. Skutki wzrostu deficytu ekonomicznego powodowanego finansowaniem oszczędnościami
zagranicznymi
2.3.1. Wzrost zadłużenia zagranicznego gospodarki
2.3.2. Aprecjacja waluty krajowej w okresie bieżącym
2.3.3. Ryzyko skokowej deprecjacji waluty krajowej, wzrostu stopy inflacji i przeciętnej
rynkowej stopy procentowej
3. Skutki wzrostu długu publicznego dla stanu finansów publicznych
4. Zakończenie
Rozdział II. Kryzys 2007+ a poziom długu publicznego (suwerennego) i jego
wieloaspektowe następstwa - Joachim Osiński
1. Wstęp
2. Współczesne państwa w warunkach kryzysu ekonomicznego
2.1. Globalizacja jako przejaw "malejącego znaczenia instytucji państwa"
2.2. Historia długu publicznego (suwerennego) i jego wpływ na istotę państwa
2.3. Czy współczesne państwo realne może zbankrutować?
3. Zakończenie
Rozdział III. Problem długu publicznego w państwach unii gospodarczej i
walutowej - Izabela Zawiślińska
1. Wstęp
2. Kryzys finansowy 2007+ a problem długu publicznego w strefie euro
3. Próby rozwiązania kryzysu zadłużeniowego i utrzymania strefy euro
3.1. Mechanizmy stabilizacyjne w warunkach kryzysowych i ich wykorzystanie
3.2. Koordynacja zarządzania gospodarczego i programy prowzrostowe
3.2.1. Strategia Europa 2020 i pakt euro plus
3.2.2. Modyfikacje paktu stabilności i wzrostu oraz tzw. 6?pak.
3.2.3. Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej
3.2.4. Europejski system nadzoru finansowego, pakiet bankowy i unia bankowa
3.2.5. Inicjatywy na rzecz stymulacji wzrostu gospodarczego
4. Zakończenie
Rozdział IV. Analiza porownawcza zmiany deficytu ekonomicznego budżetu państwa
i długu publicznego w państwach Unii Europejskiej w latach 2008-2012 - Dariusz
Malinowski
1. Wstęp
2. Stan budżetu w państwach Unii Europejskiej u progu światowego kryzysu gospodarczego
3. Analiza zmiany deficytu ekonomicznego budżetu państwa i długu publicznego w
państwach Unii Europejskiej w latach 2008-2009
4. Analiza zmiany deficytu ekonomicznego budżetu państwa i długu publicznego w
państwach Unii Europejskiej w latach 2010-2011
5. Analiza zmiany deficytu ekonomicznego budżetu państwa i długu publicznego w
państwach Unii Europejskiej w 2012 r.
6. Zakończenie
Rozdział V. Dług publiczny w wybranych państwach Europy Środkowej w warunkach
kryzysu - Bogusław Pytlik
1. Wstęp
2. Zarys sytuacji gospodarczej w wybranych państwach środkowoeuropejskich w 2007 r.
3. Wpływ kryzysu 2007+ na gospodarki państw Europy Środkowej - ogólna charakterystyka
4. Dług publiczny w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej i Republice Węgierskiej w
latach 2007-2013
5. Skutki wzrostu długu publicznego w kontekście sytuacji politycznej państw
środkowoeuropejskich w latach 2008-2012
5.1. Republika Czeska
5.2. Republika Słowacka
5.3. Republika Węgierska
6. Zakończenie
Rozdział VI. Zadłużenie sektora samorządowego i jego znaczenie dla
bezpieczeństwa oraz stabilności ekonomicznej państwa - Marcin Sakowicz
1. Wstęp
2. Problem zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego a kryzys finansowy
3. Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w latach 2007-2011
4. Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego a państwowy dług publiczny
5. Zakończenie
CZĘŚĆ II. ROLA I ZNACZENIE INSTYTUCJI WSPÓŁCZESNEGO PAŃSTWA. MITY I
PARADOKSY TEORII I PRAKTYKI
Rozdział VII. Determinanty znaczenia instytucji współczesnego państwa.
Neoliberalna ideologia a państwo - Joachim Osiński
1. Wstęp
2. Podstawy semantyki neoliberalnej ideologii
3. Zasadnicze dylematy dotyczące rozwoju państw i ich poznanie
4. Zakończenie
Rozdział VIII. Bank centralny i paradoks skutecznej oraz niezależnej polityki
pieniężnej - Izabela Zawiślińska
1. Wstęp
2. Strategie polityki pieniężnej
2.1. Teoretyczne podstawy celów polityki pieniężnej
2.1.1. Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego (BCI) - inflation targeting (IT)
2.1.2. Strategia stabilizacji ogólnego poziomu cen - price level targeting (PLT)
2.1.3. Strategia celu dla nominalnego PKB (NGDP)
2.2. Polityka pieniężna Europejskiego Banku Centralnego
2.3. Polityka pieniężna Systemu Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych
2.4. Polityka pieniężna Banku Japonii
3. Narzędzia i kanały transmisji polityki pieniężnej - ocena funkcjonowania
3.1. Standardowe instrumenty polityki pieniężnej
3.2. Niestandardowe narzędzia polityki pieniężnej
4. Zakończenie
Rozdział IX. Instytucjonalne uwarunkowania demokracji - wybrane zagadnienia -
Jerzy Oniszczuk
1. Wstęp
2. Państwo demokratyczne i jego instytucje
2.1. Instytucja w demokracji
2.2. Słabości instytucji w demokracji. Konieczność transparentności i
"porządnego" etycznie zachowania urzędników instytucji
2.3. Skuteczność instytucji. Problem niezbędnej "ilości" i jakości władzy
2.4. Praworządność i legalizm jako zasady instytucji państwowych
3. Projekt i praktyka podziału władzy
3.1. Podział władzy a wola ludu
3.2. Rozumienie zasady podziału władzy
3.3. Relacja między władzami
3.4. Problem parlamentaryzmu
3.5. Władza sądowa. Wymiar sprawiedliwości
4. Problemy instytucji państwowych w warunkach postnowoczesności i władzy rynków
5. Neoliberalny wpływ na instytucje publiczne
6. Demokracja i instytucje państwa a kryzys. Negatywna współzależność demokracji i
kapitalizmu
7. Konieczność prawdziwej debaty politycznej. Wspólna odpowiedzialność za godność
każdego z członków wspólnoty
8. Zakończenie
Rozdział X. Podstawowe wartości nowoczesnego samorządu terytorialnego i ich
znaczenie dla współczesnego państwa - Marcin Sakowicz
1. Wstęp
2. Responsywność i partnerstwo - zarządzanie relacjami z interesariuszami administracji
samorządowej
3. Otwartość, partycypacja i deliberacja
4. Uczenie się, sprawność działania i efektywność
5. Zakończenie
Wybrana literatura
332 strony, B5, oprawa miękka
