Książka zawiera wielopłaszczyznową analizę zakresu przedmiotowego i
charakteru kompetencji Unii Europejskiej w dziedzinie harmonizacji prawa karnego
materialnego, uwzględniającą aspekty prawa konstytucyjnego UE oraz dogmatyki prawa
karnego.
Autorka nie tylko dokonuje analizy obowiązującego stanu prawnego po wejściu
w życie Traktatu z Lizbony, lecz także prezentuje ewolucję podstaw prawnych
harmonizacji prawa karnego materialnego, wykazując zmiany stanowisk państw
członkowskich względem procesu harmonizacji tego prawa. Ponadto w rozprawie podejmowana
jest problematyka związana z wykonywaniem kompetencji przez UE, w szczególności:
identyfikacja celów harmonizacji prawa karnego materialnego w UE, instrumentów prawnych
służących tej harmonizacji, a także wzajemnych zależności między wykonywaniem
kompetencji przez UE a zakresem kompetencji przysługujących nadal państwom
członkowskim w dziedzinie prawa karnego.
Publikacja jest adresowana do szerokiego kręgu osób zaangażowanych w stanowienie
prawa karnego w Polsce i Unii Europejskiej oraz jego sądowe stosowanie i interpretację.
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział pierwszy. Zagadnienia wstępne: kompetencje Unii, prawo karne
1.Kompetencje Unii Europejskiej
1.1.Terminologia i definicja "kompetencji"
1.2.Zasady regulujące przyznanie i wykonywanie kompetencji Unii Europejskiej
1.3.Charakter kompetencji Unii Europejskiej w dziedzinie harmonizacji prawa karnego
materialnego
2.Prawo karne materialne
2.1.Prawo karne - terminologia
2.2.Prawo karne państw członkowskich - przyjęcie kryterium formalnego
2.3.Wyłączenie z zakresu badań prawa karnego procesowego i wykonawczego
Rozdział drugi. Harmonizacja prawa karnego materialnego w UE: pojęcie, cele,
instrumenty
1.Harmonizacja (zbliżanie ustawodawstw)
1.1.Harmonizacja w ramach rynku wewnętrznego
1.2.Harmonizacja w ramach współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych
2.Cele harmonizacji prawa karnego materialnego
2.1.Identyfikacja celów harmonizacji prawa karnego materialnego
2.2.Harmonizacja prawa karnego materialnego jako proces wspierający wzajemne uznawanie
orzeczeń karnych
2.3.Dobra prawne wymagające ochrony na poziomie Unii Europejskiej
2.4.Cel gwarancyjny i sprawiedliwościowy harmonizacji prawa karnego w Unii Europejskiej
3.Instrumenty harmonizacji prawa karnego państw członkowskich
3.1.Ogólna charakterystyka aktów prawa pochodnego w dziedzinie prawa karnego
3.2.Wspólne działanie
3.3.Konwencja
3.4.Decyzja ramowa
3.5.Dyrektywa
4.Wybór podstawy prawnej
4.1.Ogólne reguły wyboru podstawy prawnej
4.2.Wybór podstawy prawnej przed Traktatem z Lizbony - między I a III filarem Unii
Europejskiej
4.3.Po Traktacie z Lizbony - między art. 83 ust. 1 a art. 83 ust. 2 TFUE
Rozdział trzeci. Kompetencje Unii Europejskiej a kompetencje państw
członkowskich w dziedzinie harmonizacji prawa karnego materialnego
1.Uwagi wprowadzające
2.Konstytucyjne problemy związane z przekazaniem na rzecz UE wykonywania kompetencji w
dziedzinie harmonizacji prawa karnego materialnego
3.Poszanowanie tożsamości narodowej państw członkowskich
4.Rola zasady pomocniczości w procesie harmonizacji prawa karnego materialnego
4.1.Podstawy prawne zasady pomocniczości w prawie Unii Europejskiej
4.2.Treść zasady pomocniczości
4.3.Kontrola przestrzegania zasady pomocniczości
Rozdział czwarty. Kompetencja Unii Europejskiej do harmonizacji prawa karnego
materialnego w ramach zapobiegania i zwalczania szczególnie poważnej przestępczości o
wymiarze transgranicznym
1.Kompetencje do harmonizacji prawa karnego materialnego przed Traktatem z Lizbony
1.1.Zwalczanie poważnych form międzynarodowej przestępczości (Traktat z Maastricht)
1.2.Zwalczanie "przestępczości zorganizowanej lub innej" (Traktat z
Amsterdamu)
2.Kompetencja w dziedzinie zwalczania szczególnie poważnej przestępczości o wymiarze
transgranicznym (art. 83 ust. 1 TFUE)
2.1.Zakres przedmiotowy harmonizacji
2.1.1.Katalog przestępstw objętych zakresem harmonizacji
2.1.2.Poważna przestępczość o wymiarze transgranicznym
2.1.3.Rozszerzenie zakresu kryminalizacji na podstawie decyzji Rady
2.2.Intensywność harmonizacji ("do przyjmowania norm minimalnych dotyczących
znamion przestępstw i kar")
2.2.1.Harmonizacja minimalna
2.2.2.Harmonizacja znamion przestępstw
2.2.3.Harmonizacja sankcji karnych
2.2.4.Harmonizacja części ogólnej Kodeksu karnego?
Rozdział piąty Kompetencja Unii Europejskiej do harmonizacji prawa karnego
materialnego w celu zapewnienia efektywności prawa unijnego
1.Ewolucja kompetencji Wspólnoty Europejskiej przed Traktatem z Lizbony
1.1.Brak wyraźnych kompetencji do harmonizacji prawa karnego materialnego w TWE
1.2.Spór o kompetencje dorozumiane do harmonizacji prawa karnego
1.3.Dorozumiana kompetencja do harmonizacji prawa karnego materialnego w orzecznictwie
Trybunału Sprawiedliwości UE
1.3.1.Zobowiązanie państw członkowskich do wprowadzenia sankcji za naruszenie prawa
unijnego
1.3.2.Dorozumiana kompetencja do wymagania od państw członkowskich wprowadzenia
odpowiedzialności karnej
2.Kompetencja w celu zapewnienia skuteczności politykom Unii Europejskiej (art. 83 ust. 2
TFUE)
2.1.Zakres przedmiotowy harmonizacji
2.1.1.Zakres pojęcia "polityki Unii..."
2.1.2.Zakres pojęcia "w dziedzinie, która była przedmiotem środków
harmonizujących
2.1.2.1.Dziedziny, w których harmonizacja jest wykluczona
2.1.2.2.Ogólne przepisy kompetencyjne umożliwiające harmonizację dla urzeczywistnienia
rynku wewnętrznego
2.1.2.3.Szczególne przepisy kompetencyjne umożliwiające harmonizację
2.1.2.4.Klauzula kompetencji uzupełniających
2.1.2.5.Pojęcie "środek harmonizujący"
2.1.3.Wymóg uprzedniego przyjęcia środka harmonizującego
2.1.4.Przesłanka niezbędności działania w celu zapewnienia skutecznego wprowadzania w
życie
2.1.4.1.Skuteczność polityki Unii
2.1.4.2.Niezbędność zastosowania ochrony karnoprawnej .
2.2.Intensywność harmonizacji ("normy minimalne odnoszące się do określania
przestępstw oraz kar w danej dziedzinie")
Zakończenie
Bibliografia
Spis źródeł
Akty prawne
Dokumenty
Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości
Orzeczenia Sądu (Sądu Pierwszej Instancji)
321 stron, B5, oprawa miękka
