KULTUROWE FUNKCJE FILOZOFOWANIA ABRISZEWSKI K. Bankowa.pl

Kulturowe funkcje filozofowania

Pomiędzy filozofią a resztą kultury rośnie przepaść. Podczas gdy filozofowie są całkowicie przekonani o ważności swojej dziedziny i doniosłości tego, co się w niej robi – jej pytań, jej argumentacji, jej odpowiedzi, jej wynalazków pojęciowych, jej błyskotliwych idei, to niefilozofowie coraz powszechniej ważność tę kwestionują, w doniosłość powątpiewają, argumentacji nie cenią, błyskotliwości nie dostrzegają i w ogóle nie pojmują o co cały ambaras. Wszak filozofia drwa nie narąbie, wirusów z komputera nie usunie, cen w sklepach nie obniży, w rubryce „patenty i wdrożenia” napisze „brak”. Zapytajmy więc: po co naszej kulturze filozofowanie? Nie filozofowie i nie instytuty filozoficznych badań i kształcenia filozoficznego, ale właśnie – filozofowanie. Żeby odpowiedzieć na takie pytanie, potrzeba nie tylko filozofii, ale także dobrych narzędzi z innych dziedzin nauki. Trzeba zapytać, jakiego rodzaju grą kulturową jest filozofowanie? Ilu z nas w nią gra? I co się wtedy dzieje? Czy filozofujemy na co dzień, czy tylko od święta?

Niniejsza książka ani nie popularyzuje, ani nie przybliża tego, co robią filozofowie. Zamiast tego prowadzi Czytelników od rozmów w pociągach do teorii czerpanych z filozofii i socjologii wiedzy, od lektury nagłówków prasowych do teorii kultury, od obrazów epidemii i biografii Spinozy do studiów nad nauką.

Stara się przy tym na pytania wyżej postawione jak najogólniej odpowiedzieć, a przepaść zasypać, pokazać przy tym, że filozofia od swego kulturowego otoczenia nie jest i nigdy nie była odizolowana. Przeciwnie, filozofowanie tak bardzo i w tak licznych miejscach w tkankę kultury wrosło, że bez niego tkanka ta porozrywałaby się na strzępy, że dla kultury współczesnej filozofowanie w najrozmaitszych przejawach jest czymś koniecznym, jest warunkiem trwania, życia i rozwoju.

Podziękowania / 5
Wykaz skrótów i konwencja zapisów / 7

Wstęp / 9
1. Czym jest i czym nie jest ta książka / 12
2. Rozstrzygnięcia, decyzje, założenia i teorie ukryte / 16
3. Patriotyzm epistemologiczny / 28
4. Struktura wywodu / 34
5. Węzeł dyscyplinarny / 43
6. Metodyka pracy / 45

Część I. Filozofowanie i kultura
Wprowadzenie / 51
1. Narzędzia – cztery typy poznania / 57
a. Odtwarzanie / 60
b. Odkrywanie / 61
c. Redefiniowanie / 63
d. Projektowanie / 67
2. Narzędzia – model nabywania kompetencji / 73
3. Narzędzie ostatnie – Wallerstein i kultura filozofii / 79
4. Filozofia zakresowo i funkcjonalnie ujęta – Leszek Kołakowski / 83
5. Filozofia i historyczność – Marek Siemek / 95
6. Przeciw zdrowemu rozsądkowi – Leszek Nowak / 105
7. Funkcja i status – Józef Niżnik / 119
Podsumowanie / 129

Część II. Czym jest uniwersum symboliczne
Wprowadzenie / 135
1. Uniwersum symboliczne i społeczno-regulacyjna koncepcja kultury / 143
2. Uniwersum symboliczne i społeczne tworzenie rzeczywistości / 151
a. Rzeczywistość życia codziennego / 153
b. Rzeczywistość życia codziennego i wykorzeniające systemy abstrakcyjne / 165
c. Instytucje i role / 170
d. Wiedza / 185
3. Uniwersum symboliczne jako mitologie / 205
Podsumowanie / 213

Część III. Jak filozofowanie uspójnia kulturę
Wprowadzenie / 221
1. Zmiana jednostki analitycznej / 223
2. Dlaczego Spinoza? / 229
3. Spinoza i typ poznania / 235
4. Zerwania, rysy, pęknięcia / 243
5. Reprezentacje i budowanie spónych modeli / 259
6. Sklejanie, szycie i wiązanie, czyli Spinoza jest bystrzejszym socjologiem niż wielu z nas – jego filozoficznych spadkobierców / 277
a. Mobilizowanie świata – od Boga jako osoby do Natury / 280
b. Sprzymierzeńcy, przyjaciele, uczniowie / 281
c. Autonomizacja / 290
d. Publiczna reprezentacja / 295
7. Zapewnianie kulturze spójności / 303
a. Uspójnianie kultury – od tezy Niżnika do modelu KFF / 307
b. Uspójnianie kultury – instrukcja obsługi / 312

Zakończenie / 321
1. Zombie, ostatni sprawiedliwi, pisarze i reproduktorzy. O roli intelektualistów w kulturze współczesnej / 321
2. Wokół sfery publicznej i krytyki społecznej / 325
3. Wokół nauki i mediów / 332
4. Wokół typów pracy / 336

Aneks. Autowizerunek filozofa versus kulturowe funkcje filozofowania / 345
Literatura / 359
Indeks przedmiotowy / 375
Indeks osobowy / 375

390 stron, Format: 15.5x22.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy pocztą e-mail lub telefonicznie,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.