English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Podatek od spadków i darowizn

Komentarz

Komentarz do przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, a także przepisów wykonawczych do tej ustawy.

Autorzy komentarza, wybitni eksperci, sędziowie orzekający w sądach administracyjnych, w wyczerpujący sposób omawiają zasady opodatkowania nabycia majątku z tytułu spadku i darowizn, przedstawiając kolejno wszystkie najważniejsze konstrukcje prawne,

w tym m.in.:

-przedmiot opodatkowania,
-prawa majątkowe,
-dziedziczenie,
-zapis zwykły, dalszy zapis, zapis windykacyjny,
-polecenie testamentowe,
-darowiznę i polecenie darczyńcy,
-zasiedzenie,
-zachowek,
-nieodpłatną rentę,
-użytkowanie,
-służebność,
-nabycie praw do wkładu oszczędnościowego oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego,
-chwilę otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny,
-umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania,
-wyłączenia z zakresu opodatkowania,
-zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe,
-podmiot opodatkowania,
-moment powstania obowiązku podatkowego,
-nabycie pod warunkiem zawieszającym, nabycie pod warunkiem rozwiązującym, nabycie niezgłoszone do opodatkowania,
-sposób ustalania podstawy opodatkowania,
-określenie wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych stanowiących podstawę opodatkowania,
-kwoty wolne od podatku,
-wysokość podatku,
-płatników podatku.

Omówieniu zagadnień towarzyszy bogate orzecznictwo sądów administracyjnych oraz stanowiska doktryny.
Publikację polecamy: doradcom podatkowym, adwokatom, radcom prawnym, sędziom sądów administracyjnych, pracownikom organów podatkowych.

Wykaz skrótów
O Autorach
Wprowadzenie

Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm. (ost. zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1045 oraz poz. 1137)

Rozdział 1
Przedmiot opodatkowania
1. Zakres opodatkowania (art. 1, art. 1a)
1.1. Nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych jako przedmiot opodatkowania (uwagi wstępne do art. 1)
1.1.1. Wstęp
1.1.2. Charakter podatku od spadku i darowizn
1.1.3. Podmioty podatku od spadków i darowizn
1.1.4. Przedmiot opodatkowania
1.1.5. Pojęcie rzeczy
1.1.6. Prawa majątkowe
1.2. Dziedziczenie, zapis zwykły, dalszy zapis, zapis windykacyjny, polecenie testamentowe (art. 1 ust. 1 pkt 1)
1.2.1. Dziedziczenie
1.2.2. Zapis zwykły
1.2.3. Dalszy zapis
1.2.4. Zapis windykacyjny
1.2.5. Polecenie testamentowe
1.3. Darowizna i polecenie darczyńcy (art. 1 ust. 1 pkt 2)
1.3.1. Darowizna
1.3.2. Polecenie darczyńcy
1.4. Zasiedzenie (art. 1 ust. 1 pkt 3)
1.5. Nieodpłatne zniesienie współwłasności (art. 1 ust. 1 pkt 4)
1.6. Zachowek (art. 1 ust. 1 pkt 5)
1.7. Nieodpłatna renta, użytkowanie oraz służebność (art. 1 ust. 1 pkt 6)
1.7.1. Nieodpłatna renta
1.7.2. Nieodpłatne użytkowanie
1.7.3. Nieodpłatna służebność
1.8. Nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2)
1.8.1. Uwagi ogólne
1.8.2. Nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci
1.8.3. Nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego
na wypadek jego śmierci
1.9. Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności (art. 1a)
2. Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą (art. 2)
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Zasada obywatelstwa
2.3. Zasada domicylu
2.4. Chwila otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny
2.5. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
2.6. Inicjatywy Unii Europejskiej w zakresie uproszczenia przepisów niepodatkowych dotyczących międzynarodowych spraw spadkowych
2.7. Zakres regulacji art. 2 u.p.s.d. w świetle zasady swobody przemieszczania się osób i swobody przemieszczania kapitału
3. Wyłączenia z zakresu opodatkowania (art. 3)
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3 pkt 1)
3.3. Nabycie w drodze spadku, zapisu windykacyjnego lub darowizny praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności wynikających z nabycia tych praw (art. 3 pkt 2)
3.4. Nabycie w drodze dziedziczenia środków z pracowniczego programu emerytalnego (art. 3 pkt 4)
3.5. Nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka otwartego funduszu emerytalnego (art. 3 pkt 5)
3.6. Nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym oraz na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (art. 3 pkt 6)
3.7. Nabycie w drodze spadku kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 3 pkt 7)
4. Zwolnienia przedmiotowe (art. 4)
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Zwolnienie nabycia własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej gospodarstwo rolne lub jego część albo wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego (art. 4 ust. 1 pkt 1)
4.3. Zwolnienie nabycia praw do wkładów w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub w spółdzielni kółek rolniczych (art. 4 ust. 1 pkt 3)
4.4. Zwolnienie nabycia w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe (art. 4 ust. 1 pkt 5)
4.5. Zwolnienie nabycia w drodze dziedziczenia praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej (art. 4 ust. 1 pkt 5a)
4.6. Zwolnienie nabycia w drodze darowizny praw do rachunku oszczędnościowo-kredytowego w kasie mieszkaniowej (art. 4 ust. 1 pkt 6)
4.7. Zwolnienie nabycia własności fizycznie wydzielonych części nieruchomości w drodze zasiedzenia (art. 4 ust. 1 pkt 8)
4.8. Zwolnienie nabycia określonych rzeczy (art. 4 ust. 1 pkt 9)
4.9. Zwolnienie nabycia pojazdów rolniczych i maszyn rolniczych oraz części do tych pojazdów i maszyn (art. 4 ust. 1 pkt 12)
4.10. Zwolnienie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności (art. 4 ust. 1 pkt 15)
4.11. Zwolnienie nabycia w drodze spadku prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (art. 4 ust. 1 pkt 16)
4.12. Zwolnienie nabycia pieniędzy lub innych rzeczy przez osoby tworzące rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka (art. 4 ust. 1 pkt 17)
4.13. Zwolnienia z podatku od spadków i darowizn uregulowane w przepisach innych ustaw
4.13.1. Zwolnienie darowizn przeznaczonych na usuwanie skutków powodzi
4.13.2. Nabywanie i zbywanie rzeczy oraz praw majątkowych przez kościelne osoby prawne
5. Zwolnienie członków najbliższej rodziny (art. 4a)
5.1. Uwagi wprowadzające
5.2. Zakres podmiotowy zwolnienia
5.3. Zakres przedmiotowy zwolnienia
5.4. Warunki zwolnienia
5.4.1. Zgłoszenie nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego
5.4.2. Udokumentowanie nabycia
6. Zmiana przepisów od 1 stycznia 2016 r.

Rozdział 2
Obowiązek podatkowy
1. Podmiot opodatkowania (art. 5)
2. Moment powstania obowiązku podatkowego (art. 6)
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Nabycie w drodze dziedziczenia (art. 6 ust. 1 pkt 1)
2.3. Nabycie w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego (art. 6 ust. 1 pkt 2)
2.4. Nabycie tytułem zachowku (art. 6 ust. 1 pkt 2a)
2.5. Nabycie w drodze zapisu windykacyjnego (art. 6 ust. 1 pkt 2b)
2.6. Nabycie praw do wkładów oszczędnościowych na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci (art. 6 ust. 1 pkt 3)
2.7. Nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 6 ust. 1 pkt 3a)
2.8. Nabycie w drodze darowizny (art. 6 ust. 1 pkt 4)
2.9. Nabycie z polecenia darczyńcy (art. 6 ust. 1 pkt 5)
2.10. Nabycie w drodze zasiedzenia (art. 6 ust. 1 pkt 6)
2.11. Nabycie w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności (art. 6 ust. 1 pkt 7)
2.12. Nabycie w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania (art. 6 ust. 1 pkt 8)
3. Nabycie pod warunkiem zawieszającym (art. 6 ust. 2)
4. Nabycie pod warunkiem rozwiązującym (art. 6 ust. 3)
5. Nabycie niezgłoszone do opodatkowania (art. 6 ust. 4)

Rozdział 3
Podstawa opodatkowania
1. Sposób ustalania podstawy opodatkowania (art. 7)
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), jako podstawa opodatkowania (art. 7 ust. 1-3)
1.2.1. Czysta wartość
1.2.2. Długi i ciężary
1.2.3. Polecenie, zachowek, zapis zwykły
1.2.4. Inne przypadki długów i ciężarów
1.3. Wyłączenia z podstawy opodatkowania (art. 7 ust. 4-5)
1.4. Podstawa opodatkowania w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności (art. 7 ust. 6)
2. Określanie wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych stanowiących podstawę opodatkowania (art. 8)
2.1. Określanie wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych według wartości rynkowej (art. 8 ust. 1 i 3)
2.2. Wyjątki od zasady przyjmowania nabytych praw majątkowych według wartości rynkowej (art. 8 ust. 1 in fine oraz art. 8 ust. 1a)
2.2.1. Uwagi ogólne
2.2.2. Ustalanie wartości praw do wkładów oszczędnościowych (art. 8 ust. 1 in fine)
2.2.3. Ustalanie wartości jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych (art. 8 ust. 1a)
2.3. Określanie wartości rynkowej rzeczy lub praw majątkowych przez organy podatkowe (art. 8 ust. 4)
2.3.1. Wezwanie nabywcę (podatnika) przez organ podatkowy do określenia, podwyższenia lub obniżenia wartości rynkowej rzeczy lub praw majątkowych (art. 8 ust. 4 zd. 1)
2.3.2. Określanie wartości rynkowej rzeczy lub praw majątkowych przez organ podatkowy (art. 8 ust. 4 zd. 2)
2.3.2. Przesłanki obciążenia nabywcy kosztami opinii biegłego powołanego przez organ podatkowy (art. 8 ust. 4 zd. 3) 
3. Kwoty wolne od podatku (art. 9)
4. Wliczanie do podstawy opodatkowania wartości zobowiązania, jeżeli na skutek przyjęcia spadku lub darowizny następuje zwolnienie nabywcy z tego zobowiązania albo jego wygaśnięcie (art. 11)
5. Możliwość ustalania prawdopodobnej wartości świadczeń powtarzających się za cały czas trwania obowiązku tych świadczeń (art. 12)
6. Ustalanie wartości świadczeń powtarzających się (art. 13)

Rozdział 4
Wysokość podatku
1. Zasada ustalania wysokości podatku w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca (art. 14)
1.1. Wpływ powiązań osobistych między nabywcą a zbywcą na wysokość podatku
1.2. Grupy podatkowe
1.3. Pierwsza grupa podatkowa
1.4. Druga grupa podatkowa
1.5. Trzecia grupa podatkowa
2. Obliczanie podatku (art. 15)
2.1. Sposób powstania zobowiązania w podatku od spadków i darowizn
2.2. Podstawa obliczenia podatku
2.3. Stawki podatku
2.4. Powstanie obowiązku podatkowego a wysokość podatku
2.5. Opodatkowanie sankcyjną stawką 20% (art. 15 ust. 4)
3. Ulgi mieszkaniowe (art. 16)
3.1. Charakter regulacji
3.2. Zakres podmiotowy ulgi
3.3. Zakres przedmiotowy ulgi
3.4. Warunki uprawniające do skorzystania z ulgi mieszkaniowej
3.5. Dozwolone odstępstwa od warunków uzyskania ulgi
3.6. Charakter terminów wskazanych w art. 16 ust. 2, ust. 3, ust. 7-8
3.7. Wysokość ulgi i sposób obliczenia podatku
3.8. Wygaśnięcie decyzji i wydanie decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe
4. Przypadki podwyższania kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych (art. 17)

Rozdział 4a
Zeznania podatkowe
1. Obowiązek i termin złożenia zeznania podatkowego (art. 17a)
1.1. Charakter i znaczenie zeznania podatkowego
1.2. Obowiązek złożenia zeznania i termin jego złożenia
1.3. Treść zeznania
1.4. Korekta zeznania podatkowego
1.5. Właściwość organów podatkowych

Rozdział 5
Płatnicy
1. Notariusze jako płatnicy podatku (art. 18)
1.1. Uwagi ogólne
1.2. Odpowiedzialność notariusza jako płatnika
1.3. Obowiązki notariusza jako płatnika
2. Obowiązki podmiotów innych niż płatnicy podatku (art. 19)

Rozdział 6
Przepisy przejściowe i końcowe
1. Uchylenie i skutki uchylenia mocy obowiązującej ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. Nr 45, poz. 228 (art. 20)
2. Termin wejścia w życie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn oraz sposób zakończenia spraw będących w toku (art. 21)

Bibliografia

436 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka