English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Postępowanie cywilne

Zarys wykładu

W podręczniku zostały omówione podstawowe instytucje prawa procesowego, z uwzględnieniem aktualnego stanu prawnego wynikającego m.in. z ustaw: z dnia 10 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy   Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy  Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw oraz z dnia 15 maja 2015 r.    Prawo restrukturyzacyjne. Zmiany wprowadzone przez wymienione akty prawne dotyczyły zagadnień związanych z rozpoznaniem spraw cywilnych w europejskim postępowaniu nakazowym, w europejskim postępowaniu w sprawach drobnych roszczeń, zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego, a także uznania i wykonania niektórych orzeczeń sądów państw członkowskich Unii Europejskiej oraz pochodzących z tych państw ugód i dokumentów urzędowych. Zmianie uległy również przepisy regulujące sposób wnoszenia pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz postępowanie w sprawach spadkowych.

W celu ułatwienia studentom nauki w tekście zamieszczono schematy ilustrujące wybrane instytucje prawne, sięgnięto do bogatego dorobku orzeczniczego Sądu Najwyższego i po wzory niektórych czynności sądowych, tj. wyroku, postanowienia, klauzuli wykonalności. 

Dodatkowym elementem podręcznika są żartobliwe rysunki wykonane przez Mateusza Rakowicza, które ilustrują omawiane zagadnienia.

Wykaz skrótów
Przedmowa

ROZDZIAŁ I. Wiadomości wstępne
§ 1. Pojęcie i funkcja postępowania cywilnego
§ 2. Rodzaje postępowania cywilnego
§ 3. Normy prawa procesowego cywilnego a normy prawa cywilnego
§ 4. Terytorialny i czasowy zasięg przepisów kodeksu postępowania cywilnego
§ 5. Postępowanie cywilne a inne rodzaje postępowań
1. Postępowanie cywilne a postępowanie karne
2. Postępowanie cywilne a postępowanie administracyjne
3. Postępowanie sądowoadministracyjne a postępowanie cywilne
§ 6. Wpływ orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego na postępowanie cywilne
§ 7. Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki
§ 8. Postępowanie przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w sprawach o naruszenie art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
§ 9. Polskie prawo procesowe cywilne a prawo Unii Europejskiej
1. Zagadnienia ogólne
2. Prawo unijne a prawo krajowe
3. Prawo unijne a postępowanie przed sądami państw członkowskich
4. Orzeczenia wstępne Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

ROZDZIAŁ II. Droga sądowa w sprawach cywilnych
§ 1. Pojęcie drogi sądowej
§ 2. Dopuszczalność drogi sądowej
§ 3. Skutki braku drogi sądowej

ROZDZIAŁ III. Zasady postępowania cywilnego
§ 1. Zagadnienia ogólne
§ 2. Rodzaje zasad procesowych
1. Zasada prawdy
2. Zasada dyspozycyjności
3. Zasada kontradyktoryjności
4. Zasada koncentracji materiału procesowego
5. Zasada równości stron
6. Zasada bezpośredniości
7. Zasada swobodnej oceny dowodów
8. Zasada ustności i pisemności
9. Zasada jawności
10. Zasada formalizmu procesowego

ROZDZIAŁ IV. Podmioty postępowania
§ 1. Sąd - organizacja sądów rozpoznających sprawy cywilne
§ 2. Właściwość sądu
1. Zagadnienia ogólne
2. Właściwość rzeczowa
3. Wartość przedmiotu sporu
4. Właściwość miejscowa
5. Skutki niewłaściwości sądu
§ 3. Skład sądu
1. Skład sądu w procesie cywilnym
2. Wyłączenie sędziego
3. Wyłączenie innych podmiotów postępowania
§ 4. Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Pacjenta, organizacje pozarządowe, Państwowa Inspekcja Pracy, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów oraz inne podmioty uprawnione do udziału w postępowaniu na podstawie odrębnych przepisów
1. Przesłanki i formy udziału prokuratora w postępowaniu cywilnym
2. Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Pacjenta
3. Organizacje pozarządowe
4. Państwowa Inspekcja Pracy
5. Powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów
6. Podmioty uprawnione do udziału w postępowaniu na podstawie odrębnych przepisów
§ 5. Uczestnicy postępowania
1. Strony w procesie cywilnym
1.1. Zdolność sądowa
1.2. Zdolność procesowa
1.3. Zdolność postulacyjna
1.4. Legitymacja procesowa
2. Współuczestnictwo procesowe
3. Interwencja główna
4. Interwencja uboczna
5. Przypozwanie
6. Następstwo procesowe
§ 6. Reprezentacja stron w postępowaniu cywilnym

ROZDZIAŁ V. Przedmiot postępowania cywilnego
§ 1. Powództwo
§ 2. Rodzaje powództw
1. Powództwo o zasądzenie (świadczenie)
2. Powództwo o ustalenie prawa lub stosunku prawnego
3. Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego
§ 3. Kumulacja roszczeń
§ 4. Zmiana powództwa

ROZDZIAŁ VI. Czynności procesowe
§ 1. Istota i rodzaje czynności procesowych
§ 2. Pisma procesowe
§ 3. Doręczenia
§ 4. Posiedzenia sądowe
§ 5. Terminy

ROZDZIAŁ VII. Koszty postępowania
§ 1. Koszty procesu cywilnego - zagadnienia ogólne
§ 2. Zasady rozstrzygania o kosztach procesu
§ 3. Zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie przez sąd pełnomocnika
§ 4. Zabezpieczenie kosztów postępowania
§ 5. Prawo pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonych w państwach Unii Europejskiej
1. Prawo pomocy w postępowaniu prowadzonym w Rzeczypospolitej Polskiej
2. Prawo pomocy w postępowaniu prowadzonym w innym państwie członkowskim

ROZDZIAŁ VIII. Postępowanie przed sądem pierwszej instancji
§ 1. Mediacja i postępowanie pojednawcze
1. Mediacja
2. Postępowanie pojednawcze
§ 2. Wszczęcie postępowania cywilnego
§ 3. Skutki prawne wszczęcia procesu cywilnego
1. Procesowe i materialnoprawne skutki wytoczenia powództwa
2. Procesowe i materialnoprawne skutki doręczenia pozwu
§ 4. Zachowanie się pozwanego w procesie cywilnym
1. Bierne zachowanie się pozwanego
2. Obrona pozwanego
§ 5. Rozprawa
1. Przygotowanie rozprawy
2. Przebieg rozprawy
§ 6. Zawieszenie postępowania
§ 7. Niemerytoryczne zakończenie procesu cywilnego
1. Odrzucenie powództwa
2. Umorzenie postępowania
§ 8. Postępowanie dowodowe
1. Zagadnienia ogólne
2. Przedmiot dowodu
3. Ciężar twierdzenia (onus proferendi )
4. Ciężar dowodu (onus probandi )
5. Domniemania prawne
6. Domniemania faktyczne
7. Dowód prima facie
8. Uprawdopodobnienie
9. Zabezpieczenie dowodów
§ 9. Środki dowodowe
1. Dokumenty
2. Zeznania świadków
3. Opinia biegłych
4. Oględziny
5. Przesłuchanie stron
6. Inne środki dowodowe
§ 10. Zasady orzekania w postępowaniu cywilnym
§ 11. Merytoryczne zakończenie postępowania cywilnego
1. Zakończenie procesu
2. Wydanie wyroku
§ 12. Rodzaje wyroków
1. Wyrok wstępny
2. Wyrok częściowy
3. Wyrok końcowy
4. Wyrok łączny
5. Wyrok zaoczny
§ 13. Skutki prawne wyroku
1. Prawomocność
2. Wykonalność
3. Skuteczność
§ 14. Nakazy zapłaty
§ 15. Postanowienia
§ 16. Zarządzenia
§ 17. Rektyfikacja orzeczeń w postępowaniu cywilnym
1. Sprostowanie
2. Uzupełnienie
3. Wykładnia

ROZDZIAŁ IX. Postępowania odrębne
§ 1. Uwagi ogólne
§ 2. Postępowanie w sprawach małżeńskich
1. Odrębności proceduralne
2. Szczegółowe uregulowania w sprawach o rozwód i separację
3. Unieważnienie małżeństwa
4. Ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa
5. Ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej
§ 3. Postępowanie w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi
1. Zagadnienia materialnoprawne
2. Zagadnienia proceduralne
§ 4. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
1. Rodzaje spraw
2. Odrębności proceduralne
§ 5. Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania
§ 6. Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji, regulacji energetyki, regulacji telekomunikacji i poczty, regulacji transportu kolejowego oraz w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone
§ 7. Postępowanie nakazowe i upominawcze
1. Postępowanie nakazowe
2. Postępowanie upominawcze
3. Elektroniczne postępowanie upominawcze
§ 8. Postępowanie uproszczone
§ 9. Europejskie postępowania w sprawach transgranicznych
1. Europejskie postępowanie nakazowe
2. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń

ROZDZIAŁ X. Postępowanie nieprocesowe
§ 1. Zagadnienia ogólne
1. Właściwość sądu
2. Skład sądu
3. Uczestnicy postępowania
4. Przebieg postępowania
§ 2. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa osobowego
1. Uznanie za zmarłego
2. Stwierdzenie zgonu
3. Uchylenie postanowień orzekających uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu
4. Ubezwłasnowolnienie
5. Postępowanie w sprawach dotyczących akt stanu cywilnego
§ 3. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli
1. Sprawy małżeńskie
2. Sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi
3. Sprawy o przysposobienie
4. Sprawy z zakresu opieki
5. Sprawy z zakresu kurateli
6. Sprawy nieletnich
7. Sprawy dotyczące przymusowego leczenia alkoholików
8. Sprawy z zakresu przymusowego leczenia i rehabilitacji narkomanów
9. Sprawy dotyczące ochrony zdrowia psychicznego
10. Sprawy z zakresu ustawy o zmianie imion i nazwisk oraz ustawy o obywatelstwie polskim
§ 4. Sprawy z zakresu prawa rzeczowego
1. Stwierdzenie zasiedzenia
2. Przepadek rzeczy
2.1. Przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego
2.2. Przepadek pojazdów
3. Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem
4. Zniesienie współwłasności
5. Ustanowienie drogi koniecznej i służebności przesyłu
6. Postępowanie wieczystoksięgowe
§ 5. Sprawy z zakresu prawa spadkowego
1. Sąd spadku
2. Zabezpieczenie spadku, wykaz inwentarza i spis inwentarza
3. Przyjęcie lub odrzucenie spadku
4. Ogłoszenie testamentu
5. Wyjawienie przedmiotów spadkowych
6. Przesłuchanie świadków testamentu ustnego
7. Sprawy dotyczące wykonawcy testamentu
8. Zarząd spadku nieobjętego
9. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego
10. Dział spadku
11. Inne sprawy spadkowe
§ 6. Sprawy z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach państwowych i o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego
§ 7. Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego
§ 8. Postępowanie rejestrowe
§ 9. Inne sprawy uregulowane w przepisach pozakodeksowych
1. Odtworzenie dyplomów i świadectw ukończenia nauki
2. Postępowanie w sprawach o umarzanie utraconych dokumentów
3. Postępowanie w sprawie przyjęcia do spółdzielni i przydzielenia lokalu spółdzielczego
4. Sprawy z zakresu kodeksu morskiego
5. Sprawy z zakresu kodeksu wyborczego

ROZDZIAŁ XI. Zaskarżenie orzeczeń sądowych
§ 1. Zagadnienia ogólne
§ 2. Apelacja
§ 3. Zażalenie
§ 4. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego
§ 5. Skarga kasacyjna
§ 6. Wznowienie postępowania
§ 7. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

ROZDZIAŁ XII. Postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt

ROZDZIAŁ XIII. Postępowanie zabezpieczające

ROZDZIAŁ XIV. Postępowanie egzekucyjne
§ 1. Pojęcie i rodzaje egzekucji
§ 2. Podmioty postępowania egzekucyjnego
1. Organy egzekucyjne
2. Uczestnicy postępowania
§ 3. Warunki dopuszczalności egzekucji
1. Tytuł egzekucyjny
2. Klauzula wykonalności
3. Zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego
4. Stwierdzenie wykonalności europejskiego nakazu zapłaty
5. Zaświadczenie dotyczące orzeczenia wydanego w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń
6. Zaświadczenia dotyczące orzeczeń, ugód i innych tytułów egzekucyjnych w sprawach cywilnych i handlowych
7. Wyciągi z orzeczeń, ugód i innych tytułów egzekucyjnych w sprawach alimentacyjnych
8. Zaświadczenia dotyczące orzeczeń obejmujących środki ochrony w sprawach cywilnych
§ 4. Przebieg postępowania egzekucyjnego
1. Wniosek o wszczęcie egzekucji
2. Wszczęcie postępowania
3. Czynności egzekucyjne
4. Wstrzymanie egzekucji
5. Zawieszenie egzekucji
6. Umorzenie egzekucji
7. Ograniczenia egzekucji
§ 5. Egzekucja świadczeń pieniężnych
1. Egzekucja z ruchomości
2. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę
3. Egzekucja z rachunków bankowych
4. Egzekucja z innych wierzytelności
5. Egzekucja z innych praw majątkowych
6. Egzekucja z nieruchomości
7. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania wieczystego
8. Uproszczona egzekucja z nieruchomości
9. Egzekucja ze statków morskich
10. Podział sumy uzyskanej z egzekucji
11. Wyjawienie majątku
§ 6. Egzekucja świadczeń niepieniężnych
§ 7. Egzekucja z udziałem Skarbu Państwa oraz przedsiębiorców
§ 8. Egzekucja przez zarząd przymusowy
§ 9. Egzekucja przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego
§ 10. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej
§ 11. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych
§ 12. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym
1. Skarga na czynności komornika
2. Zażalenie
3. Zarzuty
§ 13. Powództwa przeciwegzekucyjne
1. Powództwo opozycyjne
2. Powództwo interwencyjne

ROZDZIAŁ XV. Międzynarodowe postępowanie cywilne
§ 1. Zagadnienia ogólne
§ 2. Jurysdykcja krajowa
1. Jurysdykcja krajowa w procesie
2. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu nieprocesowym
3. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu zabezpieczającym i egzekucyjnym
§ 3. Immunitet sądowy i egzekucyjny
§ 4. Odrębności proceduralne w sprawach z elementem zagranicznym
1. Zdolność sądowa i procesowa
2. Zabezpieczenie kosztów procesu
3. Zwolnienie od kosztów sądowych
4. Pomoc prawna
5. Zabezpieczenie dowodów
6. Zagraniczne dokumenty urzędowe
7. Zabezpieczenie spadku po cudzoziemcach
8. Europejskie poświadczenie spadkowe
9. Stwierdzenie obcego prawa i wzajemności
10. Uzasadnianie prawomocnych orzeczeń i wydawanie zaświadczeń
11. Uchylenie wyroku wydanego w sprawie alimentacyjnej
§ 5. Uznanie i stwierdzenie wykonalności
1. Uznanie orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innych organów państw obcych
2. Wykonalność orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innych organów państw obcych oraz ugód zawartych przed takimi sądami i organami lub przez nie zatwierdzonych
§ 6. Uznanie i wykonanie niektórych orzeczeń sądów państw członkowskich Unii Europejskiej oraz pochodzących z tych państw ugód i dokumentów urzędowych
1. Zagadnienia ogólne
2. Wykonanie
3. Odmowa wykonania lub uznania

ROZDZIAŁ XVI. Sąd polubowny (arbitrażowy)
§ 1. Zapis na sąd polubowny
§ 2. Skład sądu polubownego
§ 3. Postępowanie przed sądem polubownym
§ 4. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego
§ 5. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej

Słownik zwrotów łacińskich
Wybór literatury

464 strony, oprawa miękka