Architektura funkcjonalna teorii umysłu
Podejście neuropsychologiczne
Książka pokazuje, w jaki sposób uszkodzenia mózgu wpływają na ToM (theory of
mind).
Dotyczy systemu pojęciowego (oraz podsystemów) związanego z tworzeniem atrybucji
stanów mentalnych innych osób oraz procesów poznawczych, biorących udział w
realizacji tej funkcji. Termin „teoria umysłu” odnosi się do systemu pojęć
(umysłowego modelu) służącego do wyjaśniania i przewidywania zachowania innych ludzi.
Sprawne funkcjonowanie ToM warunkuje satysfakcjonujące kontakty jednostki z
otoczeniem, które są kluczowe dla niwelowania izolacji społecznej pacjentów
neurologicznych. Poznanie architektury ToM wydaje się niezbędne do określenia stopnia
jej zaburzenia w wypadku pacjentów z uszkodzonym mózgiem oraz do organizacji postępowania
rehabilitacyjnego.
Architektura funkcjonalna teorii umysłu.? jest adresowana do psychologów różnych
specjalności, głównie psychologów poznawczych oraz neuropsychologów pracujących z
pacjentami neurologicznymi z zaburzeniami procesów poznawczych. Skierowana jest również
do specjalistów i studentów szeroko rozumianych neuronauk (biologów, lekarzy,
filozofów, psychiatrów).
Książka koncentruje się na zagadnieniach dotyczących
zdolności człowieka do rozumienia stanów mentalnych innych osób, a w szczególności
na neurobiologicznych mechanizmach warunkujących różne aspekty funkcjonowania w
zakresie teorii umysłu (theory of mind - ToM). Tematyka ta wzbudza ogromne
zainteresowanie ze względu na jej wagę dla życia społecznego człowieka oraz na jej
związek z szeroką gamą zagadnień dotyczących ekspresji, percepcji i przeżywania
emocji oraz empatii.
prof. dr hab. Anny Grabowska
Na poziomie praktycznym praca ma wypełnić luki w istniejącej
literaturze i praktyce neuropsychologii klinicznej, w której zaburzenia działania
?teorii umysłu? nie są oddzielnie diagnozowane i brakuje procedur terapeutycznych
ukierunkowanych specyficznie na ich rehabilitację [.?]. Częściowym wypełnieniem tej
luki ma być opracowana na potrzeby badań własnych metoda diagnozy zaburzeń ?teorii
umysłu?, która może być również wykorzystana w praktyce klinicznej.
dr hab. Maciej Haman, prof. UW
Wstęp
Część I
Wprowadzenie
Rozdział 1. Założenia teoretyczne badań nad teorią umysłu
1.1.ToM jako moduł funkcjonalny
1.2. Minimalistyczna teoria wrodzonych modułów (Minimalist Innate Modularity Theory)
17
1.3. ToM jako niespecyficzna zdolność poznawcza
Rozdział 2. Założenia metodologiczne badań nad ToM
Rozdział 3. Mózgowe korelaty ToM
3.1. Badania mózgowych korelatów ToM z wykorzystaniem metod neuroobrazowania mózgu
3.2. Korelaty neuronalne ToM a badania pacjentów z uszkodzonym mózgiem
Rozdział 4. Architektura funkcjonalna teorii umysłu
4.1. Teoria umysłu a procesy językowe
4.2. Teoria umysłu a funkcje wykonawcze
Rozdział 5. Teoria umysłu jako zdolność niejednorodna
Rozdział 6. Podsumowanie wprowadzenia
Część II
Badania własne
Rozdział 7. Wprowadzenie do badań własnych
7.1. Ogólny cel badań
7.2. Ogólny plan badań
7.3. Założenia badań własnych
Rozdział 8. Metoda badań
8.1. Metody pomiaru wybranych funkcji poznawczych
8.2. Konstrukcja prób klinicznych do oceny zdolności do dokonywania atrybucji stanów
mentalnych innych osób
8.3. Warunki i sposób przeprowadzenia badania właściwego
Rozdział 9. Charakterystyka uczestników badania
Rozdział 10. Wyniki badań własnych
10.1. Wyniki badania grupowego
10.2. Procedura przygotowania danych do dalszej analizy
10.3. Wzorce funkcjonowania neuropsychologicznego
10.4. Przewidywanie zaburzeń w zakresie ToM
10.5. Analiza zależności między zmiennymi
10.6. Porównanie funkcjonowania pacjentów zgrupowanych w poszczególnych skupieniach w
zakresie poznawczego vs. emocjonalnego komponentu oraz zadań mierzących różne aspekty
ToM
10.7. Podsumowanie wyników badań grupowych
Rozdział 11. Studia przypadku
11.1. Ogólna charakterystyka wybranych osób
11.2. Neuropsychologiczne funkcjonowanie wybranych osób
11.3. Podsumowanie studiów przypadku
Rozdział 12. Dyskusja wyników
12.1. Profil zaburzeń funkcji poznawczych oraz lokalizacja lezji a ToM
12.2. Przewidywanie zaburzenia w zakresie ToM na podstawie kondycji innych funkcji
poznawczych
12.3. Poznawczy i emocjonalny komponent teorii umysłu
12.4. Profil zaburzeń w zakresie typów zadań mierzących ToM
12.5. Model architektury funkcjonalnej ToM
12.6. Zakończenie
Bibliografia
Załączniki
Spis tabel, rysunków i wykresów
144 strony, Format: 13.5x20.5cm, oprawa miękka