Kamienne tworzywo sztuki
Skrypt jest przeznaczony dla studentów Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika w Toruniu, ale może zainteresować szeroki krąg czytelników.
Znajomość kamiennego tworzywa sztuki pozostawia często wiele do życzenia. W serii
wydawniczej „Katalog zabytków dzieł sztuki" rodzaj i pochodzenie kamienia
najczęściej jest traktowane ogólnikowo (np. „kamień", „piaskowiec" bez
bliższego określenia).
Niedocenianie kamiennego tworzywa wynika z położenia naszego kraju na tle
geologicznej struktury Europy. Cywilizacja europejska narodziła się tam, gdzie kamień
był łatwo dostępny, później wkroczyła na obszary, gdzie miejsce jego zajęła
cegła. Kamień góruje nad cegłą zróżnicowaniem dającym możliwość oryginalnych
rozwiązań plastycznych, jednocześnie zmusza do starannego doboru w pracach
konserwatorskich. Na właściwe jego wykorzystanie mają wpływ uwarunkowania krajobrazowe
i historyczne. W pracy omówiono te zagadnienia mineralogii i petrografii, które są
istotne dla zrozumienia minerałów i skał jako tworów natury i jako tworzywa sztuki.
Właściwości i występowanie skał omówiono głównie na przykładach z obszaru
Polski, uwzględniono także te, które były importowane w ubiegłych wiekach. Obecność
kamienia w zabytkach zilustrowano przykładami z Warszawy, Krakowa, Poznania, Gdańska;
wykorzystano opracowania H. Sygietyńskiej, J. Rajchela, H. Walendowskiego i in. Szczególną
uwagę zwrócono na obecność kamienia w architekturze Torunia.
PRZEDMOWA / 7
1. KAMIEŃ, MINERAŁ, SKAŁA / 9
2. MINERAŁY / 12
2.1. Sieciowa budowa kryształów / 14
2.2. Fizyczne właściwości minerałów / 30
2.3. Skład chemiczny minerałów / 43
2.4. Odmiany minerałów / 52
2.5. Minerały - tworzywo dzieł sztuki / 54
3. SKAŁY / 115
3.1. Skały magmowe / 118
3.2. Skały osadowe / 148
3.3. Skały metamorficzne / 217
3.4. Głazy narzutowe / 231
3.5. Właściwości techniczne skał / 234
3.6. Niszczenie kamienia / 235
3.7. Kamień w ceglanym Toruniu / 239
ABY WIEDZIEĆ WIĘCEJ... / 263
Fotografie / 273
350 stron, Format: 15.6x22.6cm, oprawa miękka