Złote lata polskiej chuliganerii
1950-1960
Jaki jest rodowód chuligana?
Dlaczego chuligan stał się problemem politycznym?
Jak mucha zwalczała chuliganerię?
Co wspólnego z polskim chuliganem miał bagnet w brzuchu Koreanki?
Czy chuligan i bikiniarz byli przyrodnimi braćmi?
To tylko niektóre z wielu ciekawych pytań, które autor stawia w zakrojonej na szeroką
skalę opowieści o pladze, jaka nawiedziła Polskę Ludową w latach pięćdziesiątych
minionego stulecia – chuligaństwie. Szeroką, bo przedstawiającą rozmaite aspekty
tego zjawiska w okresie jego złotych lat, gdy chuligaństwo kwitło na potęgę –
wskutek niemocy władz, nieudolności fatalnie wyszkolonej milicji, braku narzędzi
prawnych, a także z powodu powiększania się rzeszy młodych ludzi znudzonych
socjalistyczną „mową-trawą”. Wszystko w formach też rozmaitych, ale zawsze
atrakcyjnych dla odbiorcy, zwłaszcza gdy nie jest pozbawiony poczucia humoru. Autor nie
stroni od anegdot i historii barwnych, choć przecież wyłuskanych z ponurej,
wszechogarniającej szarzyzny tamtej dekady. W paru momentach sięga i do własnych
wspomnień, ale – w tych kluczowych – ponad „opis własnymi słowami” przedkłada
pełnokrwisty, najlepiej oddający istotę rzeczy oraz atmosferę cytat.
Wielu czytelników lektura może zaszokować. Mniej nawet łobuzerskimi lub zgoła
bandyckimi poczynaniami chuligańskich paczek, bardziej emanującym z licznych stron
antyamerykanizmem, w treści i formie graniczącym z paranoją. Nie autora, lecz ważnych,
choć drugoplanowych, bohaterów jego książki: polityków, dziennikarzy na usługach
władzy, tzw. działaczy, prawników. Z kolei miłośników literatury i filmu zainteresują
chuligańskie fascynacje autorów dzieł papierowych i celuloidowych. Jest jeszcze coś,
co wyróżnia tę książkę – to ważny dla każdego rozdziału i dla wielu sytuacji
opis tła, na jakim rozgrywają się przedstawione wypadki. Tła politycznego,
społecznego, obyczajowego. Z kolei dołączone do każdego rozdziału „Niezbędniki”
wyjaśnią (młodszemu lub po prostu mniej w historii zorientowanemu) czytelnikowi: kto,
co i dlaczego.
ZAMIAST
Rozdział I. WRÓG NA ODCINKU MŁODZIEŻOWYM
Rozdział II. OJCIEC IRLANDCZYK, MATKA ROSJANKA
Rozdział III. SIEWCY ZARAZY ZA DOLARA
Rozdział IV. „IDZIE FIGUS TARGOWĄ ULICĄ”
Rozdział V. CZAPÓW I MANTURZEWSKI: ŁOWCY CHULIGANÓW
Rozdział VI. ZŁY, CZYLI SAMOTNY KLASYK
Rozdział VII. INSTRUKCJE ZWALCZANIA CHULIGANA
Rozdział VIII. A JEDNAK WIECZNIE ŻYWY?
BIBLIOGRAFIA
.
227
INDEKS NAZWISK
233
SPIS ILUSTRACJI
239
288 stron, Format: 14.3x21.3, oprawa twarda