Autonomia fiskalna i jej wpływ na działania samorządów
Głównym celem rozważań zawartych w tej książce jest
próba oceny, czy i w jaki sposób decentralizacja fiskalna wpływa na funkcjonowanie
sektora publicznego w Polsce na poziomie lokalnym, oraz próba zweryfikowania hipotezy zakładającej,
że im większy jest stopień decentralizacji, tym większa efektywność sektora
publicznego na poziomie lokalnym.
Z Wprowadzenia
Jest to książka odznaczająca się wieloma zaletami teoretycznymi i
praktycznymi. Poziom naukowy pracy jest bardzo wysoki, wyróżniający się nie tylko w
skali krajowej, ale też międzynarodowej. Na tę wysoką ocenę składają się m.in.
następujące cechy omawianej publikacji: (…)
• Bardzo mocne osadzenie prowadzonych badań w krajowym i światowym dorobku
teoretycznym, w tym metodologicznym (…).
• Niezwykle bogata baza empiryczna przeprowadzonych badań. (…)
• Wyniki badań mają duże walory aplikacyjne; mogą być wykorzystane do wzmacniania
samorządności, poprawy ram prawnych funkcjonowania samorządów i racjonalizacji
wydatków publicznych. Omawiana praca może stanowić ważny głos w dyskusji na temat
centralizacji/decentralizacji kompetencji państwa, praktycznego wcielania zasad
subsydiarności i demokratyzacji systemu politycznego w Polsce.
Z recenzji wydawniczej prof. Jerzego Wilkina
Wprowadzenie
7
1. Decentralizacja fiskalna i jej pomiar
11
1.1. Problemy mierzenia decentralizacji fiskalnej
13
1.2. Autonomia wydatkowa polskich gmin i miast na prawach powiatu – próba kwantyfikacji
17
1.3. Zróżnicowanie samodzielności wydatkowej i dochodowej polskich gmin i miast na
prawach powiatu – analiza dla lat 2000–2014 . 30
2. Autonomia wydatkowa gmin i miast na prawach powiatu wobec wybranych zadań – przegląd
regulacji . 43
2.1. Wydatki polskich gmin i miast na prawach powiatu na pomoc społeczną i oświatę
43
2.1.1. Zadania samorządów z zakresu oświaty .
44
2.1.2. Zadania samorządów z zakresu pomocy społecznej 49
2.2. Zadania polskich gmin i miast na prawach powiatu w zakresie kultury i sportu
56
3. Efektywność alokacyjna zdecentralizowanych wydatków . 61
3.1. Dostosowanie wydatków samorządów do preferencji mieszkańców – przegląd
literatury
.
62
3.2. Determinanty wydatków gmin i miast na prawach powiatu na wybrane zadania lokalne –
badanie empiryczne . 70
3.3. Wpływ autonomii dochodowej i wydatkowej na dopasowanie wydatków do preferencji
ludności – badanie empiryczne . 82
3.3.1. Wydatki samorządów o różnej samodzielności dochodowej i wydatkowej
82
3.3.2. Wpływ zmian w autonomii wydatkowej na wydatki samorządów 90
3.4. Podsumowanie
.
95
4. Efektywność kosztowa
98
4.1. Przegląd literatury dotyczącej efektywności kosztowej zdecentralizowanych wydatków
. 99
4.2. Metody oceny efektywności kosztowej
. 101
4.3. Wybór nakładów i efektów dla analizowanych zadań samorządów . 106
4.4. Dane wykorzystane w analizach efektywności kosztowej . 111
4.5. Efektywność kosztowa wydatków polskich gmin – analizy empiryczne 112
4.6. Efektywność kosztowa w obszarze edukacji
117
4.7. Efektywność kosztowa w obszarze pomocy społecznej
130
4.8. Efektywność kosztowa w obszarze kultury
. 140
4.9. Efektywność kosztowa w obszarze sportu
151
4.10. Podsumowanie
162
5. Decentralizacja fiskalna a perspektywy rozwojowe
. 164
5.1. Wpływ decentralizacji na perspektywy rozwojowe – rozważania teoretyczne
.
165
5.2. Decentralizacja a perspektywy rozwoju – omówienie wybranych badań empirycznych
.
171
5.3. Decentralizacja a perspektywy rozwojowe gmin w Polsce 173
5.3.1. Miary rozwoju społeczno-gospodarczego gmin w Polsce . 174
5.3.2. Dane wykorzystane w badaniach i metodologia 177
5.2.3. Wyniki badań empirycznych
. 178
5.4. Podsumowanie
.
187
6. Reelekcje wójtów, burmistrzów i prezydentów a poziom autonomii fiskalnej
.
189
6.1. Konsekwencje reelekcji
190
6.1.1. Szanse na reelekcję i hipoteza głosowania ekonomicznego 192
6.1.2. Podatki a reelekcja
. 193
6.1.3. Polityka wydatkowa a reelekcja
195
6.1.4. Reelekcja a scena polityczna
. 196
6.1.5. Afiliacje partyjne
198
6.2. Wpływ poziomu decentralizacji na reelekcje urzędujących wójtów, burmistrzów i
prezydentów – analiza empiryczna . 199
6.3. Wpływ poziomu autonomii fiskalnej na szansę reelekcji – wyniki badania
.
205
6.4. Podsumowanie
.
209
Zakończenie i wnioski
211
Załącznik – opis zmiennych wykorzystywanych w badaniu efektywności alokacyjnej
.
216
Bibliografia
.
222
Spis tabel
239
Spis rycin
242
Spis map
.
243
Noty o autorach
244
Indeks nazwisk
245
252 strony, Format: 16.2x23.8, oprawa miękka
