Nauka o przestępstwie
Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej
System Prawa Karnego Tom 4
Tom 4 Systemu Prawa Karnego, pod redakcją prof. dr hab. Lecha Paprzyckiego, Prezesa
Izby Karnej Sadu Najwyższego, pt. Nauka o przestępstwie, wyłączenie i ograniczenie
odpowiedzialności karnej, łącznie z tomem 3, Nauka o przestępstwie, Zasady
odpowiedzialności, prezentuje fundamentalną i niezwykle ważną dla prawa karnego
problematykę przestępstwa – czyli czynu zabronionego, popełnionego z zamiarem,
uznanego za zasadniczo społecznie szkodliwy lub społecznie niebezpieczny, konkretnie
zdefiniowanego i zagrożonego karą na mocy prawa karnego.
Publikacja ta poświęcona została szczegółowemu przedstawieniu zasad
wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności karnej za popełniony czyn.
W sposób kompleksowy i gruntowny przedstawiono w nim:
istotę przedmiotowej instytucji,
regulacje obecne oraz w ujęciu historycznym jak i porównawczym na tle innych
państw europejskich,
praktyczne zasady stosowania wyłączeń i ograniczeń odpowiedzialności za
popełnione czyny, podając przy tym liczne obrazujące niniejszą tematykę przykłady
praktyczne,
najbardziej aktualny stan prawny,
najnowsze oraz historycznie najważniejsze orzecznictwo, a także dorobek judykatury
i doktryny w prezentowanym zakresie.
W ramach 4 obszernych rozdziałów Autorzy podjęli skomplikowaną i budzącą liczne
kontrowersje tematykę odpowiedzialności karnej sprawców czynów zabronionych. Wnikliwie
zaprezentowano i omówiono:
- okoliczności wyłączające bezprawność, gdzie szczegółowym komentarzem opatrzono
m.in. instytucję obrony koniecznej, stanu wyższej konieczności, oraz istotę
dozwolonego eksperymentu odnosząc się także do problematyki kolizji obowiązków w tym
zakresie;
- okoliczności uchylające bądź umniejszające winę - Autorzy pochylili się nad
zagadnieniami niepoczytalności, umniejszonej poczytalności, działania na rozkaz,
najistotniejszej i najbardziej wieloaspektowej tematyki błędu – zarówno co do znamion
czynu zabronionego, co do bezprawności jak i co do okoliczności wyłączających
odpowiedzialność oraz innymi okolicznościami wyłączającymi winę;
- okoliczności wyłączające lub ograniczające karalność, w tym zakresie Autorzy
skupili się na praktycznych i złożonych aspektach ustawowych klauzul niekaralności,
przedawnienia oraz immunitetów. Częściowe lub całkowite darowanie kary oraz zatarcie
skazania stanowi dopełnienie tematu przewodniego rozdziału;
- instytucję pomijalnego zbiegu przestępstw, począwszy od ewolucji konstrukcji
przestępstwa ciągłego, poprzez czyn ciągły i ciąg przestępstw, skończywszy zaś na
istocie czynów współukaranych.
Niniejsze, 2. wydanie uwzględnia zmiany zawarte w nowelizacji z 1.7.2015 r. (Dz.U. z
2015 r. poz. 396), wśród których warto wskazać odmienne uregulowanie art. 28, którego
nowe brzmienie określa konsekwencje usprawiedliwionego błędu co do znamienia.
Prezentowana pozycja obejmuje także zmiany ujete w nowelizacji z 15.4.2016 r. (Dz.U. z
2016 r. poz. 437), do których należy m.in. doprecyzowanie treści art. 76, mówiącego o
zatarciu skazania, a także kryminalizację art. 233 § 3 k.k. poprzez zwiększenie
stopnia ochrony wymiaru sprawiedliwości przed wprowadzaniem w błąd organów procesowych
w wyniku składania fałszywych zeznań lub fałszywych opinii.
Tom 4 Systemu Prawa Karnego, odnoszący się do kluczowych kwestii dotyczących istoty
przestępstwa napisany został przez 15 wybitnych Autorów, praktyków,
specjalistów z dziedziny prawa karnego. Dużym walorem jest fakt, iż reprezentują oni
różne ośrodki naukowe i różne pokolenia prawników, wyrażając często
odmienne, polemiczne poglądy na prezentowane zagadnienia, co pozwala zapoznać się
Czytelnikowi z przekrojowym spojrzenie na dany problem. Ze względu na kluczową dla
nauki prawa karnego tematykę, niniejsze Działo stanowi niezbędnik każdego karnisty.
Skierowane jest ono zarówno do praktyków prawa: adwokatów, radców prawnych, notariuszy
oraz sędziów i prokuratorów, jak również teoretyków, a także młodych adeptów
zawodów prawniczych - doktorantów i aplikantów oraz studentów pragnących pogłębić
swoją wiedzę.
Przedmowa do 2. wydania
Przedmowa
Wykaz skrótów
Rozdział I. Okoliczności wyłączające bezprawność
§ 1. Zagadnienia ogólne
§ 2. Obrona konieczna
§ 3. Stan wyższej konieczności
§ 4. Kolizja obowiązków
§ 5. Dozwolony eksperyment
§ 6. Dopuszczalne ryzyko sportowe
Rozdział II. Okoliczności uchylające lub umniejszające winę
§ 8. Uwagi ogólne - pozór czynu
§ 9. Niepoczytalność i poczytalność ograniczona
§ 10. Błąd co do znamion czynu zabronionego
§ 11. Błąd co do okoliczności wyłączającej bezprawność
§ 12. Błąd co do okoliczności wyłączającej winę
§ 13. Błąd co do prawa
§ 14. działanie na rozkaz popełnienia przestępstwa
§ 15. Inne okoliczności wyłączające winę
Rozdział III. Okoliczności wyłączające albo ograniczające karalność
§ 16. Uwagi ogólne
§ 17. Ustawowe klauzule niekaralności
§ 18. Przedawnienie
§ 19. Immunitety
§ 20. Częściowe lub całkowite darowanie kary
§ 21. Zatarcie skazania
Rozdział IV. Pozorny i pomijalny zbieg przestępstw oraz ciągłość
popełnienia przestępstwa
§ 22. Uwagi ogólne
§ 23. Ewolucja konstrukcji przestępstwa ciągłego
§ 24. Czyn ciągły i ciąg przestępstw
§ 25. Czyny współukarane jako szczególny przypadek pomijalnego zbiegu przestępstw
Indeks rzeczowy
1204 strony, Format: 15.0x24.0cm, oprawa twarda z obwolutą