English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Idee, normy i instytucje Kongresu Wiedeńskiego - 200 lat później - perspektywa międzynarodowa

Tytuł publikacji "Idee, normy i instytucje Kongresu wiedeńskiego – 200 lat później – perspektywa prawnomiędzynarodowa" jest syntezą jej celów naukowych, a zamiarem, który legł u podstaw jej przygotowania było podjęcie prawniczej (przede wszystkim prawnomiędzynarodowej lecz nie tylko) refleksji nad aktualnością spuścizny Kongresu wiedeńskiego.

Autorzy poddali badaniu "dzień dzisiejszy" a nie przeszłość, szukając jego korzeni i ciągłości z przeszłością. Punktem wyjścia było to, że idee, normy i instytucje wytworzone przez uczestników Kongresu są obecne w prawie międzynarodowym, bądź to w niezmienionej formule, bądź tez˙ jako początek współczesnych idei, norm i instytucji.

W pracy poddano pośrednio weryfikacji obiegowe przekonania, że:

"porządek westfalski" obowiązuje (powinien obowiązywać) bo jest "dobry" – jest więc porządkiem legitymizowanym i legalnym;
zaś legitymizacja "porządku wiedeńskiego" nawet w okresie obowiązywania – legalności była wątpliwa, bo był to porządek "zły".

Przedmiotem refleksji prawniczej były przede wszystkim obecne w teraźniejszości "owoce" Kongresu wiedeńskiego, jak: reguły precedencji w prawie dyplomatycznym, rzeki międzynarodowe, "wielkie mocarstwa" i instytucjonalizacja bezpieczeństwa międzynarodowego, organizacje międzynarodowe i międzynarodowy governance. Uczestnicy projektu podjęli również kwestie kontrowersyjne, tj. prawo do samostanowienia w ujęciu prawa podmiotowego i przedmiotowego oraz metody i narzędzia dyplomacji wielostronnej.

Wykaz skrótów
Wykaz Autorów
Od Redaktorów

Część I. Kongres wiedeński - perspektywa historyczna

Rozdział 1. Kongres wiedeński i jego epoka
§ 1. Czemu służy refleksja historyczna?
§ 2. Ranga Kongresu wiedeńskiego
§ 3. "Prehistoria" Kongresu wiedeńskiego
§ 4. Zgromadzeni i obrady
§ 5. Dokonania Kongresu
§ 6. Spuścizna ideowa Kongresu

Rozdział 2. Kongres wiedeński a sprawa polska
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Car Aleksander I i jego plany wobec ziem polskich
§ 3. Przebieg rokowań wiedeńskich w sprawie przyszłości ziem polskich
§ 4. Ustalenia Kongresu wiedeńskiego w kwestii polskiej
§ 5. Utworzenie Królestwa Polskiego - sukces czy porażka?
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 3. Kongres wiedeński a zasada restauracji
§ 1. Pojęcie restauracji
§ 2. Realizacja zasady restauracji w Europie

Rozdział 4. Wieczne wojny i "pokoje wieczyste". Od pokoju westfalskiego do Poczdamu
§ 1. Założenia
§ 2. Byty i mity
§ 3. Wzajemne uzależnienia
§ 4. Wartość kompromisu
§ 5. I co dalej?

Rozdział 5. Wojna Krymska jako niezamierzony skutek i obraz słabości Kongresu wiedeńskiego. Do czego prowadzi brak perspektywy historycznej i geopolitycznej?
§ 1. Czy Kongres wiedeński kreował nowy ład międzynarodowy?
§ 2. Próba izolacji Turcji na Kongresie wiedeńskim. Rosyjskie plany wobec Krymu
§ 3. Polityczne przyczyny wojny krymskiej
§ 4. Skutki wojny krymskiej
§ 5. Podsumowanie i wnioski

Rozdział 6. Suwerenność w historii prawa. Czy można mówić o odmienności podejścia z perspektywy nauk historycznoprawnych?
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcia historyczne - kwestie metodologiczne
§ 3. Władztwo publiczne a władztwo prywatne - ewolucja
i kształtowanie się różnic
§ 4. Pojęcie suwerenności w prawie nowoczesnym - nowość czy kontynuacja?
§ 5. Spór papiestwa z cesarstwem i jego wpływ
§ 6. "Gdzie dwóch się bije tam trzeci korzysta" - emancypacja monarchów i koron
§ 7. Porządek westfalski a historia prawa - kolejny krok?
§ 8. Podsumowanie

Część II. Kongres wiedeński - perspektywa prawnomiędzynarodowa

A. Nowy porządek międzynarodowy - zasady i instytucjonalizacja

Rozdział 1. Instytucjonalizacja współpracy międzynarodowej - ciągłość w zmienności
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. O metodzie
§ 3. Dlaczego lubię Kongres wiedeński?
§ 3.1. "Kongres tańczy" v. "naród zwycięża"
§ 3.2. Język jako narzędzie
§ 3.3. Sprzężenie zwrotne pomiędzy państwem narodowym/ narodem państwowym a granicami państwowymi
§ 3.4. Kongresowość - organizacje międzynarodowe
§ 3.5. Wartości fundamentem porządku
§ 3.6. Modus operandi
§ 3.7. Kongresowość
§ 3.8. Wielkie mocarstwa
§ 3.9. Bariery w działaniu "grupa - minus one"
§ 3.10. Podsumowanie

Rozdział 2. Prymat wielkich mocarstw ze stanowiska prawa międzynarodowego: od Świętego Przymierza do Rady Bezpieczeństwa ONZ
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Kongres wiedeński
§ 3. Święte Przymierze
§ 4. (Nie)równość państw
§ 5. (Nie)równość w organizacjach międzynarodowych
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 3. Prawo do samostanowienia a integralność terytorialna państwa
§ 1. Prawo do samostanowienia jako norma prawna
§ 2. Podmioty uprawnione do samostanowienia
§ 3. Zasada samostanowienia a prawo do secesji
§ 4. Legalność secesji
§ 5. Podsumowanie

Rozdział 4. Kongres wiedeński a suwerenna równość państw
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Zasada suwerennej równości państw w praktyce dyplomatycznej zwycięskich mocarstw
§ 3. Suwerenna równość państw jako element gry dyplomatycznej
§ 4. Porządek hierarchiczny v. suwerenna równość państw
§ 5. Podsumowanie

Rozdział 5. Zasada komplementarności przed MTK z perspektywy suwerenności państw
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Hegemoniczna pozycja państw w prawie międzynarodowym
§ 3. Suwerenna równość państw
§ 4. Sytuacja Wielkich mocarstw z perspektywy MTK
§ 5. Państwa strony Statutu
§ 6. Ograniczenie jurysdykcji państw niebędących stronami Statutu
§ 7. Obowiązek wykonania jurysdykcji karnej a suwerenność państw - dyskusja
§ 8. Podsumowanie

B. Bezpieczeństwo międzynarodowe

Rozdział 6. Kongres wiedeński a współczesne koncepcje ius post bellum
§ 1. Traktaty parysko-wiedeńskie jako archetyp współczesnego ius post bellum
§ 1.1. Wprowadzenie
§ 1.2. Paryskie traktaty pokojowe i Akt Końcowy Kongresu wiedeńskiego
§ 2. Współczesne koncepcje ius post bellum
§ 2.1. Uwagi wstępne
§ 2.2. Doktrynalne ujęcia ius post bellum
§ 2.3. Krytyka koncepcji ius post bellum
§ 3. Miejsce ius post bellum we współczesnym prawie międzynarodowym
§ 3.1. Uwagi wstępne
§ 3.2. Miejsce ius post bellum w systematyce prawa międzynarodowego
§ 4. Dylematy ustalania zakresu czasowego ius post bellum
§ 4.1. Kwestia początku działania ius post bellum - uwagi ogólne
§ 4.2. Zakończenie działania ius post bellum
§ 5. Problemy określenia zakresu materialnego ius post bellum
§ 5.1. Uwagi ogólne
§ 5.2. Idee kierownicze ius post bellum: sprawiedliwość i trwający pokój
§ 5.3. Zasady podstawowe ius post bellum
§ 5.4. Porozumienia pokojowe a treść ius post bellum
§ 5.5. Środki regulacyjne ius post bellum
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 7. 200 lat Kongresu wiedeńskiego: od harmonii sił do siły harmonii
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Wielkie traktaty pokojowe jako skróty kognitywistyczne
§ 3. Kongres wiedeński a bezdroża poznawcze
§ 4. Kakofonia postnarodowej współpracy międzynarodowej
§ 5. Harmonizacja międzynarodowej współpracy regulacyjnej
§ 5.1. Ośrodki koordynacji regulacyjnej
§ 5.2. Akty prawa miękkiego
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 8. Perspektywa globalnej architektury bezpieczeństwa międzynarodowego - analiza prawna i instytucjonalna
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Zapobieganie konfliktom i zarządzanie kryzysem jako paradygmat polityki bezpieczeństwa XXI wieku
§ 3. Multilateralizm jako instytucjonalny porządek globalnego systemu bezpieczeństwa międzynarodowego
§ 4. Normatywna struktura nowego globalnego bezpieczeństwa międzynarodowego
§ 5. Perspektywa jus post bellum - nowe międzynarodowe prawo humanitarne dla stabilizacji globalnego bezpieczeństwa międzynarodowego?
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 9. Kształtowanie się systemu bezpieczeństwa europejskiego - od Kongresu wiedeńskiego do Unii Europejskiej
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Charakterystyka polityki bezpieczeństwa UE
§ 3. Stosunki pomiędzy UE a ONZ
§ 4. Stosunki pomiędzy UE a NATO
§ 5. Stosunki pomiędzy UE a OBWE
§ 6. Problemy bezpieczeństwa w regionach - Afryka, Bliski Wschód, Azja
§ 7. Wzmocnienie UE jako gwaranta bezpieczeństwa regionalnego
i międzynarodowego
§ 8. Podsumowanie

C. Neutralność

Rozdział 10. Współczesne konsekwencje wieczystej neutralności
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Neutralność wieczysta jako instytucja polityczna
§ 3. Neutralność Szwajcarii jako najtrwalsze ustalenie Kongresu wiedeńskiego
§ 4. Erozja neutralności wieczystej na przykładzie Austrii
§ 5. Unia Europejska jako kres porządku wiedeńskiego
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 11. Państwa trwale neutralne a członkostwo w organizacjach międzynarodowych
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Członkostwo w organizacjach międzynarodowych
§ 3. Podsumowanie

Rozdział 12. Państwo neutralne w cyberprzestrzeni
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Cyberprzestrzeń
§ 3. Cyberwojna a użycie siły zbrojnej
§ 4. Kwestia neutralności państwa

D. Dyplomacja

Rozdział 13. Rozwój dyplomacji konferencyjnej - od Kongresu wiedeńskiego po współczesne konferencje międzynarodowe
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Rys historyczny dyplomacji konferencyjnej do 1815 r.
§ 3. Miejsce Kongresu wiedeńskiego w rozwoju dyplomacji konferencyjnej
§ 4. Konferencje międzynarodowe w XIX w.
§ 5. Konferencje międzynarodowe w XX w. i na początku XXI stulecia
§ 6. Cechy charakterystyczne współczesnej dyplomacji konferencyjnej
§ 7. Podsumowanie

Rodział 14. Wpływ Kongresu wiedeńskiego na rozwój prawa i protokołu dyplomatycznego
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Geneza i rozwój instytucji prawa i protokołu dyplomatycznego
§ 3. Kongres wiedeński i jego postanowienia w przedmiocie prawa i protokołu dyplomatycznego
§ 4. Podsumowanie

Rozdział 15. Naukowe podstawy protokołu dyplomatycznego - perspektywa współczesna
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Protokół dyplomatyczny jako owoc Kongresu wiedeńskiego
§ 3. Protokół dyplomatyczny w nauce prawa międzynarodowego
§ 4. Protokół dyplomatyczny - siatka pojęciowa

Rozdział 16. Nowe wyzwania dla protokołu dyplomatycznego w XXI w. Casus fińskiego ministra
§ 1. Wprowadzenie 3
§ 2. Doniosłość zwyczaju i kurtuazji dla stosunków dyplomatycznych
§ 3. Rola partnera w stosunkach dyplomatycznych
§ 4. Problemy relacji jednopłciowych w dyplomacji
§ 5. Relacje jednopłciowe w systemie prawa Finlandii
§ 6. Podsumowanie

Rozdział 17. Dyplomacja Unii Europejskiej
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Wysoki Przedstawiciel ds. Zagranicznych
§ 3. Europejska Służba Działań Zewnętrznych
§ 4. Rola Przewodniczącego Rady Europejskiej w unijnej dyplomacji
§ 5. Działalność dyplomatyczna Unii Europejskiej
§ 5.1. Unijna dyplomacja pod przewodnictwem C. Ashton
§ 5.2. Unijna dyplomacja pod przewodnictwem F. Mogherini
§ 6. Podsumowanie

E. Rzeki międzynarodowe

Rozdział 18. Akt Końcowy Kongresu wiedeńskiego - źródło wolności żeglugi na rzekach międzynarodowych?
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Wolność żeglugi rzecznej - koncepcje teoretyczne
§ 3. Wolność żeglugi rzecznej - Akt Końcowy Kongresu wiedeńskiego
§ 4. Wolność żeglugi rzecznej - Traktat wersalski i Traktat mniejszościowy
§ 5. Wolność żeglugi rzecznej - Konwencja barcelońska
§ 6. Wolność żeglugi rzecznej - casus Odry
§ 7. Podsumowanie

Rozdział 19. Rzeki międzynarodowe z perspektywy prawa międzynarodowego od Kongresu wiedeńskiego do współczesności
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Rys historyczny
§ 3. Okres międzywojenny
§ 4. Współczesne regulacje międzynarodowe dotyczące rzek międzynarodowych
§ 5. Podsumowanie

F. Wolne miasta

Rozdział 20. Wolne miasta w prawie międzynarodowym
§ 1. Kongres wiedeński a tworzenie nowego ładu politycznego
§ 2. Idea i powstanie wolnych miast
§ 3. Status prawnomiędzynarodowy wolnych miast
§ 4. Podsumowanie

Rozdział 21. Ochrona interesów prawnych Rzeczypospolitej na obszarze Wolnego Miasta Gdańsk w sprawach wynikających ze stosunków polsko-gdańskich w praktyce Prokuratorii Generalnej RP w okresie międzywojennym
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Czynności Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze Wolnego Miasta Gdańsk
§ 3. Podsumowanie

G. Zakaz niewolnictwa i handlu ludźmi

Rozdział 22. Powszechne prawo międzynarodowe przeciw niewolnictwu - bilans dwustu lat
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Problemy interpretacyjne
§ 3. "Rozdrobienie traktatowe"
§ 4. Standard ochrony
§ 5. Realia, perspektywy i konkluzje

Rozdział 23. Zwalczanie niewolnictwa w XXI w. - uwagi na tle art. 4 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Konstrukcja art. 4 EKPC
§ 3. Przegląd orzecznictwa dotyczącego art. 4 EKPC
§ 4. Uwagi krytyczne
§ 5. Podsumowanie

Rozdział 24. Polityka Unii Europejskiej wobec migracji nieregularnej z Afryki a postanowienia Kongresu wiedeńskiego w sprawie zniesienia handlu niewolnikami
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Migracje z Afryki do Europy
§ 2.1. Historia i przyczyny migracji z Afryki do Europy
§ 2.2. Problem migracji nieregularnych w UE w kontekście migracji z Afryki
§ 3. Współpraca Unii Europejskiej z Afryką na rzecz humanitarnej migracji
§ 4. Podsumowanie

Rozdział 25. Handel ludźmi w odniesieniu do kobiet jako przesłanka nadania statusu uchodźcy - uwagi na tle art. 1A Konwencji genewskiej o statusie uchodźców
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Zakaz handlu ludźmi w prawie traktatowym
§ 3. Handel kobietami jako kategoria handlu ludźmi
§ 4. Istota ochrony kobiet poprzez nadawanie im statusu uchodźcy ze względu na płeć uzasadniona zjawiskiem procederu handlu ludźmi
§ 5. Podsumowanie

H. Varia

Rozdział 26. Wpływ Kongresu wiedeńskiego na czystą teorię prawa Hansa Kelsena
§ 1. Cel i hipoteza badawcza
§ 2. Kongresowe inspiracje Hansa Kelsena
§ 3. Dziedzictwo teoretyczno-prawne Kongresu wiedeńskiego a czysta teoria prawa
§ 3.1. Normatywne, pozytywistyczne ujęcie
§ 3.2. Ścisły rozdział prawa od moralności
§ 3.3. Hierarchia norm w ramach systemu prawnego
§ 3.4. Relacja prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne państw
§ 3.5. Koncepcja suwerenności ograniczonej przez prawo międzynarodowe
§ 3.6. Funkcjonalna jedność państwa i prawa
§ 3.7. Rozdzielność prawa od nauki prawa
§ 4. Podsumowanie

Rozdział 27. Kongres wiedeński a budowa współczesnego ustroju Konfederacji Szwajcarskiej
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Szwajcaria w okresie Dawnej Konfederacji
§ 3. Republika Helwecka
§ 4. Szwajcaria w okresie restauracji (1815-1830) i regeneracji (1830-1848)
§ 5. Szwajcaria państwem związkowym. Wnioski

Rozdział 28. Podstawy aksjologiczne standardów traktowania cudzoziemców
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcie cudzoziemca w prawie międzynarodowym
§ 3. Standardy traktowania cudzoziemców w przeszłości
§ 4. Prawa człowieka jako nowy standard traktowania cudzoziemców
§ 5. Podsumowanie

Rozdział 29. Rozwój współpracy międzynarodowej w dziedzinie migracji w kontekście wykonywania prawa do kontroli własnego terytorium
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Kontrola nad terytorium a problem jej umiędzynarodowienia
§ 3. Migracja jako obszar rozwoju soft law i utrzymującej się fragmentacji prawa międzynarodowego
§ 4. Podsumowanie

604 strony, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka