Czy głosowanie jest racjonalną decyzją?
Analiza partycypacji wyborczej w Polsce na tle wybranych demokracji europejskich
Niemal wszystkie demokracje borykają się z problemem malejącego poziomu uczestnictwa
wyborczego. Dlaczego jedni ludzie głosują, a inni nie? Znalezienie odpowiedzi na to
pytanie stało się jednym z ważniejszych wyzwań stojących przed badaczami nauk
politycznych. Istnieje wiele podejść teoretycznych i empirycznych, które mają na celu
wyjaśnienie zagadki frekwencji wyborczej.
Omawiana w niniejszej książce teoria racjonalnego wyboru w prosty i intuicyjny sposób
wyjaśnia przyczyny absencji wyborczej. Ludzie nie głosują, ponieważ im się to nie
opłaca. Koszty, jakie muszą ponieść dokonując wyboru partii, której udzielą
poparcia i głosując na nią, przewyższają korzyści płynące z jej wygranej.
Niniejsza książka stanowi próbę empirycznego potwierdzenia tej tezy na podstawie
danych dotyczących polskich wyborców.
MARTA ŻERKOWSKA-BALAS – socjolożka, politolożka, iberystka,
adiunkt w Instytucie Nauk Społecznych na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Zajmuje się
badaniem mechanizmów kierujących decyzjami wyborców, relacjami między obywatelami a
partiami politycznymi oraz zagadnieniami związanymi z praktyką i teorią demokracji.
Wstęp
Rozdział 1
Teoria racjonalnego wyboru
1. Pojęcie racjonalności - geneza
2. Założenia teorii racjonalnego wyboru
3. Warunki podejmowania decyzji
4. Motywy decydenta
5. Krytyka socjologiczna teorii racjonalnego wyboru
Podsumowanie
Rozdział 2
Model racjonalnego wyborcy
1. Racjonalna decyzja wyborcza
2. Racjonalny wyborca - model
3. Modyfikacje modelu
Podsumowanie
Rozdział 3
Alternatywne podejścia do badań nad partycypacją
1. Paradygmat socjologiczny
2. Identyfikacja partyjna
3. Relacje między podejściami do wyjaśniania decyzji wyborczej
Podsumowanie
Rozdział 4
Racjonalność wyborców - aspekty metodologiczne
1. Pytania badawcze i hipotezy
2. Strategia badań nad racjonalnością wyborców
3. Modele i dane
Rozdział 5
Racjonalność wyborców - analizy empiryczne
1. Racjonalna decyzja wyborcza - modele bez zmiennych kontrolnych
2. Racjonalna decyzja wyborcza - modele ze zmiennymi kontrolnymi
3. Analizy makro
4. Wyniki analiz
Wnioski
Literatura
Załącznik 1
Opis konstrukcji zmiennych wykorzystanych w analizach
Zmienna zależna
Zmienne niezależne z modelu racjonalnego wyboru
Prawdopodobieństwo wpływu głosu na wynik wyborów
Koszty głosowania
Zmienne kontrolne
Zmienne z poziomu makro
Załącznik 2
Rozkład wybranych zmiennych
Indeks nazwisk
146 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka