Etyka w turystyce
Turystyka stanowi szeroki przedmiot zainteresowań naukowo-badawczych oraz
praktycznych. Przykładem są liczne publikacje poświęcone jej zagadnieniom
geograficznym, ekonomicznym, organizacyjnym, marketingowym. Na rynku wydawniczym brakuje
jednak zwartego opracowania poświęconego problematyce etyki w turystyce.
Przygotowany podręcznik w pewnej mierze lukę tę powinien wypełnić.
W książce wskazujemy na przedmiot zainteresowań współczesnej turystyki, która
łączy się z różnymi wartościami i normami etycznymi.
W podręczniku m.in.:
• opisujemy podstawowe wartości i normy etyczne, które powinny być respektowane w
działalności turystycznej przedsiębiorstw, organizacji i stowarzyszeń turystycznych
oraz instytucji publicznych kształtujących politykę turystyczną;
• przedstawiamy charakterystykę postaw społecznych i zachowań turystów oraz analizę
etycznego oddziaływania instytucji i pracowników turystyki wobec turystów, społeczności
lokalnych w kraju i za granicą;
• wskazujemy na etyczny zakres społecznej odpowiedzialności biznesu turystycznego;
• uwzględniamy analizę porównawczą pomiędzy etyką turystyki a etyką biznesu
(etyka turystyki preferuje wartości poznawcze i rekreacyjno-zdrowotne, natomiast etyka
biznesu przyjmuje wartości użyteczności ekonomicznej);
• wskazujemy na przenikanie się zakresów oddziaływania etyki turystyki z etyką
ekologiczną oraz etyką zrównoważonego rozwoju;
• uzasadniamy pogląd, że w turystyce może obowiązywać etyka przekonań, obowiązków
i odpowiedzialności.
Zaprezentowana treść książki daje Czytelnikowi - z jednej strony - wyjaśnione
zagadnienia teoretyczne turystyki i etyki, z drugiej - wskazuje na szczegółowe projekty
etycznych zachowań pracowników turystyki i turystów.
Podręcznik skierowany jest do środowisk akademickich, tj. do studentów kierunków
turystycznych i nauczycieli akademickich, słuchaczy studiów podyplomowych oraz szkoleń
i kursów z zakresu turystyki. Przydatny może być kadrze menedżerskiej, pracownikom
podmiotów turystycznych, organizacjom i stowarzyszeniom turystycznym oraz pracownikom
instytucji samorządowych zajmujących się polityką turystyczną.
Wstęp
CZĘŚĆ I ETYKA OPISOWO-NORMATYWNA W TURYSTYCE
Rozdział 1
Turystyka - jej funkcje oraz czynniki rozwoju - Agnieszka
Wartecka-Ważyńska
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Pojęcie turystyki i ruchu turystycznego
1.3. Charakterystyka usług turystycznych
1.4. Typologie turystów
1.5. Podziały turystyki i jej funkcje
1.5.1. Turystyka aktywnością gospodarczą
1.5.2. Turystyka aktywnością wypoczynkowo-rekreacyjną
1.5.3. Turystyka aktywnością zdrowotną
1.5.4. Turystyka aktywnością kulturowo-poznawczą
1.5.5. Turystyka aktywnością religijno-pielgrzymkową
1.5.6. Turystyka aktywnością wychowawczo-edukacyjną
1.6. Czynniki rozwoju współczesnej turystyki
Rozdział 2
Podstawowe pojęcia oraz zagadnienia i problemy etyki - Włodzimierz
Kaczocha
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Sokrates jako twórca i nauczyciel etyki
2.3. Sokratejskie rozumienie cnoty oraz sumienia
2.4. Arystoteles - pojęcie etyki oraz etyka "złotego środka" i "trzy
formy przyjaźni
2.5. Etos (gr. ethos - obyczaj, zwyczaj)
2.6. Dylemat etyczny (gr. dilemma - podwójna przesłanka)
2.7. Doktryna etyczna - koncepcja etyczna - zawodowy kodeks etyczny
2.8. Pojęcie etyki - podział etyki - moralność
2.9. Rozumienie wartości
2.9.1. Istnienie wartości
2.9.2. Urzeczywistnianie wartości
2.10. Normy moralne
2.11. Relatywizm etyczny
2.12. Oceny moralne
2.13. Czy za świadczone dobro należy się nagroda?
2.14. Znaczenie etyki - czy możliwy jest ład (porządek) etyczny?
Rozdział 3
Etyczne relacje turystów z mieszkańcami oraz mieszkańców z turystami -
Jan Sikora
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Etyczne aspekty relacji społecznych w turystyce
3.3. Etyka turysty wobec siebie
3.4. Etyka turysty wobec mieszkańców i innych turystów
3.5. Etyka mieszkańców wobec turystów
3.6. Etyka mieszkańców wobec innych mieszkańców
Rozdział 4
Zasady etyczno-zawodowe dla pracowników samorządu terytorialnego tworzących
politykę turystyczną - Jan Sikora
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Samorządy terytorialne jako podmioty kształtujące regionalną i lokalną politykę
turystyczną
4.3. Normy etyczno-zawodowe dla pracowników administracji samorządowej kształtujących
politykę turystyczną
Rozdział 5
Etyka osób zajmujących się promocją turystyczną - Jan Sikora
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Promocja w turystyce i jej instrumenty
5.3. Etyczne aspekty w promocji turystycznej
Rozdział 6
Etyka w zrównoważonym rozwoju turystyki - Jan Sikora
6.1. Uwagi wstępne
6.2. Istota idei zrównoważonego rozwoju
6.3. Etyczne aspekty zrównoważonej turystyki
Rozdział 7
Turystyka odpowiedzialna etycznie - Jan Sikora
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Koncepcja turystyki odpowiedzialnej etycznie
7.3. Praktyczne aspekty turystyki odpowiedzialnej etycznie w kodeksach etycznych - wybrane
przykłady
7.4. Turystyka odpowiedzialna etycznie - potrzeba dyskusji
7.5. Turystyka odpowiedzialna etycznie - dylematy edukacji
CZĘŚĆ II ETYKA NORMATYWNA W TURYSTYCE - PROJEKT
Rozdział 8
Koncepcja etyczna w odniesieniu do działalności turystycznej -
Włodzimierz Kaczocha
8.1. Uwagi wstępne
8.2. Wartość naczelna - osoba ludzka oraz "norma personalistyczna". Wartość
osoby ludzkiej
8.3. Inne wartości i normy komponujące się z wartością naczelną
8.3.1. Wartość Innego
8.3.2. Wartość oraz norma tolerancji
8.3.3. Wartość pracy oraz "godność ludzkiej pracy"
8.3.4. Człowieczeństwo jako wartość etyczna oraz jej normy moralne
8.3.5. Wartość prawdy (gr. aletheia, łac. veritas) i norma prawdomówności
8.3.6. Klasyczne cnoty etyczne
8.3.7. Turystyka jako kulturowo-etyczna podstawa urzeczywistniania wartości oraz
wartości Innego i tolerancji
8.4. Etyka przekonań, powinności, obowiązków i odpowiedzialności
Rozdział 9
Zasady etyczno-zawodowe dla właścicieli oraz menedżerów przedsiębiorstw
turystycznych w zakresie polityki kadrowej - Włodzimierz Kaczocha
9.1. Uwagi wstępne
9.2. Zasady etycznej konkurencji na wolnym rynku
9.3. Zasady etyczne świadczonej płacy - płacy sprawiedliwej
9.4. Zasady etyczne i zawodowe zatrudniania pracowników
9.5. Zasady etyczno-zawodowe nagradzania pracowników
9.6. Zasady etyczno-zawodowe karania pracowników
Rozdział 10
Etos zawodowy właścicieli i menedżerów przedsiębiorstw oraz szefów
instytucji i organizacji turystycznych - Włodzimierz Kaczocha
10.1. Uwagi wstępne
10.2. Wartości osobowe jako podstawy urzeczywistniania etosów
10.3. Przypomnienie i rozwinięcie pojęcia etosu
10.4. Etos właścicieli przedsiębiorstw turystycznych
10.5. Etos menedżerów przedsiębiorstw turystycznych
10.6. Etos szefów instytucji oraz organizacji turystycznych
10.7. Etos przedsiębiorcy - menedżera w agroturystyce
10.8. Dylematy etyczne przedsiębiorcy i menedżera
10.9. Normy etyczno-zawodowe dla pracowników przedsiębiorstw, organizacji i instytucji
turystycznych
Rozdział 11
Zasady etyczno-zawodowe oraz etos zawodowy dla przewodników i pilotów
turystycznych - Włodzimierz Kaczocha
11.1. Uwagi wstępne
11.2. Dylematy etyczne przewodników oraz pilotów
11.3. Zasady etyczno-zawodowe pracy przewodników oraz pilotów
11.4. Etos zawodowy przewodników oraz pilotów turystycznych
Rozdział 12
Urzeczywistnianie etyki w zespole pracowniczym a kodeksy etyczne -
Włodzimierz Kaczocha
12.1. Uwagi wstępne
12.2. Techniczne metody urzeczywistniania etyki w zespole pracowniczym
12.3. Kodeks etyczny. Racje uzasadniające przyjęcie kodeksu
12.4. Jak opracować kodeks etyczny
12.5. Wartości i normy moralne oraz zasady etyczno-zawodowe w kodeksie
Rozdział 13
Społeczna odpowiedzialność biznesu - w tym biznesu turystycznego -
Włodzimierz Kaczocha
13.1. Uwagi wstępne
13.2. Przedmiotowy zakres odpowiedzialności biznesu oraz zasady (i normy) powszechnych
obowiązków
13.3. Podmiotowy zakres odpowiedzialności oraz zasady (i normy) indywidualnych
zobowiązań
Bibliografia
Spis tabel i rysunków
Aneks
Światowy kodeks etyki dla turystyki
Etyka i zasady pilotów wycieczek
Kodeks etyczny przewodnika PTTK
Kodeks odpowiedzialnego turysty
O Autorach
210 stron, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka